Sau gần hai thập niên tuyên chiến với chủ nghĩa khủng bố mà đứng đầu là Al-Qaeda và Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), cộng đồng quốc tế đã giành được nhiều kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, các chuyên gia tình báo, quân sự của nhiều nước đã đưa những phân tích về nguy cơ của khủng bố hiện nay.
Thời gian gần đây tại Iraq và Syria, Al-Qaeda và IS đã bị đánh tan tác và tan rã trên nhiều khu vực rộng lớn mà trước đó là nơi bất khả xâm phạm của chúng. Tuy nhiên, các tổ chức khủng bố chưa bị tiêu diệt hoàn toàn khi tàn quân của Al-Qaeda và IS tiếp tục đặt ra những mối nguy cơ mới.
Các chuyên gia tình báo, quân sự của nhiều nước đã đưa những phân tích, đánh giá về nguy cơ của khủng bố hiện nay, tập trung vào ba vấn đề chính.
Một là, các phần tử khủng bố của Al-Qaeda và IS nắm vững và biết cách lợi dụng các công nghệ thông tin và viễn thông hiện đại cho hoạt động của mình.
Theo đánh giá của Giám đốc Cơ quan An ninh LB Nga (FSA) Aleksandr Bortnikov thì các nhóm khủng bố giờ đây đã nắm rất vững các công nghệ thông tin và viễn thông hiện đại. Ước tính hiện các nhóm khủng bố đang có khoảng hơn 10 trang web và hàng trăm nghìn tài khoản mạng xã hội để tiến hành thường xuyên việc tuyển mộ và tuyên truyền tấn công khủng bố. Đáng lo ngại hơn, các phương tiện thông tin liên lạc qua internet mã hóa, ngân hàng điện tử, tiền ảo cũng bị các nhóm khủng bố sử dụng triệt để nhằm cung cấp tài chính và chỉ đạo các hoạt động khủng bố từ xa. Đây là mối đe dọa vô cùng nguy hiểm và khó đánh bại chúng một sớm một chiều.
Hai là, các nhóm khủng bố có ý định hợp nhất Al-Qaeda và IS hoặc có sự liên kết giữa một trong hai lực lượng khủng bố đó với các nhóm cự đoan khác.
Theo dự đoán của nhiều lãnh đạo tình báo các nước thì IS và Al-Qaeda có thể hợp nhất thành một mạng lưới khủng bố trên quy mô toàn cầu. Nhóm khủng bố mới này sẽ có các phần tử ẩn dật lâu nay nhưng hoạt động tích cực trên khắp thế giới với kinh nghiệm hoạt động quân sự và sản xuất các loại vũ khí, kể cả vũ khí hóa học thực sự.
Qua thống kê, phân tích từ cuộc chiến chống Al-Qaeda và IS tại nhiều khu vực do chúng chiếm đóng trong lãnh thổ Iraq và Syria, một nửa trong số hơn 1.600 các cuộc tấn công khủng bố xảy ra trên khắp thế giới hằng năm đều có mối liên hệ với tổ chức này.
Tại Pakistan, sự kết hợp giữa Al-Qaeda hoặc IS với các nhóm cực đoan đã gây ra nhiều vụ khủng bố kinh hoàng. Trên diễn đàn chống khủng bố quốc tế tại thủ đô Islamabad của Pakistan ngày 4/4, Bộ trưởng Nội vụ Pakistan Ahsan Iqbal cho biết, Pakistan đã trải qua một thập kỷ đen tối là nạn nhân của chủ nghĩa khủng bố, từng bị coi là một trong những nơi nguy hiểm nhất trên thế giới hồi năm 2013, làm ít nhất 60.000 người Pakistan thiệt mạng trong cuộc chiến chống khủng bố. Hiện nay Pakistan cũng đang đối đầu với nguy cơ khủng bố mà sự kết hợp giữa Al-Qaeda hoặc IS với các nhóm cực đoan là nguy cơ hiện hữu.
Ba là sự phân tán lực lượng Al-Qaeda và IS trên diện rộng và có dấu hiệu tiến sang châu Á và châu Âu.
Đây là một thực tế khi mà có những công dân các quốc gia sang Iraq, Syria đầu quân cho IS và Al-Qaeda, được chúng đào tạo, huấn luyện đưa trở về, hay nay bị truy lùng đã tìm cách quay về nước, trở thành những phần tử khủng bố vô cùng nguy hiểm. Như một số nhóm khủng bố ở Philippines, Indonesia, Somali đều mang đậm dấu ấn của IS và Al-Qaeda. Hay các vụ khủng bố xảy ra tại Pháp, Bỉ… thì các đối tượng thực hiện đều là những chiến binh của IS và Al-Qaeda.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu phát biểu tại Hội nghị An ninh quốc tế Nga lần thứ 7 có chủ đề chính là "Triển vọng phát triển tình hình tại Trung Đông sau khi IS bị đánh bại tại Syria" ngày 4/4 đã lên tiếng cảnh báo, các nhóm khủng bố sau khi bị đánh bại đang tìm cách di chuyển từ Syria, Iraq đến các khu vực khác, hoạt động khủng bố tại châu Phi đang tăng lên, lực lượng thánh chiến đang quay trở lại châu Á và châu Âu, đặc biệt Afghanistan, nơi đang có gần 4.500 tay súng IS trú ngụ, có thể trở thành nơi trú ngụ cho lực lượng khủng bố quốc tế...
Rõ ràng, dù phải hứng chịu nhiều thất bại quân sự nặng nề, bị truy lùng, kiểm soát gắt gao, nhưng Al-Qaeda và IS vẫn duy trì tiềm năng tàn phá lớn, có khả năng nhanh chóng thay đổi và thực hiện các cuộc tấn công khủng bố tại nhiều nước và khu vực khác nhau trên thế giới.
Ở một phương diện khác, các nhóm cực đoan khác cũng đang tạo ra mối đe dọa lớn đối với an ninh quốc tế khi chúng có mối liên hệ với Al-Qaeda hoặc IS .
Diễn biến đó đòi hỏi cộng đồng quốc tế cần phải cùng nhau hành động trong khuôn khổ hợp tác đa phương, tìm ra nhiều biện pháp cụ thể để thúc đẩy cuộc chiến chống khủng bố, và ngăn chặn nguy cơ phổ biến mối đe dọa này./.
.