Pháp luật

Sau 20 năm mua nhà tập thể hóa giá, phải nộp tiền sử dụng đất hàng năm?

TIN LIÊN QUAN
Chính quyền làm thất lạc bìa đất, dân chịu trận? 163 hộ dân gần 20 năm nộp tiền nhưng không được cấp bìa đất

(Congannghean.vn)-13 hộ dân là công nhân nghỉ hưu của Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh có đơn gửi Báo Công an Nghệ An và các cơ quan chức năng, cầu cứu về việc không đồng ý với việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) cho công ty bao gồm cả dãy nhà mà các hộ dân này đã mua hóa giá trước đây. Bởi sau gần 20 năm mua nhà tập thể hóa giá, đến nay các hộ dân phải nộp tiền thuê đất hàng năm theo thông báo từ phía công ty này.

Các ngôi nhà tập thể đã được các hộ dân mua hóa giá từ công ty, sau 20 năm sinh sống nay phải thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất hằng năm

Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh tiền thân là Xí nghiệp quản lý đường sắt Nghệ Tĩnh, đơn vị trực thuộc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, trụ sở chính tại SN 27A, đường Lệ Ninh, phường Quán Bàu (TP Vinh). Năm 2003, đơn vị này hóa giá các gian nhà tập thể giải quyết chỗ ở cho công nhân, những người đăng ký mua đã nộp tiền mua để có nơi sinh hoạt, sinh sống ổn định từ đó đến nay. Thời điểm đó, theo các hộ dân thì các gian nhà tập thể hầu hết đã xuống cấp, họ phải sửa chữa để đảm bảo cho nhu cầu cuộc sống ngày càng tăng. Một số nhà tập thể sau này đã được cấp Giấy CNQSDĐ, còn lại vẫn sinh sống ổn định. 

 

Mua nhà hóa giá 20 năm, phải nộp tiền thuê đất hằng năm?

 

Sau 20 năm sinh sống ổn định, nhiều hộ dân trong khu tập thể đã cơi nới, sửa sang lại nhà cửa khang trang để đáp ứng nhu cầu sử dụng thực tế. Bất ngờ, ngày 14/2/2020, Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh có Thông báo số 23, gửi các hộ dân sử dụng đất trong khu vực công ty với nội dung: Kể từ ngày 2/4/2019, Công ty được UBND tỉnh Nghệ An cho thuê đất với thời hạn 50 năm tại vị trí hiện tại đang đóng chân, phải thực hiện nghĩa vụ đóng tiền thuê đất cho tỉnh. Vì vậy, công ty thông báo cho tất cả các hộ sử dụng đất trong khuôn viên công ty phải đóng tiền sử dụng đất hàng năm. Thời gian bắt đầu tính tiền thuê đất từ tháng 8/2017. Không đồng ý với chủ trương này, ông Trần Đình Thắng trú tại khối 4, phường Quán Bàu (TP Vinh), đại diện cho các hộ dân nhận được thông báo trên, đã có đơn kiến nghị gửi các cấp. 

 

Theo nội dung đơn, ông Thắng cho biết: Trước đây, ông Thắng và các hộ dân này là CBCNV làm việc tại Xí nghiệp Đường sắt Nghệ Tĩnh. Năm 1991, được Xí nghiệp phân một gian nhà trong khu tập thể ở phường Quán Bàu để ở, sau đó được hóa giá nhà tại chỗ. Cụ thể, vào các ngày 8/3/2000 và 22/5/2003, Giám đốc Xí nghiệp đã ban hành các Quyết định số 36 và 134, bán khu nhà tập thể cơ quan Xí nghiệp cho 31 người, với số tiền 300.000 đồng/hộ gia đình. Từ đó đến nay, các hộ dân này sinh sống ổn định, không xảy ra tranh chấp, khiếu kiện liên quan đến các thửa đất mà mình đã được mua hóa giá. Khi nhận được thông báo về việc phải thực hiện nghĩa vụ thuê đất hàng năm cho công ty, các hộ dân mới biết công ty đã tiến hành cổ phần hóa, còn khu nhà tập thể nơi mình mua hóa giá nay đã được cấp bìa đỏ cho công ty. 

 

Theo đó, ngày 26/6/2015, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã có Quyết định 870, chấp thuận phương án sử dụng đất và tài sản của Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh, trong đó có khu đất tại số nhà 27A đường Lệ Ninh, với diện tích 36.105,6 m2 (Công ty được giữ lại sử dụng với diện tích 25.451,6 m2, diện tích còn lại Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam sử dụng). Sau khi phương án cổ phần hóa công ty được phê duyệt, UBND tỉnh cũng như Bộ Tài chính đã thống nhất phương án sử dụng lô đất nói trên, đến ngày 9/1/2020, UBND tỉnh đã cấp Giấy CNQSDĐ cho công ty thuê đất, với thời hạn 50 năm, hình thức nộp tiền sử dụng đất hàng năm. Trên cơ sở này, công ty đã có công văn gửi các hộ dân đang sinh sống trong khu đất này, phải thực hiện nghĩa vụ cùng công ty. 

