Vì sao nhiều diện tích ngô lai bị bệnh xoắn lùn?

(Congannghean.vn)-Sau khi gieo trồng được gần 2 tháng, hiện nhiều diện tích ngô lai đơn F1 PSC-102 (gọi tắt là giống ngô lai 102) ở xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương bị bệnh xoắn lùn, không thể tiếp tục phát triển và phải nhổ bỏ. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất cây trồng cũng như thu nhập của nhiều hộ dân trồng ngô.

Vừa qua, chúng tôi có mặt tại cánh đồng “Cây đơn” thuộc địa bàn thôn 6, xã Thanh Thủy để ghi nhận thông tin phản ánh của người dân nơi đây. Theo quan sát của phóng viên, bên cạnh những cây ngô đang phát triển xanh tốt, có không ít cây ngô thấp lùn trong cùng một diện tích. Người dân cho biết, những cây ngô thấp lùn là những cây đang bị bệnh, không thể tiếp tục phát triển nên phải nhổ bỏ để khỏi lây bệnh cho các cây khác.

Người dân nhổ bỏ những cây ngô bị bệnh xoắn lùn

Ông Nguyễn Sỹ Long trú tại thôn 6, xã Thanh Thủy cho biết: “Vụ này, gia đình tôi trỉa (gieo) gần một sào ngô nhưng giờ có gần 1/3 diện tích bị bệnh xoắn lùn. Sáng nay, tôi phải nhổ những cây bị bệnh mang về cho gia súc ăn”. Theo mô tả của ông Long, ban đầu cây ngô phát triển tốt (cây cao 20 cm so với mặt đất) nhưng sau đó lá xoắn lại, thân có sọc, dày lá và không phát triển được nữa. Ở đây người ta gọi là bệnh xoắn lùn. Khi được hỏi về nguồn gốc của giống ngô nói trên, ông Long cho hay: “Chúng tôi đăng ký danh sách mua giống qua cán bộ thôn, sau đó đến Trạm Vật tư nông nghiệp xã Thanh Thủy mua về trồng. Khi cây ngô bị bệnh, chúng tôi đã báo cho nơi bán giống và cán bộ thôn, xã biết. Vừa rồi, phía công ty vật tư cung ứng giống đã cho người về kiểm tra thực tế và yêu cầu các hộ đến Trạm Vật tư nông nghiệp xã báo để lập danh sách gửi lên công ty”. Theo lời ông Long, nếu bây giờ có hỗ trợ giống lại cho người dân thì họ cũng không trồng nữa, vì thời điểm này gieo lại đã quá muộn so với thời vụ.

Gia đình ông Hoàng Văn Hiệu trú tại thôn 2, xã Thanh Thủy là một trong những hộ có diện tích ngô lai 102 khá lớn. Riêng vụ mùa này, gia đình ông Hiệu mua và gieo hết 5 kg ngô lai 102, tương đương với 5 sào ngô. Thế nhưng, hiện có nhiều diện tích ngô cũng bị bệnh xoắn lùn như những hộ dân khác. Vợ ông Hiệu cho hay, trước đây các giống ngô khác như NK66 hay 3Q cũng bị bệnh xoắn lùn nhưng tỉ lệ không đáng kể. Riêng đợt này, giống 102 bị bệnh xoắn lùn nhiều quá nên người dân ở đây mới phản ánh gay gắt như vậy. Tuy nhiên, hiện gia đình ông Hiệu không khỏi băn khoăn bởi trước đó, gia đình đã gieo hết 1 kg giống ngô 102, đến nay cây ngô vẫn phát triển tốt, trong khi số ngô gieo sau lại bị bệnh rất nhiều.

Để góp phần làm rõ những thắc mắc của người dân, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Tiến Dũng, cán bộ Trạm Vật tư nông nghiệp xã Thanh Thủy. Ông Dũng cho biết: “Sau khi phát hiện bệnh xoắn lùn trên diện rộng, chúng tôi đã báo cho phía đơn vị cung ứng giống là Công ty CP bảo vệ thực vật 1 Trung ương và họ đã cho người về kiểm tra, lấy mẫu mang đi xét nghiệm. Trước đây, các giống ngô khác như NK66, 3Q cũng đã từng bị bệnh này nhưng sau khi phun thuốc thì đã khắc phục được.

Còn riêng năm nay, với giống 102, nhiều gia đình không diệt được bệnh xoắn lùn nên đã bùng phát trên diện rộng. Hiện chưa xác định được nguyên nhân của bệnh và tôi cũng nói với đơn vị cung ứng, nếu do giống thì công ty phải có biện pháp hỗ trợ cho người dân, còn nếu do yếu tố thời tiết thì phải xem xét lại”. Cũng theo lời ông Dũng, phía đơn vị cung ứng giống đã thông báo cho người dân mua hàng ở Trạm Vật tư nông nghiệp xã thì đăng ký danh sách qua xóm trưởng để có phương án hỗ trợ. Tuy nhiên, nếu số lượng người đăng ký bằng hoặc thấp hơn lượng giống do cửa hàng bán ra thì đơn vị sẽ tiến hành lập phương án hỗ trợ cho người dân.

Được biết, đây là năm đầu tiên thí điểm giống ngô lai 102 ở xã Thanh Thủy và Trạm Vật tư nông nghiệp xã Thanh Thủy đã bán cho người dân trên địa bàn 60 kg ngô với giá 120.000 đồng/kg. 

Hiện tại, người dân trồng ngô lai 102 trên địa bàn rất mong phía đơn vị cung ứng giống là Công ty CP bảo vệ thực vật 1 Trung ương sớm tìm ra nguyên nhân của bệnh xoắn lùn trên cây ngô; đồng thời yêu cầu phía công ty phải có hình thức hỗ trợ kịp thời diện tích ngô đã bị bệnh, không cho thu hoạch trong vụ mùa này.