(Congannghean.vn)-Ngày 25/6/2015, tại kỳ họp thứ IX, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội (QH) và đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) năm 2015, gồm 10 chương, 98 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2015.
ầu cử đại biểu QH khóa XIV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 diễn ra vào ngày 22/5/2016 là cuộc bầu cử đầu tiên được áp dụng theo Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015. Để người dân và cử tri có cái nhìn tổng thể cũng như nắm rõ các quy định liên quan đến cuộc bầu cử sắp tới, Báo Công an Nghệ An xin giới thiệu một số điểm mới của Luật.
Thứ nhất: Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định quyền quyết định ngày bầu cử toàn quốc đối với cuộc bầu cử đại biểu QH, đại biểu HĐND các cấp; quyết định việc bầu cử bổ sung đại biểu QH trong thời gian giữa nhiệm kỳ; quyết định, thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia là thẩm quyền của QH thay vì Ủy ban Thường vụ QH như trước đây (Khoản 1, Điều 4). Ngày bầu cử phải là ngày chủ nhật và được công bố chậm nhất là 115 ngày trước ngày bầu cử (Luật cũ là 105 ngày).
Thứ hai: Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định số lượng người dân tộc thiểu số được giới thiệu ứng cử đại biểu QH do Ủy ban Thường vụ QH dự kiến trên cơ sở đề nghị của Hội đồng dân tộc của QH, đảm bảo có ít nhất 18% tổng số người trong danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu QH là người dân tộc thiểu số. Số lượng phụ nữ được giới thiệu ứng cử đại biểu QH do Ủy ban Thường vụ QH dự kiến trên cơ sở đề nghị của Đoàn Chủ tịch BCH Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, đảm bảo có ít nhất 35% tổng số người trong danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu QH là phụ nữ (Khoản 2 và 3, Điều 8).
Thứ ba: Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định Hội đồng bầu cử quốc gia do QH thành lập (Luật cũ gọi là Hội đồng bầu cử ở Trung ương do Ủy ban Thường vụ QH thành lập) có nhiệm vụ tổ chức bầu cử đại biểu QH; chỉ đạo, hướng dẫn công tác bầu cử đại biểu HĐND các cấp.
Thứ tư: Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định những người đang bị tạm giam, những người đang chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc cũng sẽ được ghi tên vào danh sách cử tri để bầu đại biểu QH và đại biểu HĐND cấp tỉnh nơi người đó đang bị tạm giam, đang được giáo dục, cai nghiện bắt buộc (Khoản 5, Điều 29).
Thứ năm: Về tiêu chuẩn của người ứng cử đại biểu QH đã được quy định tại Luật Tổ chức QH, còn tiêu chuẩn đại biểu HĐND quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Trên cơ sở các quy định Luật Tổ chức QH và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, các cơ quan, tổ chức, đơn vị được quyền giới thiệu người ra ứng cử cần đề cao trách nhiệm, giới thiệu những ứng cử viên tiêu biểu, có độ tuổi thích hợp, có đủ tài, đủ đức để cử tri có điều kiện lựa chọn người thực sự xứng đáng làm đại biểu cho mình, từng bước nâng cao hơn nữa năng lực, trình độ của đại biểu.
Công bố danh sách 870 người chính thức ứng cử đại biểu QH
Chiều 26/4, Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia tổ chức họp báo để công bố danh sách 870 người chính thức ứng cử đại biểu QH khoá XIV ở 184 đơn vị bầu cử trong cả nước để bầu 500 đại biểu QH khoá XIV.
Căn cứ Điều 57 Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND, chậm nhất 25 ngày trước ngày bầu cử, trên cơ sở danh sách những người đủ tiêu chuẩn ứng cử được Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW MTTQ Việt Nam và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh giới thiệu ứng cử đại biểu QH khoá XIV gửi đến, Hội đồng Bầu cử quốc gia lập và công bố danh sách những người tự ứng cử đại biểu QH theo từng đơn vị bầu cử trong cả nước.
Theo đó, số người ứng cử do Trung ương giới thiệu là 197; địa phương giới thiệu là 673, đạt tỉ lệ 1,74 người ứng cử trên 1 đại biểu được bầu (trong đó có 11 người tự ứng cử).
Cơ cấu kết hợp chung của cả nước:
Người ứng cử là phụ nữ: 339 người, chiếm tỉ lệ 38,97%; 204 người dân tộc thiểu số (23,45%); 97 người ngoài Đảng (11,15%); 168 người tái cử (19,31%); 268 người trẻ tuổi (dưới 40 tuổi), chiếm 30,8%.
Về cơ cấu kết hợp, trong số 197 người được giới thiệu ứng cử, có 29 phụ nữ (14,72%), 17 người dân tộc thiểu số (8,63%), 2 người tôn giáo (1,02%), 7 người ngoài Đảng (3,55%), 101 người tái cử (51,27%), 6 người trẻ tuổi (3,05%).