Thêm cơ hội sở hữu nhà ở cho người thu nhập thấp

(Congannghean.vn)-Nhằm từng bước giúp người thu nhập thấp có nhà ở ổn định, ngày 7/1/2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định 02/NĐ-CP hỗ trợ gói vay 30.000 tỉ phân bổ trên địa bàn cả nước và bắt đầu thực hiện từ tháng 6/2013 với lãi suất ưu đãi theo quy định. Theo thông báo, từ ngày 1/6/2016, người dân khi vay vốn mua nhà ở thu nhập thấp sẽ phải chịu lãi suất theo thị trường.

Tuy nhiên, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận cho phép Ngân hàng Nhà nước gia hạn thời gian giải ngân gói vay 30.000 tỉ cho đến hết năm 2016. Động thái này không chỉ tạo thuận lợi cho người dân mà doanh nghiệp cũng có thêm cơ hội để triển khai dự án đã được phê duyệt.

Hiện nay, các dự án xây dựng chung cư để người dân đăng ký mua nhà theo gói vay 30.000 tỉ trên địa bàn triển khai rất chậm.

Chủ trương hỗ trợ lãi suất vay ưu đãi với thời hạn lâu dài dành cho người có thu nhập thấp mua nhà ở sau gần 3 năm triển khai đã nhận được sự ủng hộ của nhiều cấp, ngành.

Tại Nghệ An, gói vay 30.000 tỉ cũng khẩn trương được triển khai tới đông đảo người dân qua các phương tiện truyền thông đại chúng. Trên địa bàn cũng đã triển khai các căn hộ chung cư dành cho người có thu nhập thấp tiếp cận vốn vay để có nhà ở.

Theo thống kê thì đến nay, cả nước nói chung và Nghệ An nói riêng đã triển khai được trên 90% tổng số tiền cam kết cho vay và mới chỉ gần 60% nguồn vốn đã giải ngân.

Riêng tại Nghệ An, theo thống kê thì hiện nay có 24 chi nhánh Ngân hàng Thương mại (NHTM) cấp 1 thực hiện việc uỷ thác tín dụng của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) để cho người dân tiếp cận nguồn vốn vay gói 30.000 tỉ đồng.

Như vậy, với số liệu nói trên thì sau gần 3 năm, đến nay mới chỉ giải ngân được trên 17.000 tỉ đồng cho người dân theo hợp đồng mà khách hàng đã ký với ngân hàng. Riêng tại địa bàn Nghệ An, tính đến hết đầu quý II năm 2016, tổng dư nợ cho vay gói tín dụng 30.000 tỉ mới chỉ đạt 352 tỉ đồng cho gần 1.000 người dân là khách hàng đăng ký vay.

Trước đó, theo thông báo từ phía NHNN, từ ngày 1/6/2016, theo Thông tư 11/2013/TT-NHNN ngày 15/5/2013 của NHNN thì nguồn vốn giải ngân từ gói vay 30.000 tỉ này sẽ phải chịu mức lãi suất theo cơ chế thị trường. Nghĩa là, nếu người dân đã đăng ký vay vốn mua nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp mà chưa được giải ngân trước thời điểm nói trên sẽ không được hưởng mức lãi suất ưu đãi. Khi nhận được thông tin này, nhiều người đã rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan” và có nguy cơ phải trả lại nhà đã đăng ký mua trước đó vì khả năng tài chính không đảm bảo.

Bởi trên thực tế, trên địa bàn Nghệ An kể từ thời điểm việc triển khai gói vay 30.000 tỉ, công tác giải ngân còn chậm, gặp nhiều vướng mắc do các dự án nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp thực hiện rất chậm. Nhiều dự án đến nay vẫn chưa thể hoàn thiện vì nhiều lý do khác nhau khiến số tiền mà khách hàng đã đăng ký vay trước đó trong tình trạng “nhỏ giọt”.

Tuy nhiên, vào ngày 30/5/2016, NHNN đã có văn bản đề nghị tiếp tục gia hạn thời gian giải ngân gói vay 30.000 tỉ lên Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, NHNN đề xuất với Thủ tướng một số nội dung như: Cho phép gia hạn giải ngân tái cấp vốn đối với các hợp đồng tín dụng đã ký trước ngày 31/3/2016 đối với các khách hàng là cá nhân, hộ gia đình vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở, xây dựng mới, cải tạo sửa chữa lại nhà ở của mình tối đa đến ngày 31/12/2016.

Tiếp đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho NHNN chủ trì phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan theo thẩm quyền khẩn trương nghiên cứu, sửa đổi quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/NQ-CP.

Hiện nay, chưa thể đưa ra số liệu cụ thể nhưng theo ước tính đã có không ít hộ đăng ký vay vốn gói 30.000 tỉ trên địa bàn Nghệ An chưa được nhận nhà ở hoàn thiện. Điều này đồng nghĩa với việc, nguồn vốn giải ngân cũng chưa được nhận đầy đủ theo hợp đồng tín dụng trước đó.

Theo đại diện một số chủ đầu tư đang triển khai xây dựng nhà ở xã hội thì khách hàng đăng ký mua nhà theo diện Nghị định 02/NĐ-CP của Chính phủ vẫn chưa thể thanh khoản hết. Thiếu vốn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng (GPMB)… đã khiến nhiều dự án chung cư đang được triển khai xây dựng dành cho người có thu nhập thấp chậm tiến độ. Tồn tại này đã kéo theo việc giải ngân theo giá trị hợp đồng của người dân với khách hàng cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Mặc khác, một nguyên nhân nữa được đưa ra là theo quy định tại gói vay 30.000 tỉ thì chủ đầu tư nếu muốn huy động vốn cũng không được quá 70% giá trị hợp đồng khi chưa bàn giao nhà ở hoàn thiện cho khách hàng. Chính vì vậy, ngoài việc hướng dẫn người thu nhập thấp tiếp cận gói vay 30.000 tỉ thì công tác bàn giao, GPMB cho nhà đầu tư cũng cần tiến hành đồng bộ hơn nữa.