Gỡ khó giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh các công trình trọng điểm

(Congannghean.vn)-Có “mặt bằng sạch” là yêu cầu, mong muốn của nhiều nhà đầu tư khi quyết định triển khai một dự án, công trình trọng điểm. Việc giải phóng mặt bằng (GPMB) nhanh không chỉ giúp nhà đầu tư rút ngắn thời gian, nâng cao hiệu quả dự án mà còn chứng tỏ sự đồng thuận của các cấp chính quyền, người dân trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội chung của địa phương. Trong thời gian qua, Nghệ An đã và đang triển khai nhiều dự án, công trình lớn, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với tỉnh nhà. Kịp thời giải quyết vướng mắc, nỗ lực khắc phục khó khăn để đẩy nhanh tiến độ thi công là yêu cầu cấp bách mà UBND tỉnh, các đơn vị chức năng và người dân phải thực hiện trong giai đoạn hiện nay.

Công tác GPMB ở Khu công nghiệp dịch vụ VSIP đang được các lực lượng chức năng gấp rút triển khai.

Tổ hợp Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An là dự án trọng điểm của Nghệ An. Cho đến nay, tiến độ bàn giao mặt bằng Khu kỹ thuật, Khu đô thị còn rất chậm so với chỉ đạo của UBND tỉnh do thủ tục cấp kinh phí mất nhiều thời gian. Để đẩy nhanh tiến độ dự án, ngày 9/6/2016, Ban Quản lý Khu kinh tế (KKT) Đông Nam đã có công văn gửi UBND huyện Hưng Nguyên, UBND TP Vinh về việc bàn giao Khu đô thị và dịch vụ giai đoạn 1A trước ngày 30/6/2016.

Ngày 22/6, Ban Quản lý KKT Đông Nam đã làm việc với các đơn vị liên quan để triển khai các nội dung liên quan đến GPMB dự án VSIP.

Riêng đối với Khu kỹ thuật, do có diện tích xâm canh của Hưng Tây ở địa bàn xã Hưng Chính nên việc hoàn thiện phương án bồi thường GPMB mất nhiều thời gian, dẫn đến việc bàn giao mặt bằng chậm tiến độ. Trong khu vực này có một số diện tích liên quan đến nguồn gốc giữ đất 5% do UBND xã quản lý và đất giao cho dân, vì vậy, quá trình xác định nguồn gốc đất tốn nhiều công sức và thời gian.

Xác định nguồn gốc đất để có phương án bồi thường GPMB là khó khăn chung của nhiều địa phương. Hiện, trên địa bàn tỉnh đang tồn tại nhiều loại đất có nguồn gốc và thời gian sử dụng khác nhau, trong khi hồ sơ lưu trữ qua các thời kỳ không đầy đủ. Việc kiểm đếm, xác định nguồn gốc đất nhiều khi phụ thuộc và dựa vào những bộ hồ sơ cũ từ lâu đã không phù hợp với thực tiễn cuộc sống.

Trong các công trình trọng điểm mà tỉnh đang gấp rút triển khai, tại các công trình thuộc Tiểu dự án TP Vinh (vốn vay WB), nhiều dự án đến nay vẫn chưa thể thực hiện bồi thường GPMB do chưa xác định được nguồn gốc đất. Đơn cử như Dự án xây dựng hồ điều hòa tại xã Hưng Lộc, có 9,1 ha (5,3 ha do các hộ dân xã Hưng Lộc sản xuất và 3,8 ha do cá hộ dân xã Hưng Hòa sản xuất), UBND xã chưa lập phương án bồi thường do gặp khó khăn trong việc quy chủ, xác định diện tích đất.

Hiện nay, cùng với việc thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc các địa phương tích cực thực hiện công tác đền bù GPMB, để bàn giao đất đúng hạn cho nhà thầu, tỉnh đang tập trung giúp các địa phương tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình triển khai. Đây là nhiệm vụ không hề đơn giản.

Trên thực tế, công tác quản lý đất đai ở nhiều nơi, nhiều lúc bị buông lỏng; không ít những tranh chấp đã nhiều năm nay chưa giải quyết triệt để. Vì vậy, có những trường hợp, việc xác định nguồn gốc đất không thể thực hiện nổi, dẫn đến công tác đền bù GPMB bế tắc kéo dài, ảnh hưởng tới tiến độ dự án…

Bên cạnh đó, GPMB liên quan đến quyền lợi của nhiều hộ dân. Vì thế, công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ chính sách pháp luật của Nhà nước; hiệu quả, lợi ích của các dự án được triển khai có vai trò quan trọng đến tiến độ GPMB từng công trình. Trên thực tế, có những trường hợp, vì thấy lợi ích kinh tế trước mắt nên đã tìm nhiều cách khai khống, lấn chiếm hoặc chây ỳ không tuân thủ pháp luật, gây cản trở tiến độ chung của dự án. Đó cũng là nguyên nhân chính làm nảy sinh các vụ khiếu kiện kéo dài.

Theo thống kê, trong các trường hợp khiếu kiện hiện nay có tới 70% liên quan đến lĩnh vực đất đai và trong khiếu kiện đất đai có 70% trường hợp liên quan đến GPMB. Ngoài ra, 50% trên tổng số khiếu kiện liên quan đến GPMB là khiếu kiện về giá.

Trong buổi làm việc mới đây với các đơn vị liên quan, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Xuân Đường đã yêu cầu cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến huyện, xã phải vào cuộc, xác định rõ công tác GPMB là nhiệm vụ chính trị quan trọng. Các sở, ngành, địa phương cần phối hợp mở chiến dịch đồng bộ trong GPMB. Lãnh đạo các địa phương cần thường xuyên kiểm tra, rà soát, nâng cao nhận thức của một số hộ dân còn chống đối. Việc đền bù GPMB cần thống nhất, không để xảy ra hiện tượng mạnh ai nấy chạy, làm khó cho doanh nghiệp khác; những trường hợp đã đền bù thoả đáng, đúng luật nhưng vẫn cố tình gây khó khăn thì áp dụng biện pháp hành chính, kiên quyết giải toả.