Quân đội Zimbabwe chiếm quyền kiểm soát đất nước, giam lỏng Tổng thống

Quân đội Zimbabwe đã chiếm quyền kiểm soát toàn bộ đất nước và hiện đang giam lỏng Tổng thống 93 tuổi Robert Mugabe, song vẫn một mực khẳng định không đảo chính.

Reuters ngày 15-11 đưa tin, trong một tuyên bố được phát trực tiếp trên sóng truyền hình quốc gia, người phát ngôn quân đội Zimbabwe, tướng SB Moyo đã thừa nhận Tổng thống Mugabe đang bị giam lỏng trong “điều kiện an ninh tốt”. Theo đó, lực lượng này đang nắm quyền điều hành đất nước.

“Tổng thống Mugabe và gia đình của ông đang được bảo vệ nghiêm ngặt và an toàn tuyệt đối. Quân đội không tiến hành đảo chính. Chúng tôi đang nhắm mục tiêu vào một số thành phần thân cận với Tổng thống Mugabe, những kẻ đã phạm tội ác, gây thiệt hại về kinh tế và xã hội đối với Zimbabwe", ông SB Moyo tuyên bố.

Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe đang bị quân đội giam lỏng.

Theo ông này, quân đội hy vọng tình hình sẽ sớm trở lại bình thường ngay sau khi nhiệm vụ thanh trừng được hoàn thành.

Trước đó vài giờ, BBC cho biết nhiều vụ nổ đã được ghi nhận tại trung tâm thủ đô Harare, dấy lên lo ngại về một cuộc đảo chính trị tại quốc gia châu Phi, sau khi nhiều xe bọc thép quân đội đã xuất hiện bên ngoài thủ đô Harare, còn đảng cầm quyền ZANU-PF thì cáo buộc Tư lệnh quân đội Constantino Chiwenga mưu đồ đảo chính.

Sáng cùng ngày, nhiều binh sĩ quân đội Zimbabwe đã chiếm trụ sở của đài truyền hình quốc gia ZBC và yêu cầu nhân viên của cơ quan này rời đi. Một số nhân viên của ZBC bị buộc di chuyển khỏi nơi làm việc một cách thô bạo.

Trong khi đó, tờ AP dẫn một nguồn tin địa phương cho biết, những người dân sống quanh dinh thự của Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe đã nghe thấy 30-40 tiếng súng liên tục trong khoảng 3-4 phút vào lúc hơn 2h sáng (giờ địa phương).

Các động thái trên diễn ra trong bối cảnh lần đầu tiên Zimbabwe chứng kiến những mâu thuẫn công khai giữa lực lượng quân đội và vị Tổng thống 93 tuổi Robert Mugabe.

Hồi tuần trước, ông Mugabe đã cách chức Phó Tổng thống đầy quyền lực Emmerson Mnangagwa, đồng thời cáo buộc người này âm mưu tiếm quyền Tổng thống. Trước khi bị cách chức, ông Mnangagwa được xem là ứng viên sáng giá thay thế Tổng thống Mugabe trong trường hợp ông rút lui hoặc qua đời.

Cú "ngã ngựa" của ông Mnangagwa được coi là có chủ đích nhằm mở đường cho người vợ 52 tuổi của ông Mugabe, bà Grace Mugabe, kế nhiệm vị trí người đứng đầu đất nước.

Hành động phế truất ông Mnangagwa của Tổng thống Mugabe đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Tư lệnh quân đội Constantino Chiwenga. Ông Chiwenga đã đe dọa rằng quân đội sẽ tiến hành một cuộc thanh trừng nhằm vào các quan chức của đảng ZANU-PF.

“Khi nói đến cuộc cách mạng, chúng ta phải nhắc nhở những ai đứng đằng sau những kẻ phản bội và lừa đảo hiện tại rằng quân đội sẽ không ngần ngại can thiệp”, Tướng Constantino Chiwenga tuyên bố.

Ở chiều ngược lại, một nhà lãnh đạo ZANU-PF thân cận với Tổng thống Mugabe là ông Kudzai Chipanga thì khẳng định ông Chiwenga không được toàn bộ lực lượng quân đội ủng hộ, đồng thời cảnh báo “sẽ không khoanh tay ngồi yên khi có các mối đe dọa chống lại một chính phủ được bầu cử hợp pháp”.

Đến nay, tình hình bất ổn tại Zimbabwe đã kéo theo phản ứng tiêu cực từ một số nước. Mỹ và Anh đã kêu gọi người dân đang sinh sống ở Zimbabwe không ra ngoài nếu không cần thiết.

Được biết, ông Mugabe trở thành nhà lãnh đạo của Zimbabwe từ khi nước này giành lại độc lập từ Anh. Ông từng được coi là anh hùng giải phóng dân tộc.

Mặc dù vậy, trong thời gian ông làm Tổng thống Zimbabwe, quốc gia châu Phi này luôn nằm trong danh sách những nước nghèo nhất thế giới với tỷ lệ lạm phát cao kỷ lục.

Theo Business Insider, tỷ lệ lạm phát chính thức được Chính phủ Zimbabwe công bố vào cuối năm 2016 là 231.000%. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng con số thực tế lên đến 4.000.000%.

Trong khi đó, vợ ông là bà Grace Mugabe, hai người kết hôn vào năm 1996. Bà Mugabe bị chỉ trích gắt gao vì thói quen chi tiêu hoang phí trong bối cảnh nghèo đói và thất nghiệp lan tràn ở Zimbabwe.