Sáng 25-9, tại buổi thảo luận cho ý kiến về dự thảo Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, 90% thuốc lá được buôn lậu đưa vào thị trường Việt Nam hiện nay là 2 mặt hàng Zet và Hero.
Một trong những vấn đề được Ủy ban thường vụ Quốc hội quan tâm, cho ý kiến nhiều nhất vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt chính là việc tăng thuế suất tiêu thụ đặc biệt với 3 mặt hàng gồm thuốc lá, bia, rượu. Trong đó, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội nhất trí quy định của Dự thảo luật về mức tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá theo lộ trình, mỗi lần tăng 5%.
Cụ thể, sẽ tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá từ 65% lên 70% từ ngày 1-1-2016 đến 31-12-2017 và tăng từ 70% lên 75% áp dụng từ ngày 1-1-2018. Một số đại biểu Quốc hội đề nghị cần nâng thuế suất ở mức cao hơn nhằm nâng cao giá thuốc lá, giảm người hút thuốc lá. Thậm chí có ý kiến đề nghị cần thiết phải điều chỉnh tăng thuế suất lên mức 85% và lộ trình trong 2 năm.
 |
| Cơ quan chức năng vừa tiêu hủy một khối lượng lớn thuốc lá Hero nhập lậu |
Được Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chỉ định giải trình về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, tăng thuế thuốc lá nhằm 2 nhiệm vụ chính là giảm tỷ lệ người hút thuốc và tăng nguồn thu ngân sách nhà nước. Chính phủ đã nhất trí phải tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá nhưng để tránh gây tác động lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuốc lá thì không lên tăng quá cao ngay lập tức. Lộ trình và mức tăng 5% mỗi lần như đề xuất trên là hợp lý.
Ông Đỗ Thắng Hải cho biết thêm, hiện nay tình trạng buôn lậu thuốc lá đang ngày càng gia tăng trong khi công tác phòng chống còn nhiều khó khăn. Nếu điều chỉnh tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá ở mức quá cao, giá thuốc lá tăng lên quá cao thì nhiều khả năng sẽ làm gia tăng tình trạng buôn lậu thuốc lá, vốn dĩ đã rất nhức nhối, trong khi tỷ lệ người hút thuốc chưa chắc đã giảm.
Theo thống kê của Bộ Công thương, tình trạng buôn lậu thuốc lá khiến mỗi năm Việt Nam thất thoát ngân sách khoảng 6.000 tỷ đồng. Hai sản phẩm thuốc lá bị buôn lậu nhiều nhất là Jet và Hero (chiếm khoảng 90% tổng số thuốc lá buôn lậu). Hầu hết các sản phẩm thuốc lá này được buôn lậu qua biên giới Campuchia đưa vào miền nam Việt Nam. Tình trạng này khiến doanh thu từ sản xuất thuốc lá trong nước bị ảnh hưởng, tác động xấu đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, người lao động đang làm việc.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng không nhất trí hoàn toàn với cách giải thích nói trên của Thứ trưởng Bộ Công thương. Theo bà Tòng Thị Phóng, nên tăng thuế tiêu thụ thuốc lá cao hơn còn việc kiểm soát buôn lậu thuốc lá là vấn đề khác. Đây là trách nhiệm của các cơ quan phòng chống buôn lậu và chính quyền các địa phương, đòi hỏi phải tăng cường phối hợp, tăng cường hiệu quả trong công tác phòng chống buôn lậu nói chung.