Pháp luật
Lối thoát nào cho những người phụ nữ qua bên kia biên giới mang thai hộ, bán con?
09:37, 04/10/2020 (GMT+7)
(Congannghean.vn)-Mặc dù đã được tuyên truyền, cảnh báo nhiều về tình trạng mang thai hộ, vượt biên trái phép sang Trung Quốc để bán con ngay sau khi sinh, nhưng tình trạng này vẫn tiếp diễn. Đáng quan ngại, vì tiền, đã có những cá nhân đứng ra tổ chức thành các đường dây, lôi kéo phụ nữ tại nhiều địa phương trong cả nước tham gia vào việc mang thai hộ, vượt biên trái phép bán con để trang trải cuộc sống.
Những người phụ nữ bán bào thai được giải cứu trở về địa phương |
Triệt xóa nhiều đường dây mang thai hộ, vượt biên sinh con
Trung tuần tháng 9/2020, Cơ quan CSĐT Công an TP Vinh (Nghệ An) đã triệt xóa thành công đường dây đưa người trái phép ra nước ngoài. Qua đó, khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 2 chị em ruột Uông Thị Trang (SN 1989) trú tại xã Hưng Lộc, TP Vinh và Uông Thị Mai (SN 1993) trú tại phường Trung Lương, TX Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh về tội “Tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép”.
Trước đó, từ đầu năm đến nay, qua mạng xã hội facebook, các đối tượng này đã kêu gọi, lôi kéo, dụ dỗ phụ nữ xuất cảnh trái phép, trốn sang Trung Quốc, Campuchia để mang thai hộ với mục đích thương mại và buôn bán bào thai nhằm trục lợi. Đối tượng mà hai chị em này nhắm tới là những người phụ nữ khỏe mạnh, không có công ăn việc làm, cần tiền. Những người này sẽ được Trang, Mai cấu kết với một số đối tượng ở Hà Nội, Cao Bằng đưa sang Campuchia rồi vào Trung Quốc hoặc qua các đường tiểu ngạch ở Cao Bằng cấy phôi thai rồi đưa về Việt Nam dưỡng thai. Sau đó, được đưa sang Trung Quốc để sinh con và giao con. Mỗi phụ nữ mang thai và sinh con thành công sẽ được trả số tiền từ 330 triệu đến 350 triệu đồng. Mỗi phi vụ trót lọt, hai chị em Mai và Trang sẽ nhận thù lao từ 20 triệu đến 30 triệu đồng. Với thủ đoạn này, từ đầu năm 2020 đến nay, đường dây này đã tổ chức cho hơn 20 người vượt biên trái phép sang Trung Quốc để mang thai hộ và hưởng lợi bất chính với số tiền hơn 500 triệu đồng.
Trước đó, vào đầu tháng 5/2020, Công an huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) cũng đã triệt xóa thành công đường dây đưa phụ nữ mang thai qua Trung Quốc sinh con rồi đem bán cho người bản địa. Đối tượng cầm đầu đường dây này là Trương Đình Thi (SN 1972) trú tại xóm Đột Vả, xã Nghĩa Xuân, huyện Quỳ Hợp. Thi là đối tượng từng có tiền án về tội “Chứa chấp mại dâm”, nằm trong diện theo dõi của cơ quan Công an. Thủ đoạn của người đàn ông này là lên mạng xã hội, tìm kiếm những người phụ nữ lỡ làng, trắc trở trong tình duyên, bị người yêu phụ rẫy. Sau đó, cũng thông qua mạng xã hội, Thi tìm kiếm đối tác có nhu cầu về con nuôi để gạ bán. Tìm được mối bán, Trương Đình Thi bắt mối trò chuyện, lôi kéo những phụ nữ này nuôi thai để bán cho người Trung Quốc với giá tiền tùy thuộc vào thai nam hay thai nữ.
Với thủ đoạn này, Thi đã rủ rê, lôi kéo được 3 người phụ nữ tại các tỉnh Tiền Giang, Đắk Lắk và Nam Định về Nghệ An để dưỡng thai, sau đó vượt biên sinh con.
Vẫn luôn nhức nhối
Hai chị em ruột bị bắt vì tổ chức cho hơn 20 phụ nữ vượt biên bán bào thai |
Thực tế cho thấy, kể từ khi vấn nạn phụ nữ mang thai vượt biên trái phép qua bên kia biên giới sinh con rồi bán cho người Trung Quốc bị phát hiện, phanh phui đến nay, đã gần 2 năm, nhưng sự việc vẫn chưa được ngăn chặn triệt để, dù cơ quan chức năng đã có rất nhiều biện pháp, giải pháp. Vì nhận thức hạn chế và vì lợi nhuận trước mắt, không ít phụ nữ đã nhắm mắt đưa chân, một số đối tượng đục nước béo cò, biết là phạm pháp nhưng vẫn tham gia môi giới, dẫn dắt để trục lợi bất chính.
Số liệu thống kê đến ngày 30/9/2020 cho thấy, từ đầu năm đến nay, Công an Nghệ An đã triệt phá thành công 14 vụ mua bán người, trong đó 4 phụ nữ bị khởi tố về tội tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép với mục đích bán bào thai. Trung tá Hoàng Nghĩa Tú, Phó Trưởng Công an huyện Quỳ Hợp cho rằng, hiện nay chế tài xử lý đối với đối tượng có hành vi mua bán bào thai đang còn kẽ hở, pháp luật chưa quy định cụ thể về hình phạt đối với tội danh này nên rất khó để ngăn chặn triệt để. Hành vi mua bán bào thai là thủ đoạn mới, rất tinh vi, tuy nhiên Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2017, có 5 tội liên quan đến hành vi mua bán người nhưng không có tội danh nào nhắc đến việc mua bán bào thai. Hơn nữa, bị hại trong các vụ án này chính là những bào thai, chưa ra đời nên cơ quan điều tra thiếu căn cứ khi xác định nạn nhân, bị hại.
