Nhiều năm qua ở Nghệ An xuất hiện tình trạng đối tượng phạm tội sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ (VK, VLN, CCHT) gây nên những hậu quả hết sức nghiêm trọng, gây hoang mang trong quần chúng nhân dân.
Là một địa bàn phức tạp về ma túy, Nghệ An có thời điểm những kẻ phạm tội buôn bán ma túy (nhất là ở vùng biên giới) đã công khai dựng lều lán giữa rừng, sử dụng súng AK báng gấp, mìn, lựu đạn sẵn sàng bắn vào lực lượng công an khi bị bao vây.
Điển hình là vào đêm 26/5/2010, một số đối tượng buôn bán ma túy giữa rừng Tương Dương đã dùng súng các-bin bắn vào đội hình Công an khi vây bắt làm 3 đồng chí cán bộ Phòng PC47 bị thương, trong đó đồng chí Nguyễn Đức Cường bị đạn phá đứt ruột, phải cắt 20 cm; vụ tên Vi Quang Kỷ dùng súng K54 bắn bị thương đồng chí Thái Bá Huệ, cán bộ Công an huyện Tương Dương;
vụ đối tượng bắn sượt đầu, làm cháy sém tóc đồng chí Võ Duy Bình, cán bộ Công an huyện Nghĩa Đàn; vụ đối tượng Vi Văn May buôn bán 9 bánh hêrôin, bị Công an bao vây tại nhà riêng ở Bản Bà, Hữu Kiệm, Kỳ Sơn đã dùng mìn tự tạo và rút chốt quả lựu đạn mỏ vịt kháng cự rồi bắt vợ và 2 con làm con tin trong tình thế hết sức nguy hiểm.
Cảnh sát 113 Công an Nghệ An kịp thời bắt giữ ổ nhóm dùng hung khí gây án
Trước đó nhiều năm, đối tượng Lô Văn Vị (quê ở huyện Tương Dương) buôn bán ma túy đã rút chốt quả lựu đạn đe dọa lực lượng bao vây rồi leo lên chuồng trâu của một nhà dân cố thủ trên đó và nổ lựu đạn tự sát.
Ở một số vụ, đối tượng tự chế tạo chất nổ đe dọa, khủng bố tinh thần các gia đình hoặc cá nhân nhằm mục đích riêng của chúng, như vụ cài chất nổ ở cửa nhà làm bị thương cả cặp vợ chồng một gia đình ở huyện Nghi Lộc; hay dùng vũ khí tống tiền một cán bộ ở thành phố Vinh... Đã có nhiều người chết và bị thương hoặc mang thương tật suốt đời do những hành vi phạm tội đó.
Gần đây, trên địa bàn tỉnh xuất hiện tình trạng tội phạm tụ tập băng nhóm hoạt động liều lĩnh, manh động, có thể nổ súng hay sử dụng các công cụ hỗ trợ khác gây án, nhất là sử dụng súng quân dụng, súng tự chế (súng bắn đạn hoa cải) sát hại lẫn nhau và làm oan một số người vô tội.
Điển hình là vụ đối tượng Sáu Trọng dùng súng K54 bắn trọng thương anh Hồ Thanh Tùng ở phường Cửa Nam vào đêm 3/2/2011 khi anh Tùng đến đòi nợ; vụ 7 đối tượng dùng 4 khẩu súng đạn hoa cải bắn chết anh Nguyễn Xuân Phước ở xã Nghi Phong (Nghi Lộc) vào ngày 6/12/2010; vụ Nguyễn Khắc Nhật dùng súng tự chế bắn chết anh Nguyễn Tuấn Trung vào ngày 8/2/2011 ở vũ trường Heaven (TP Vinh); vụ 2 đối tượng dùng súng bắn đạn hoa cải ở phường Cửa Nam (TP Vinh) làm chết anh Trần Nhất Thắng.
Đó là chưa nói đến tình trạng sơ suất khi dùng vũ khí, nhất là súng tự chế để săn bắn chim thú, như một thói quen và thú vui của đồng bào dân tộc cũng đã làm chết một số người. Ngày 19/3, anh Vi Văn Tới ở xã Na Loi (Kỳ Sơn) đi săn cùng anh Lương Văn Giót, do sơ suất để đạn cướp cò làm anh Giót bị thương nặng.
Vũ khí thu được ở xã Nghi Phú
Cũng ở huyện Kỳ Sơn vào ngày 28/5 trong lúc đi săn ở xã Keng Đu, anh Lương Bá Chông đã bắn nhầm khiến người bạn là Moong Văn Quang bị tử vong. Tại bản Na Tông, xã Tam Thái, huyện Tương Dương còn xảy ra trường hợp trong khi bố mẹ vắng nhà, 3 em học sinh lấy súng ra đùa nghịch dí vào ngực một bạn làm học sinh này chết ngay tại chỗ.
