(Congannghean.vn)-Hàng loạt dự án được phê duyệt đầu tư nhưng đang phải đối diện với cảnh “đắp chiếu”, ngổn ngang... trong khi hàng nghìn người dân đang phải “bám trụ” sinh sống tại nơi ở cũ trong tâm lý hoang mang, lo sợ trước thiên tai, lũ lụt. Đó là thực tế đang diễn ra trên địa bàn tỉnh trong việc thực hiện chương trình bố trí dân cư ra khỏi các vùng thiên tai, đặc biệt khó khăn.
Thi công kiểu “rùa bò”
Dự án mở rộng khu tái định cư cho các hộ dân vùng thiên tai, sạt lở ở xã Hưng Lam, huyện Hưng Nguyên được phê duyệt tại Quyết định 5833 ngày 29/12/2011 của UBND tỉnh, với tổng mức đầu tư 24,417 tỉ đồng, nguồn vốn do Trung ương hỗ trợ và các nguồn hợp pháp khác. Dự án được triển khai thực hiện trên diện tích 49.534 m2, với mục đích di chuyển 100 hộ dân thuộc các xóm 5, 6, 7, 8, 9, xã Hưng Lam ở dọc bờ sông Lam có khả năng chịu ảnh hưởng của lũ lụt, sạt lở đất đến nơi ở mới; đồng thời hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra, nhằm ổn định cuộc sống, sản xuất, góp phần vào công tác xóa đói giảm nghèo của địa phương.
 |
| Sau 3 năm triển khai, dự án mở rộng khu tái định cư cho các hộ dân vùng thiên tai, sạt lở xã Hưng Lam, huyện Hưng Nguyên chỉ mới dừng lại ở hạng mục san lấp mặt bằng |
Theo phê duyệt, công trình do Chi cục Phát triển Nông thôn Nghệ An làm chủ đầu tư, gồm các hạng mục: San lấp mặt bằng, đường giao thông nông thôn, mương thoát nước, điện, nước và nhà sinh hoạt cộng đồng; được thi công trong thời gian 24 tháng. Đến nay, đã hơn 3 năm kể từ khi triển khai nhưng tiến độ thi công vẫn rất chậm, hiện tại, mới chỉ dừng lại ở việc san lấp mặt bằng. Qua khảo sát thực tế hiện trường và trao đổi với chính quyền địa phương, ông Nguyễn Văn Hào, Chủ tịch UBND xã Hưng Lam cho biết: Vào thời điểm bắt đầu triển khai thi công, việc đi hay ở lại của các hộ dân dọc sông Lam chịu ảnh hưởng của thiên tai cũng nhận được nhiều ý kiến.
Song, khi có chủ trương triển khai dự án xây dựng khu tái định cư thì bà con đều ủng hộ. Thế nhưng, từ năm 2012 đến nay, dự án vẫn chưa hoàn thành, mới chỉ hoàn thành “phần thô” là giải phóng được hơn 1 ha mặt bằng. Nguyên nhân là do nguồn vốn chưa bố trí đủ. Tại nhiều cuộc họp, tiếp xúc cử tri, có nhiều ý kiến phản ánh về vấn đề này nhưng xã cũng không có hướng xử lý, ngoài việc tuyên truyền bà con chờ đợi.
Vốn không có nhưng dự án “tràn lan”
Theo ông Võ Mạnh Hùng, Phòng Kế hoạch - Tài chính, Chi cục Phát triển Nông thôn Nghệ An: Không chỉ tiến độ thi công dự án mở rộng khu tái định cư ở xã Hưng Lam diễn ra chậm mà hiện nay, gần như toàn bộ 21 dự án thuộc Chi cục quản lý, kể cả các dự án do Chi cục làm chủ đầu tư cũng đều xảy ra tình trạng tương tự. Riêng dự án tại xã Hưng Lam, trong tổng số trên 24 tỉ đồng được phê duyệt thì ngân sách Trung ương chiếm hơn 17 tỉ đồng, nhưng đến năm 2014 chỉ mới bố trí được 1,5 tỉ đồng; còn ngân sách địa phương là hơn 7,3 tỉ đồng thì mới chỉ cấp được 450 triệu đồng. Nguồn vốn cấp theo hình thức “nhỏ giọt” nên phía chủ đầu tư và nhà thầu thi công cũng chỉ đành “có chừng nào, thi công chừng ấy”.
Đi sâu tìm hiểu được biết, Nghệ An là tỉnh có nhiều địa phương có hộ dân sinh sống tại các nơi có nguy cơ chịu tác động của thiên tai, sạt lở, cần được di chuyển và thực hiện việc tái định cư. Song, việc khảo sát, lập dự án lại diễn ra “tràn lan”, trong khi nguồn vốn cấp không đủ cho từng dự án, dẫn đến thực tế là tất cả các dự án đều đang dở dang, chậm hoàn thành theo tiến độ.
Ông Lê Văn Lương, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển Nông thôn Nghệ An cho biết: Hiện tại, trên địa bàn tỉnh có tổng số 21 dự án thuộc chương trình bố trí dân cư, với tổng mức đầu tư 1.099,973 tỉ đồng. Trong đó, có 15 dự án đang triển khai thực hiện với tổng số vốn gần 650 tỉ đồng và 6 dự án đã phê duyệt, nhưng chưa được bố trí đủ vốn để triển khai với trên 450 tỉ đồng. Đến năm 2014, 15 dự án đang triển khai thì mới chỉ bố trí vốn được 210,214 tỉ đồng, còn thiếu 889,723 tỉ đồng.
Theo ông Lương, sau khi có chủ trương cắt giảm đầu tư công của Chính phủ, hầu hết các dự án được phê duyệt đều rơi vào tình cảnh “đắp chiếu” do thiếu nguồn vốn. Mặc dù, thực hiện theo công văn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn về việc rà soát, sắp xếp thứ tự ưu tiên các dự án cấp bách, nhưng do nguồn vốn hàng năm phân bổ cho các dự án không đáp ứng được nhu cầu thực tế nên phải chấp nhận tình trạng trên. Tỉnh và Chi cục cũng đã có kiến nghị với Bộ NN&PTNT, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển Nông thôn thống nhất với các bộ, ngành liên quan trình Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ nguồn vốn cho tỉnh Nghệ An để triển khai thi công các dự án để sớm hoàn thành, đảm bảo ổn định cuộc sống cho người dân.
.