Sau 5 ngày làm việc tích cực và hiệu quả, tối 10/8, đã diễn ra Lễ bế mac Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47 (AMM 47) và các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao giữa ASEAN với các đối tác.
Hội nghị AMM 47 và các hội nghị liên quan là các hội nghị cấp Bộ trưởng Ngoại giao quan trọng nhất trong năm của ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác, với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao 27 nước. Gồm 10 nước ASEAN và 17 đối tác nước ngoài ASEAN.
Tại các hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao đã trao đổi và nhất trí về nhiều phương hướng, biện pháp nhằm tăng cường hơn nữa hợp tác giữa ASEAN với các đối tác, thúc đẩy cấu trúc hợp tác khu vực trên cơ sở các tiến trình do ASEAN dẫn dắt nhằm bảo đảm hữu hiệu hơn hòa bình, ổn định, an ninh và phát triển ở khu vực, cũng như trao đổi ý kiến về những vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.
Các đối tác tiếp tục khẳng định cam kết tăng cường hợp tác với ASEAN, hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và trong giai đoạn phát triển tiếp sau, thực hiện kết nối, phát triển bền vững và thu hẹp khoảng cách phát triển, ứng phó với các thách thức chung cũng như ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực.
 |
| Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Đông Á (EAS) lần thứ 4 ở Naypyidaw ngày 10/8. |
Các Bộ trưởng hoan nghênh Việt Nam đăng cai tổ chức và chủ trì Diễn đàn Biển ASEAN và Diễn đàn Biển ASEAN mở rộng vào cuối tháng 8/2014, tạo cơ hội để các nước trao đổi sâu rộng về các sáng kiến, biện pháp đóng góp vào mục tiêu chung nêu trên. Một điểm thành công nổi bật ở các hội nghị lần này, đó là sự đoàn kết của ASEAN trong các vấn đề quan trọng trong khu vực. ASEAN đã chủ động trao đổi các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh trong đó có vấn đề Biển Đông . Hội nghị lần này một lần nữa chia sẻ mối quan ngại sâu sắc đối với những diễn biến phức tạp như vậy, đồng thời khẳng định tiếp tục bàn bạc những biện pháp để đảm những hành động trái phép đó không tái diễn.
Tham gia các hội nghị lần này, đoàn Việt Nam do Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu, đã đóng góp một cách tích cực và trách nhiệm vào những vấn đề ưu tiên chung của ASEAN và các đối tác, được thể hiện cụ thể trên các vấn đề xây dựng cộng đồng ASEAN thành công, bảo đảm vai trò trung tâm của ASEAN, vì môi trường hòa bình và hợp tác ở khu vực, định hướng, mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ hợp tác với các đối tác.
Với vai trò là nước đảm nhận điều phối quan hệ ASEAN- Liên minh châu Âu (EU), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN +1 với EU, trong đó chúng ta đã phát huy được những kết quả đạt được tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và EU lần thứ 20 ở Brussels ( Bỉ) trong tháng trước, đồng thời kiểm điểm lại và đề ra những chương trình hành động hợp tác mà ASEAN đã có với EU trên từng khía cạnh cụ thể.
Về vấn đề Biển Đông, chia sẻ quan ngại sâu sắc về các vụ việc căng thẳng gần đây ở Biển Đông, đặc biệt là việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh các nước cần cam kết và có các biện pháp không để tái diễn những hành động vi phạm tương tự.
Phó Thủ tướng tái khẳng định tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông, và các nguyên tắc của ASEAN như đã được nêu trong Tuyên bố Nguyên tắc 6 điểm và Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ngày 10/5/2014, trong đó nhấn mạnh tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS, DOC; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; triển khai đầy đủ và hiệu quả DOC, nhất là quy định tại Điều 5 về không được có các hành động làm phức tạp tình hình, đồng thời cần thúc đẩy thương lượng thực chất để sớm đạt được COC.
Trả lời phỏng vấn của phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam ngay sau phiên bế mạc hội nghị, Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh cho biết: “Về vấn đề Biển Đông, các Bộ trưởng tiếp tục bày tỏ sự lo ngại về những diễn biến gần đây đã làm tăng căng thẳng trên Biển Đông và khẳng định lại sự quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, cũng như an ninh hàng hải và tự do thông thương ở trên Biển Đông.
Các Bộ trưởng cũng khẳng định cam kết đối với lập trường nguyên tắc 6 điểm của ASEAN cũng như phải thực hiện nghiêm chỉnh Tuyên bố chung ASEAN với Trung Quốc nhân dịp kỉ niệm 10 năm DOC, yêu cầu tất cả các bên liên quan phải kiềm chế, tránh những hành động có thể làm phức tạp và căng thẳng tình hình, ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông và giải quyết tranh chấp thông qua biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế cũng như Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982”.
.