Đại diện các hộ dân phản ánh đến phóng viên nội dung sự việc

Cần đảm bảo quyền lợi cho người dân

 

Không đồng ý về việc này, các hộ dân làm đơn gửi các cấp chính quyền đòi quyền lợi. Các hộ dân cho rằng, việc chính quyền địa phương cấp Giấy CNQSDĐ cho Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh là vi phạm Điều 53, Luật Đất đai năm 2013. Bởi theo quy định, việc Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất đối với đất đang có người sử dụng cho người khác chỉ được thực hiện sau khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định, thu hồi đất theo quy định của Luật này và phải thực hiên xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật đối với trường hợp phải GPMB. UBND tỉnh Nghệ An sau khi tiếp nhận đơn đã giao Sở TN&MT tham mưu về phương án giải quyết cũng như trả lời công dân. 

 

Sau nhiều lần gửi đơn kiến nghị đến các cấp, ngành, Sở TN&MT tỉnh Nghệ An cũng tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản trả lời công dân. Trong đó, ngày 13/6/2020, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Nghĩa Hiếu có Văn bản số 3693 đề nghị Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh rà soát lại quỹ đất đã được Nhà nước cho thuê, căn cứ điều kiện thực tế, hiện trạng sử dụng đất, báo cáo Bộ GTVT, Bộ Tài chính và Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam xem xét điều chỉnh lại phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước theo hướng đưa các khu tập thể và khu đất mà Xí nghiệp quản lý đường sắt Nghệ Tĩnh trước đây đã bán nhà tập thể, phân nhà tập thể cho cán bộ nhân viên ra khỏi phương án sử dụng đất để trả về địa phương quản lý, sử dụng theo quy hoạch và quy định của pháp luật.

 

Về vấn đề này, ông Trần Quốc Toản, Phó Giám đốc Công ty CP Đường sắt Nghệ Tĩnh cho biết, sau khi công ty cổ phần hóa, nộp tiền thuê đất cho tỉnh thì đã tính toán tiền thuê đất cho các hộ dân. Tuy nhiên, từ khi người dân có ý kiến thì đến nay chưa tiến hành thu của hộ dân nào. Đối với nguồn gốc các dãy nhà tập thể, trước đây Xí nghiệp quản lý đường sắt Nghệ Tĩnh có 5 dãy nhà cấp 4 lợp ngói, dành cho cán bộ công nhân viên nghỉ ngơi sau giờ làm việc, các gia đình cả vợ lẫn chồng cùng làm trong cơ quan thì bố trí 1 gian hoặc 1/2 gian. Đến giai đoạn những năm 2000 - 2003, các gian nhà này xuống cấp, hết giá trị khấu hao tài sản, do không có kinh phí để sửa chữa nên ngành Đường sắt đã có chủ trương thanh lý, hóa giá tài sản trên đất (chứ không phải thanh lý tài sản gắn liền với đất) cho các hộ gia đình. Từ năm 2016, công ty chính thức đi vào hoạt động theo mô hình cổ phần hóa, hàng năm trả tiền thuê đất cho Nhà nước với mức khoảng 1,6 tỉ đồng/năm. 

 

Cũng theo ông Toản, việc các hộ dân ở trong diện tích đất thuộc các gian nhà thanh lý tài sản trên đất đã được UBND tỉnh cấp bìa cho công ty là tồn tại lịch sử để lại, cũng là một khó khăn cho công ty khi chuyển đổi mô hình cổ phần hóa trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, ông Toản khẳng định, việc công ty xây dựng quy hoạch sử dụng đất, là theo tinh thần của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Bộ GTVT và được UBND tỉnh cho thuê đất, cấp Giấy CNQSDĐ là đúng theo quy định của pháp luật. Ông Nguyễn Mạnh Toàn, Trưởng phòng Quản lý đất đai, Sở TN&MT Nghệ An cho biết, các hộ dân được công ty hóa giá tài sản trên đất, điều này cũng được thể hiện qua giấy tờ các hộ dân cung cấp. Còn đối với kiến nghị của người dân về việc phải tiến hành thu hồi đất, GPMB trước khi cấp Giấy CNQSDĐ theo quy định tại Luật Đất đai, điều này chỉ áp dụng đối với những dự án thu hút đầu tư. 

 

Trong trường hợp này, Nhà nước chỉ cấp lại Giấy CNQSDĐ cho doanh nghiệp đang sử dụng chính mảnh đất đó, chỉ là với hình thức quy hoạch lại việc sử dụng đất cho phù hợp với chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước. Theo quy hoạch sử dụng đất mới này, không có quỹ đất ở dành cho cán bộ công nhân viên. Cũng theo ông Toàn, việc các hộ dân kiến nghị, là câu chuyện nội bộ giữa công ty với các hộ dân, trước đó đã có sự thống nhất với nhau. Do vậy, hai bên cần ngồi lại với nhau để tìm ra phương án giải quyết thấu tình, đạt lý.