(Congannghean.vn)-Liên tiếp những vụ án đau lòng liên quan đến bạo lực, mâu thuẫn gia đình xảy ra trong thời gian gần đây đã gióng hồi chuông cảnh báo về văn hóa ứng xử trong đời sống gia đình hiện nay. Sự lệch lạc trong nhận thức, lối sống và quan điểm sống sai lầm; đạo đức xuống cấp dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng là nguồn cơn của mọi sự việc.
Ám ảnh những vụ án từ trong gia đình
Ngày 8/10, trao đổi với phóng viên, Trung tá Nguyễn Phi Hải, Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết, đơn vị vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam 4 tháng đối với Lê Minh Hải (SN 1983) trú tại phường Hà Huy Tập, TP Hà Tĩnh để điều tra về hành vi “Giết người”.
Trước đó, trưa 28/9, do mâu thuẫn trong việc phân chia tiền bạc đền bù đất dự án, Hải đã dùng dao chém liên tiếp vào mẹ vợ là bà Nguyễn Thị Vân cùng 2 người chị gái của vợ là Bùi Thị Nhung (SN 1973) và Bùi Thị Huỳnh (SN 1979), đều trú tại TP Hà Tĩnh khiến bà Vân tử vong tại chỗ, 2 nạn nhân còn lại được nhanh chóng đưa vào bệnh viện cấp cứu nhưng do vết thương quá nặng, chị Bùi Thị Huỳnh cũng đã không qua khỏi. Vụ việc có tính chất tương tự cũng xảy ra trước đó không lâu tại Nghệ An. Vào sáng 24/9, đối tượng Vi Văn Cư (SN 1989) trú tại xã Cắm Muộn, huyện Quế Phong do mâu thuẫn với vợ, đã dùng dao chém vợ và mẹ vợ, gồm bà Vi Thị C. (SN 1978) và Lô Thị Ch. (SN 1998) khiến hai người tử vong. Sau khi gây án, Cư bỏ trốn vào rừng rồi ăn lá ngón tự vẫn.
 |
| Đối tượng Lê Minh Hải (X) bị bắt sau khi truy sát khiến mẹ vợ và chị vợ tử vong |
Cũng trong ngày 24/9, tại phường Quỳnh Phương, TX Hoàng Mai xảy ra vụ án đau lòng liên quan đến mâu thuẫn gia đình khiến một người vợ trẻ phải bỏ mạng tức tưởi. Do ghen tuông vô cớ, Hoàng Văn Hùng (SN 1992) trú tại địa chỉ nói trên, đã dùng dao đâm vợ là chị Nguyễn Thị T. (SN 1993). Sự việc xảy ra quá nhanh, mặc dù nạn nhân được đưa đi bệnh viện cấp cứu nhưng do vết thương quá nặng nên đã tử vong ngay sau đó. Mẹ mất, bố vướng lao lý, để lại 3 đứa con nhỏ nheo nhóc khiến ai biết đến hoàn cảnh của gia đình này cũng không khỏi xót thương. Mới đây nhất, liên quan đến mâu thuẫn gia đình, là sự vụ ngày 6/10, đối tượng Nguyễn Xuân Tú (SN 1979) trú tại xóm Tân Lâm, xã Phú Sơn, huyện Tân Kỳ, dùng dao đâm mẹ ruột là bà Bùi Thị L. tử vong, sau đó tự sát nhưng bất thành.
Cần sự chung tay của toàn xã hội
Không chỉ riêng tại các tỉnh miền Trung, mà hằng năm, rải rác đâu đó vẫn xảy ra những vụ trọng án đau lòng liên quan đến mâu thuẫn tích tụ trong gia đình. Hậu quả của những vụ việc này thường rất lớn, không chỉ tước đoạt mạng sống của người thân, mà còn khiến cho con mất cha, vợ mất chồng, kẻ vướng vào lao lý. Căn nguyên của sự việc là do sự lệch lạc về nhận thức, lối sống và quan điểm sống sai lầm; hoặc do tranh chấp, mâu thuẫn về quyền lợi, cụ thể ở đây là tiền bạc, phân chia tài sản không hợp lý cũng dẫn đến sự thiếu kiềm chế trong hành động. Hậu quả của những vụ việc mâu thuẫn gia đình thường rất lớn, là do những xung đột bị tích tụ, dồn nén lâu ngày, khi có điều kiện sẽ dẫn đến những hành vi nguy hiểm.