Vấn đề này, các cơ quan tố tụng cũng đã có kiến nghị, tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội bổ sung các văn bản hướng dẫn các loại tội phạm liên quan đến mua bán bào thai để xử lý tình trạng này. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một văn bản hướng dẫn nào được ban hành. Trong khi chưa có chế tài, thì công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân vẫn là biện pháp ngăn chặn hiệu quả nhất mà cơ quan chức năng đang thực hiện. Tuy nhiên, thực tế có không ít phụ nữ tham gia vào việc mua bán bào thai, thậm chí nhiều lần nhưng lại không hợp tác với chính quyền và cơ quan hữu quan, khiến tình hình càng thêm phức tạp, khó ngăn ngừa triệt để, dẫn đến việc xử lý còn khá nhiều vướng mắc.
Chị Xeo Thị T. (SN 1984) trú tại bản Lưu Tiến, xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn, một trong những nạn nhân may mắn giữ lại được mạng sống để trở về địa phương sau khi sang Trung Quốc tham gia vào đường dây mua bán bào thai, hiện đã ổn định về sức khỏe và tâm lý. Trước đó, vào tháng 9/2019, khi đang bụng mang dạ chửa, đi trên chuyến xe “chui” cùng 5 phụ nữ khác đến địa điểm tập kết để chờ sinh đẻ rồi bán con, chị T. cùng những người này gặp tai nạn, khiến 1 người tử vong, 4 người còn lại bị thương nặng. Vụ tai nạn giao thông này xảy ra ở xã Dương Cao, huyện Lâm Chương, tỉnh Hà Bắc (Trung Quốc). Chị T. cùng gia đình thậm chí còn mất một khoản tiền lớn để nhờ người “chạy” tìm cách đưa về Việt Nam, song tiền mất tật mang. Vụ việc chỉ được giải quyết khi Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an) phối hợp với Công an tỉnh Nghệ An và Tổ chức Bảo vệ trẻ em Rồng Xanh vào cuộc, giải cứu thành công chị T. cùng 3 phụ nữ khác trong vụ tai nạn này về tới huyện Kỳ Sơn để bàn giao cho gia đình.
“Ân hận lắm rồi”, là câu nói mà chị T. lặp lại rất nhiều lần khi trò chuyện với chúng tôi. Theo người phụ nữ này, không chỉ trực tiếp đi bán con, chị T. còn rủ thêm người hàng xóm là chị Moong Thị L. (SN 1986), khiến chị này phải bỏ mạng. Lúc đó, chị L. đang mang thai tháng thứ 8. Trần tình cho việc làm của mình, chị T. cho rằng do không hiểu biết pháp luật, không biết như vậy là phạm pháp. Quan trọng hơn, do cuộc sống gia đình quá khó khăn, hai vợ chồng không có công ăn việc làm, nuôi 4 đứa con nhỏ, áp lực cuộc sống ngày càng lớn khiến người phụ nữ này “hoa mắt” khi người khác đưa ra lời đề nghị với số tiền lớn, quá hấp dẫn nên đã nhắm mắt đưa chân.
Hoàn cảnh của chị Xeo Thị T. cũng là thực trạng chung của những người phụ nữ ở miền Tây xứ Nghệ, tham gia vào các đường dây mang thai, qua biên giới bán con để kiếm tiền. Cuộc sống khó khăn, nhận thức hạn chế đã trở thành điểm yếu để các đối tượng xấu rủ rê, lôi kéo và trục lợi. Thực tế cho thấy, số tiền mà họ nhận được rất ít ỏi so với kinh phí thu về được từ những giao dịch bán trẻ sơ sinh với người bản địa. Đây chính là nguyên nhân khiến cho nhiều đối tượng biết là vi phạm pháp luật, những vẫn tìm đủ mọi cách để tham gia điều hành đường dây này. Đối tượng không chỉ là những người phụ nữ dân tộc thiểu số ở miền Tây Nghệ An, mà thời gian gần đây còn mở rộng phạm vi ra khắp các địa phương trong cả nước, nhằm vào những phụ nữ lỡ làng, bị phụ rẫy hoặc gặp những trắc trở trong chuyện tình duyên.
Thượng tá Tô Văn Hậu, Trưởng Công an huyện Kỳ Sơn, cho biết: Từ khi các vụ việc mua bán bào thai được phát hiện xuất hiện trên địa bàn, một mặt Công an Kỳ Sơn đã đấu tranh, xử lý nghiêm minh các đối tượng có hành vi phạm pháp, mặt khác nâng cao công tác tuyên truyền, quản lý các nạn nhân để không tái phạm. Thậm chí, nhiều tháng nay Công an Kỳ Sơn đã lập danh sách những người phụ nữ mang thai để đưa vào diện quản lý đặc biệt. Theo Thượng tá Hậu, đây là một trong những biện pháp mà Công an huyện Kỳ Sơn triển khai từ đầu năm nay để phòng ngừa tình trạng mua bán bào thai xảy ra ở địa phương này.
Quản lý chặt chẽ như vậy, nhưng vẫn có những trường hợp “lách” được, tinh vi hơn khi trốn khỏi địa phương, tạm trú ở nơi khác để mang thai, sau đó vượt biên trái phép sang Trung Quốc bán con rồi mới trở về. Đây, cũng chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng mua bán người, mua bán bào thai vẫn luôn nóng bỏng ở các huyện miền núi, biên giới ở miền Tây xứ Nghệ, dù cơ quan chức năng đã tìm đủ mọi cách để phòng ngừa, đấu tranh và ngăn chặn.
THIỆN THÀNH