Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất bãi bỏ hàng loạt ngành nghề kinh doanh trong danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Trong quá trình xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tiến hành rà soát để đề xuất bãi bỏ các ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.
Theo đó, các tiêu chí để bãi bỏ là ngành, nghề không liên quan trực tiếp hoặc không chứng minh được có ảnh hưởng trực tiếp tới các nội dung quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng (khoản 2 Điều 14 Hiến pháp, Khoản 1 Điều 7 Luật Đầu tư); ngành, nghề đã được quản lý bằng quy chuẩn, tiêu chuẩn; ngành, nghề mà chất lượng đầu ra của ngành nghề đó do thị trường, khách hàng lựa chọn, sàng lọc và quyết định; các sản phẩm, dịch vụ công ích có thể lựa chọn, kiểm soát thông qua đấu thầu, đặt hàng của Nhà nước.
Theo tiêu chí trên, Bộ đề xuất bãi bỏ 16 ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Theo đó, Bộ đề xuất bãi bỏ dịch vụ đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản và dịch vụ đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, vận hành nhà chung cư. Lý do là điều kiện đối với ngành, nghề này không đáp ứng mục tiêu theo quy định tại Khoản 1 Điều 7 Luật Đầu tư.
Một ngành nghề khác được đề xuất loại ra khỏi danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện là kinh doanh dịch vụ logistic. Bộ lý giải, dịch vụ logistic bao gồm nhiều hoạt động, liên quan đến nhiều ngành, nghề khác nhau. Trường hợp cần quản lý theo điều kiện đầu tư kinh doanh thì các ngành, nghề đã có quy định cụ thể.
Do đó, bãi bỏ logistic khỏi danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện để tránh chồng chéo, trùng lặp về điều kiện đầu tư kinh doanh.
Còn hoạt động dịch vụ của tổ chức trọng tài thương mại được đề xuất bãi bỏ vì hoạt động này không phản ánh bản chất của một ngành, nghề kinh doanh, bởi “Trung tâm trọng tài hoạt động không vì mục đích lợi nhuận” (khoản 2 Điều 27 Luật Trọng tài thương mại). Hơn nữa, đây là cơ quan tài phán, được thành lập với mục đích xét xử.
Đáng lưu ý, Bộ đề xuất bỏ kinh doanh dịch vụ mua bán nợ ra khỏi danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Theo phân tích của Bộ, về bản chất, mua bán nợ là giao dịch trong đó một khoản nợ (cùng với các quyền và nghĩa vụ gắn với khoản nợ đó) được chuyển từ chủ thể này sang chủ thể khác. “Nợ” – đối tượng của giao dịch này - bao gồm có thể là bất kỳ khoản nợ nào hình thành trong các giao dịch dân sự, thương mại bình thường (các khoản nợ có tính nhạy cảm, của một nhóm đối tượng đặc thù đã thuộc phạm vi điều chỉnh của các văn bản khác ). Chủ thể của giao dịch mua bán nợ có thể là bất kỳ chủ thể kinh doanh nào (trừ các chủ thể chuyên nghiệp như các tổ chức tín dụng, các công ty chứng khoán…đã được kiểm soát bằng các văn bản pháp luật khác).
“Dịch vụ mua bán nợ chỉ là dịch vụ hỗ trợ, thúc đẩy các giao dịch mua bán nợ nói trên. Kết quả của giao dịch mua bán nợ không làm thay đổi nghĩa vụ trả nợ hay khoản nợ, mà chỉ thay đổi chủ thể thực hiện nghĩa vụ đó. Như vậy, việc thực hiện giao dịch mua bán nợ cũng như kinh doanh dịch vụ mua bán nợ chỉ liên quan tới các chủ thể tham gia; không phù hợp với mục đích quy định tại khoản 1 Điều 7 Luật Đầu tư 2014”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phân tích.
Đặc biệt, Bộ đề xuất bãi bỏ ngành nghề kinh doanh thực phẩm thuộc lĩnh vực quản lý chuyên ngành của Bộ Y tế.
“Vì theo quy định của Luật an toàn thực phẩm thì các cơ sở kinh doanh thực phẩm phải đáp ứng các điều kiện để bảo đảm an toàn đối với thực phẩm chứ không quy định các điều kiện để một cơ sở được phép kinh doanh thực phẩm”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phân tích.
Cùng với đó, kinh doanh dịch vụ lưu trú cũng là một ngành nghề được đề xuất loại ra khỏi danh mục kinh doanh có điều kiện. Theo cơ quan soạn thảo, việc xây dựng cơ sở lưu trú đã có sự kiểm tra, kiểm soát thiết kế, chất lượng xây dựng theo pháp luật về xây dựng. Quá trình hoạt động, cơ sở lưu trú được cơ quan có thẩm quyền quản lý theo quy định về an ninh trật tự, môi trường... và được phân loại xếp hạng theo quy định pháp luật. Khách lưu trú được quản lý theo quy định của Luật Cư trú.
Ngoài ra, điều kiện đối với ngành, nghề này không đáp ứng mục tiêu quy định tại Khoản 1 Điều 7 Luật Đầu tư.
Bộ cũng đề xuất bãi bỏ ngành ngành nghề như nhượng quyền thương mại; kinh doanh dịch vụ bảo đảm an toàn hàng hải; kinh doanh vận tải biển, dịch vụ đại lý tàu biển; kinh doanh dịch vụ quản lý, vận hành cơ sở hỏa táng...
Bên cạnh đó, Bộ cũng đề xuất bãi bỏ các ngành, nghề đã được quản lý bằng quy chuẩn, tiêu chuẩn như sản xuất, sửa chữa chai chứa khí dầu mỏ hóa lỏng (chai LGP) hay sản xuất mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe gắn máy...
Kinh doanh dịch vụ xoa bóp cũng được đề xuất bãi bỏ vì ngành này đã được quản lý bằng điều kiện an ninh, trật tự theo Nghị định 96/2016/NĐ-CP.
.