Dịch vụ tư vấn du học: Cần minh bạch thông tin

(Congannghean.vn)-Những năm gần đây, hoạt động tư vấn du học trên địa bàn tỉnh nhìn chung có nhiều chuyển biến tích cực, đáp ứng cơ bản nhu cầu du học của học sinh, qua đó góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tuy nhiên,  loại hình này vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần sớm chấn chỉnh; trong đó nổi lên một số công ty tư vấn du học “chui” và tình trạng học sinh bỏ trốn, ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của Nghệ An nói riêng và cả nước nói chung trong mắt bạn bè quốc tế.

Các đơn vị tư vấn du học cần minh bạch thông tin và việc định hướng cho các đối tượng có nhu cầu - Ảnh minh họa

Thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) nhận được phản ánh về sai phạm của một số tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học, như: Cung cấp thông tin quảng cáo không chính xác, thiếu trách nhiệm và có hành vi lừa đảo trong công tác tổ chức đưa người đi học tại nước ngoài, đặc biệt là tại Nhật Bản.

Bên cạnh đó, một số trung tâm tư vấn du học đã lợi dụng hoạt động để đưa người Việt Nam ra nước ngoài làm việc. Đây là hoạt động xuất khẩu lao động trá hình, vi phạm quy định của Việt Nam và Nhật Bản. Trước tình trạng trên, ngày 9/2 vừa qua, Bộ GD&ĐT đã ban hành Văn bản số 370/BGDĐT-ĐTVNN về việc tăng cường công tác quản lý, kinh doanh dịch vụ tư vấn du học và công dân Việt Nam đi học tập ở nước ngoài.

Liên quan đến vấn đề trên, theo thống kê của Sở GD&ĐT Nghệ An, tính đến ngày 25/2, có 30 đơn vị trên địa bàn tỉnh được Sở cấp chứng nhận hoạt động tư vấn du học. Trong năm qua, các công ty này đã đưa 361 em đi du học, tập trung ở 6 quốc gia: Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Thái Lan, Canada và Đức; trong đó, chỉ có 42 học sinh đi theo diện học bổng. Nhìn chung, hoạt động của các công ty đã đáp ứng kịp thời nhu cầu tư vấn, định hướng cũng như hỗ trợ về mặt thủ tục và các điều kiện cơ bản cho các học sinh có nhu cầu du học nước ngoài.

Tuy nhiên, bên cạnh những đơn vị hoạt động công khai, minh bạch, vẫn còn nhiều đơn vị tổ chức hoạt động tư vấn, tuyển sinh học sinh đi du học khi chưa có sự cho phép của các cơ quan chức năng. Trước thực trạng “bùng nổ” các loại hình tư vấn du học, thời gian qua, ngành GD&ĐT đã tập trung siết chặt quản lý, chấn chỉnh loại hình dịch vụ này. Trong 2 năm vừa qua, Sở GD&ĐT đã rút giấy chứng nhận của 9 đơn vị tư vấn du học không đủ điều kiện hoạt động theo quy định.

Bên cạnh đó, Sở cũng tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng liên quan như Sở Ngoại vụ, Công an tỉnh, các địa phương và các trường THPT trên địa bàn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý loại hình hoạt động này. Trong những năm qua, Công an tỉnh cũng đã bắt giữ nhiều đối tượng vi phạm pháp luật có liên quan đến lĩnh vực tư vấn du học.

Ngoài những bất cập nói trên, trong năm qua, tình trạng du học sinh bỏ trốn cũng là vấn đề đáng bàn. Cuối tháng 11/2016, 2 nữ du học sinh tại Hàn Quốc, quê TX Cửa Lò được phát hiện mất tích khi không có mặt tại trường học trong suốt hơn 1 tuần. Sự việc này chỉ là một trong số rất nhiều trường hợp vừa sang nước ngoài học tập một thời gian ngắn đã tự ý bỏ bê việc học để ra ngoài làm việc. Bởi vậy, một số trường ở Hàn Quốc đã đưa ra thông báo từ chối tiếp nhận du học sinh xứ Nghệ.

Cũng theo khảo sát, một trong những yếu tố khiến nhiều học sinh mặn mà với du học là do sự mời gọi hấp dẫn, đầy hứa hẹn của các đơn vị tư vấn du học và xuất khẩu lao động. Đơn cử như trong thời gian du học, các em có thể đi làm thêm, kiếm đủ tiền đóng học phí và trang trải các chi phí sinh hoạt, nhiều trường hợp còn dư thừa để gửi về cho gia đình.

Liên quan đến thực tế trên, có thể thấy, việc bị thiếu và “nhiễu” thông tin là một trong những tác nhân chính dẫn đến tình trạng du học sinh bỏ trốn, bỏ học để đi làm thêm, mà nguyên nhân chính là do sự thờ ơ, “đem con bỏ chợ” của nhiều đơn vị tư vấn du học.

Từ những hạn chế, bất cập liên quan đến hoạt động tư vấn du học nói trên, yêu cầu cấp thiết được đặt ra là: Bên cạnh việc tăng cường rà soát, thanh, kiểm tra các tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn của các cơ quan chức năng, bản thân các đơn vị tư vấn cũng cần cung cấp thông tin một cách đầy đủ, khách quan, minh bạch nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người du học, đồng thời tránh những hệ lụy xấu về mặt KT-XH.