Trước tình hình mang tính cấp bách đó, Nhà nước đã triển khai thực hiện Dự án "Ổn định dân cư vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở bờ sông”. Sau khi Dự án hoàn thành, người dân sẽ được di dời vào khu tái định cư mới, ổn định cuộc sống.
Chúng tôi tìm đến xóm 9 theo sự chỉ dẫn của lãnh đạo xã Hưng Châu, đứng từ trên đê Tả Lam nhìn xuống, xóm 9 nằm chênh vênh bên mép sông. Nằm ở vùng ngoài đê Tả Lam, thường xuyên phải hứng chịu thiệt hại do thiên tai lũ lụt gây ra nên xóm 9 là xóm đặc biệt khó khăn của xã. Toàn xóm có gần 100 hộ gia đình, trong đó 50% số hộ là ngư dân sống bằng nghề đánh bắt, số còn lại sản xuất nông nghiệp.
Ông Nguyễn Xuân Chung - Xóm trưởng cho biết: Trước đây, xóm 9 có tên là Tân Lập. Trong suốt những năm qua, vào mùa mưa lũ, người dân nơi đây lại phải lên đường đi tránh lũ. Có những thời điểm, nước lũ dâng cao, nhà cửa, tài sản đều bị cuốn trôi và đặc biệt, tính mạng của hàng trăm người dân ở vùng ngoài bờ đê cũng bị đe dọa nghiêm trọng.
Nguy hiểm hơn, tình trạng sạt lở bờ sông xảy ra khiến người dân luôn phải sống trong cảnh “ăn không ngon, ngủ không yên”. Lũ lụt, thiên tai còn làm cho đời sống của người dân nơi đây khó khăn, vất vả bội phần. Dù quanh năm cố gắng làm lụng vất vả, chắt chiu tích góp từng đồng, nhưng chỉ cần một trận lụt là có thể cuốn phăng tất cả, khiến cuộc sống người dân không thể khấm khá lên được.
Trước tình hình đó, Nhà nước đã quan tâm đầu tư, triển khai thực hiện Dự án “Ổn định dân cư vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở bờ sông” tại khu vực cánh đồng Vâng thuộc xóm 5, xã Hưng Châu, do UBND huyện Hưng Nguyên làm chủ đầu tư. Được di dời ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở là ước mơ ấp ủ bao lâu nay của người dân xóm 9. Bởi từ bao đời nay, sống ở vùng ngoài đê Tả Lam, hàng năm phải đối mặt với thiên tai lũ lụt, cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn, bấp bênh.
Nhiều năm qua, người dân xóm 9 phải sống trong cảnh lo sợ khi nước lũ dâng cao
và sạt lở bờ sông
Khổ nhất là mỗi khi mùa mưa lũ đến, nhà nhà đều phải lo vận chuyển lương thực, gia súc và các vật dụng sinh hoạt hàng ngày vào trong đê gửi để tránh lũ. Những gia đình có người già cả và con trẻ cũng phải đi trú nhờ hoặc dựng tạm lều, căng bạt sống trên bờ đê hàng chục ngày trời, chờ khi nước lũ rút mới trở về nhà được.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Ngọc Quyền - Chủ tịch UBND xã Hưng Châu cho biết: Dự án “Ổn định dân cư vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở bờ sông” có tổng diện tích 3.500m2, quy mô Dự án 99 lô với khoảng 90 hộ dân. Dự án được khởi công xây dựng từ năm 2010, đến cuối năm 2012, đã cơ bản hoàn chỉnh việc xây dựng các công trình hạ tầng gồm: nhà văn hóa xóm, hệ thống điện, đường giao thông, mương thoát nước thải.
Khi di dời về nơi ở mới, mỗi hộ sẽ được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng, huyện Hưng Nguyên hỗ trợ 2 triệu đồng, còn phía xã sẽ hỗ trợ ngày công trong quá trình làm nhà đối với những hộ gia đình khó khăn về nhân lực. Theo quy định, những hộ gia đình di dời buộc phải trả lại đất nơi ở cũ thì mới được nhận đất khu tái định cư. Để tạo điều kiện cho các hộ dân có đất sản xuất, ổn định cuộc sống khi về nơi ở mới, chính quyền xã sẽ tạo điều kiện cho các hộ nhận khoán lại đất vườn cũ của mình để sản xuất nông nghiệp.
Hiện nay, chính quyền xã Hưng Châu đang phối hợp với các ngành chức năng ở huyện tiến hành làm các thủ tục để giao đất cho các hộ dân vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở bờ sông thuộc xóm 9. Đến thời điểm này, đã có 14 hộ gia đình đủ điều kiện được nhận đất nơi ở mới, số còn lại đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ để nhận đất. Dự kiến đến mùa mưa lũ năm nay, sẽ có khoảng 30 hộ di dời đến khu tái định cư.
Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều người dân thì do đặc thù công việc của nhiều hộ dân nơi đây là bao đời nay mưu sinh bằng nghề đánh bắt nên họ đã quen thuộc với cuộc sống sông nước. Do đó, khi chuyển vào khu tái định cư (cách nơi ở cũ gần 2 km) sẽ gặp nhiều khó khăn. Họ lo sợ không có công ăn việc làm và nếu có sẽ khó thích nghi với công việc mới. Nhưng vì tương lai con em sau này, để các cháu được học hành thuận tiện và đảm bảo an toàn tài sản cũng như tính mạng khi mùa mưa lũ về nên họ vẫn quyết tâm di dời về khu tái định cư.
Rời xóm 9, với hình ảnh những ngôi nhà lụp xụp đã xuống cấp, trên khuôn mặt các cụ già, em nhỏ chất chứa bao nỗi lo khi một mùa mưa bão đang cận kề. Với ý nghĩa và tầm quan trọng của Dự án "Ổn định dân cư vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở bờ sông”, mong rằng chính quyền các cấp khẩn trương hoàn thành thủ tục hồ sơ, giao đất tái định cư để người dân trong vùng nguy cơ sạt lở sớm di dời, không còn phải sống trong lo sợ mỗi khi mùa mưa lũ đến.
Lê Hoa
.