Thực trạng gây ô nhiễm của Trang trại bò sữa Nghệ An đã làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, đảo lộn cuộc sống của người dân nơi đây.
Lần theo phản ánh của người dân, chúng tôi có mặt tại xã Đông Hiếu vào trưa ngày 21/5 để tìm hiểu thực hư sự việc. Đến gần khu vực Trang trại bò sữa này, một mùi hôi thối nồng nặc bốc lên giữa cái nắng oi bức. Qua quá trình khảo sát, tìm hiểu của PV thì những gì người dân nơi đây phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường do trang trại bò sữa này gây ra là hoàn toàn có cơ sở.
Được biết, trang trại bò sữa này được khánh thành đưa vào sử dụng vào cuối tháng 9/2009 với số vốn đầu tư khoảng 100 tỷ đồng, rộng khoảng 36ha, trong đó có 6ha bao gồm khu chăn nuôi chuồng trại và các phần phụ trợ, còn lại là khu vực trồng cỏ với quy mô thiết kế cho khoảng 3.000 con bò sữa (đến thời điểm hiện tại đã có khoảng trên 2.000 con - PV).
Theo quan sát của chúng tôi, khu vực chứa nước thải, phân của bò được đơn vị này đào thành một hố lớn rộng khoảng vài nghìn m2 nằm ngay trong khuôn viên trang trại, cách khu vực chuồng bò khoảng 200 - 300m. Toàn bộ hệ thống chỉ được đào đắp một cách rất sơ sài, không hề có đáy lót an toàn và cũng để lộ thiên chứ không hề được phủ bằng bạt để ngăn mùi hôi như trong đánh giá tác động môi trường.
Theo những người dân sống xung quanh khu vực trang trại chăn nuôi này cho biết, hệ thống này nằm sát ngay bên đường mòn Hồ Chí Minh nên mùi hôi thối bốc lên khiến hàng nghìn lượt người qua đường mỗi ngày phải nghẹt thở vì ô nhiễm.
Những hố thải lộ thiên của Trang trại bò sữa Nghệ An tại thị xã Thái Hoà
“Mấy năm trở lại đây khi đi qua đoạn đường này là rất hôi thối, nhất là vào mùa hè này thì mùi phân bò bao quanh khu vực khiến cho người đi qua đường ai cũng có chung cảm giác ngột ngạt và buồn nôn”, một số hộ dân sống gần trang trại chăn nuôi bò sữa bức xúc.
Chị Nguyễn Thị L. (ở xóm Đông Thành) cho biết: “Hàng ngày đơn vị này tưới cỏ bằng phân tươi của bò, lượng nước thải ra rất lớn nên chảy lênh láng khắp nơi, tràn xuống cả mấy đập nước phía dưới khiến cá chết nổi hàng loạt, nước hồ đập thì có màu đen do bị ô nhiễm chất thải của bò. Người dân chúng tôi chẳng biết kêu ai, nếu cứ thế này mãi thì chắc dân xóm Đông Thành chúng tôi chết bệnh mất thôi”.
Theo lời của chị L., chúng tôi đi vào khu vực gần 3 đập nước nhỏ phía dưới hố phân của trang trại. Theo quan sát thì nước phân chảy lênh láng khắp mặt cỏ, đất ở đây biến thành màu đen và chỗ nào tưới phân đã khô thì kết thành từng mảng phân lớn. Chưa dừng lại ở đó, do nước phân chảy xuống đập quá nhiều nên đơn vị này đã đào một hố ngay sát đập để thu gom lượng nước phân thừa nhưng xem ra không hề có tác dụng so với lượng phân thải ra khổng lồ như vậy.
Một người dân ở ngay sát đập nước cho biết, cứ khoảng 1 tuần là đơn vị này lại xả trộm nước phân xuống các con đập phía dưới khiến cho nguồn nước ở đây bị ô nhiễm nghiêm trọng, nước đập chuyển thành màu đen, tôm cá thỉnh thoảng vẫn nổi chết rất nhiều. Người dân và các chủ đập có phản ánh nhưng tình hình vẫn không có gì thay đổi.
Chúng tôi đã liên hệ làm việc với ông Lê Văn Dũng - Giám đốc Chi nhánh Vinamilk tại Nghệ An nhưng chỉ nhận được cái lắc đầu bất hợp tác: “Tôi không có đủ thẩm quyền trả lời báo chí, các anh muốn làm việc thì liên hệ tổng công ty trong Sài Gòn!”.
Còn theo ông Hồ Thanh Phong, Trưởng phòng TN&MT thị xã Thái Hòa cho biết: “Việc trang trại bò sữa của Vinamilk tại Đông Hiếu gây ô nhiễm là có thật. Mới đây, chúng tôi cũng có tham gia với đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên môi trường và đoàn cũng đã tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đơn vị này. Đơn vị này cũng hứa sẽ không tăng thêm số lượng đàn bò và cam kết đầu tư hệ thống xử lý nước thải nhưng cũng phải có lộ trình, có khi đến cả năm trời mới xong”.
Tại biên bản kiểm tra vi phạm hành chính do đoàn kiểm tra Sở Tài nguyên & Môi trường lập ngày 22/03/2012 đối với Trang trại chăn nuôi bò sữa Nghệ An ghi rõ đơn vị này đã “Xây dựng không đúng công trình xử lý nước thải theo nội dung báo cáo ĐTM (không có hệ thống bể UASB) đã được phê duyệt”.
Hành vi này đã vi phạm vào Điều 8, khoản 5 của Nghị định số 117/2009/NĐ-CP ngày 31/12/2009 của Chính phủ về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Đề nghị trang trại bò sữa Nghệ An (Công ty CP sữa Việt Nam Vinamilk) đóng trên địa bàn thị xã Thái Hoà cần sớm khắc phục tình trạng ô nhiễm kéo dài như hiện nay, tránh tình trạng gây bức xúc đối với nhân dân địa phương.
Ngọc Thái
.