Trước đây, các vụ việc liên quan đến bạo lực gia đình thường xảy ra ở các huyện miền núi, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, do nhận thức pháp luật thấp. Tuy nhiên, gần đây nhiều vụ việc xảy ra ngay cả với những gia đình có nhận thức cao, thậm chí là cán bộ công nhân viên chức, đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về văn hóa ứng xử trong đời sống gia đình hiện nay. Để hạn chế tình trạng này, cần có sự đột phá trong công tác tuyên truyền và cần sự chung tay vào cuộc của toàn xã hội, nhất là các tổ chức đoàn thể và chính quyền địa phương sở tại. Từ trước đến nay, nhiệm vụ này đang được mặc định là của ngành Công an và các cơ quan thực thi pháp luật. Tuy nhiên, đó chỉ là phần ngọn, quan trọng là giải quyết cái gốc, tức là hóa giải những mâu thuẫn thì chưa làm được. Gia đình, vợ chồng, anh em nội tộc xảy ra tranh chấp, mâu thuẫn, chính quyền và đoàn thể đang đứng ngoài cuộc, mặc nhiên coi đó là chuyện riêng của mỗi nhà, đến khi sự việc nghiêm trọng xảy ra thì lực lượng Công an phải giải quyết, các tổ chức này cũng vô can. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến bi kịch gia đình đâu đó vẫn thường xuyên xảy ra.
Thời gian vừa qua, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Nghệ An đã tăng cường tuyên truyền các quy định của Bộ luật Hình sự, pháp luật về trợ giúp pháp lý đến với người dân tại các địa bàn. Tuy nhiên, để giảm thiểu những vụ việc đau lòng xuất phát từ mâu thuẫn gia đình, điều quan trọng nhất vẫn là sự chung tay vào cuộc của toàn xã hội, trong đó đề cao vai trò của chính quyền địa phương, các tổ chức, đoàn thể. Chính những tổ chức này là nơi sâu sát với các gia đình, nhất là khi có sự việc xảy ra, để từ đó có phương pháp hòa giải, hoặc kịp thời báo cáo lên các cấp chính quyền để có biện pháp can thiệp kịp thời, tránh xảy ra những vụ việc đau lòng.
Mâu thuẫn trong gia đình không phải không có cách giải quyết nếu như những thành viên trong gia đình ngồi lại cùng tìm cách xử lý một cách khéo léo, nhân văn. Để ngăn chặn những vụ án giết người nguyên nhân từ những mâu thuẫn trong gia đình, lực lượng cơ sở phải chủ động nắm tình hình, kịp thời phát hiện các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, các hành vi bạo lực xảy ra trong các gia đình. Dưới góc độ tâm lý học, TS. Dương Thị Thanh Thanh, Tổ trưởng Bộ môn Khoa giáo dục Trường Đại học Vinh nhận định, để xảy ra các vụ án mạng liên quan đến gia đình, mỗi người đều có phần lỗi của mình do “cái tôi” quá lớn. Do vậy, mỗi thành viên cần kiềm chế “cái tôi”, cùng nhau tìm tiếng nói chung, cùng tạo dựng hạnh phúc để không chỉ bản thân mà con cái và những người thân xung quanh đều được hạnh phúc.
Sự việc mâu thuẫn xảy ra, do không được giải quyết, không tìm được tiếng nói chung lâu ngày tích tụ, sinh ra ấm ức, thù hận dẫn đến tìm mọi cách để trả thù. Giải pháp tiêu cực cuối cùng là tước đoạt mạng sống, thậm chí là truy sát nhiều người sau đó tìm cách tự giải thoát cho bản thân mình. Thực tế cho thấy, trong thời gian vừa qua, tại một số địa phương trong cả nước, tình trạng truy sát, giết hại người thân trong gia đình đã xảy ra, tính chất và mức độ ngày càng nghiêm trọng, đã gióng hồi chuông cảnh báo về văn hóa ứng xử trong đời sống gia đình hiện nay.
.