Những vụ việc trên cho thấy số VK, VLN, CCHT trôi nổi trong nhân dân còn khá nhiều, chưa được kiểm soát và việc quản lý, thu hồi mặc dù đã được triển khai nhiều năm nhưng chưa triệt để. Bởi vì trong khi tuần tra vũ trang (nhất là vào ban đêm) gần đây lực lượng Công an Nghệ An vẫn phát hiện nhiều đối tượng tàng trữ, mang theo các loại vũ khí hoặc các loại công cụ hỗ trợ.
Đó là chưa nói đến mối hiểm họa do việc buôn bán thuốc nổ để sử dụng khai thác đá, đánh cá trên sông, trên biển của một số đối tượng bất chấp các quy định của pháp luật. Tình trạng đó tiềm ẩn nguy cơ phạm tội cao và làm gia tăng các vụ giết người do mâu thuẫn xã hội chỉ vì những nguyên nhân ban đầu hết sức đơn giản.
Để giải quyết tình trạng này, Công an Nghệ An đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Chỉ thị 13/CT-UBND ngày 6/4/2011 về mở cuộc vận động nhân dân giao nộp các loại vũ khí, vật liệu nổ, pháo, công cụ hỗ trợ trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Đẩy mạnh phối hợp tuyên truyền, hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa, quản lý VK, VLN, CCHT nhằm nâng cao ý thức tự giác chấp hành của người dân.
Tăng cường tuần tra vũ trang ban đêm, phát hiện các trường hợp tàng trữ các loại vũ khí, pháo nổ, công cụ hỗ trợ và kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp này; Kiểm tra tịch thu đồng loạt tại các chợ kinh doanh các loại dao, đao, kiếm, mác có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Bằng các hình thức trên, từ đầu năm 2011 đến nay, lực lượng Công an đã vận động nhân dân thu hồi, giao nộp được 370 khẩu súng các loại (có 32 súng quân dụng); 3 súng thể thao; 299 súng săn, 68 đầu đạn, 17 quả mìn, 155 quả bom bi, 2 quả bom, 2.766 kg thuốc nổ, 1.323 kíp nổ, 2.260 kíp mìn, 413m dây cháy chậm, 112 bộ kích điện, 323 kg pháo, 964 súng tự chế và 15 súng khác; 16 quả lựu đạn, 5 quả đạn pháo, 70 viên đạn AK, 6 viên đạn K59, 1.735 viên đạn các loại, 1 bình xịt hơi cay, 36 đôi côn, 568 đao kiếm các loại, 834 đồ chơi nguy hiểm bị cấm, 2 kg đạn nhựa do Trung Quốc sản xuất.
Con số VK, VLN, CCHT được phát hiện, thu hồi, giao nộp ở tỉnh Nghệ An tương đối lớn. Song cũng cần phải thấy rằng hình thức vận động nhân dân giao nộp chỉ có tác động đối với người dân có ý thức. Còn đối với bọn tội phạm sử dụng vũ khí nóng thì chúng luôn có nhiều thủ đoạn xảo quyệt nhằm trốn tránh pháp luật.
Trong thời gian tới để giải quyết triệt để vấn nạn này, theo chúng tôi rất cần có sự phối hợp chủ động giữa các bộ, ngành, chính quyền các cấp, lực lượng chức năng và sự tham gia tích cực của mỗi người dân trong việc thực hiện nghiêm Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ đã được UBTV Quốc hội khoá XII thông qua ngày 30/6/2011 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2012).
Đối với lực lượng công an cùng với biện pháp phối hợp tuyên truyền, để trấn áp tội phạm sử dụng VK, VLN, CCHT thì cần tập trung huy động lực lượng rà soát, phân loại đối tượng có biểu hiện sử dụng VK, VLN, CCHT và truy quét mạnh tội phạm, nhất là tội phạm hoạt động băng nhóm, tội phạm hoạt động theo kiểu "xã hội đen", tội phạm hoạt động vùng miền núi.
Cần tiếp tục tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và vận động nhân dân tích cực phát hiện, tố giác các đối tượng sản xuất, tàng trữ, buôn bán, sử dụmg vũ khí, vật liệu nổ. Các cơ quan, doanh nghiệp và chính quyền các cấp thường xuyên tự kiểm tra, chịu trách nhiệm chính trong quản lý, sử dụng VK, VLN, CCHT, không để xảy ra cháy, nổ, thất thoát hoặc sử dụng không đúng quy định.
Theo đó, trong các đợt cao điểm cần huy động các ban, ngành, đoàn thể, địa phương vào cuộc vận động nhân dân ngăn chặn tình trạng VK, VLN, CCHT tồn tại ngoài xã hội.
Làm tốt công tác quản lý, thu hồi VK, VLN, CCHT để khi tội phạm hoạt động không có vũ khí trong tay, chắc chắn mức độ nguy hiểm, hung hãn của chúng sẽ giảm nhiều. Đẩy mạnh triệt xoá nguồn cung vũ khí của các ổ nhóm tội phạm kết hợp vận động nhân dân thu hồi VK, VLN, CCHT chính là biện pháp cần thiết để ngăn chặn có hiệu quả mối nguy hiểm cho xã hội.
Hữu Huỳnh
.