Tìm giải pháp nâng cao chất lượng y tế cơ sở

(Congannghean.vn)-Tuyến y tế khám, chữa bệnh (KCB) ban đầu tại cơ sở có vai trò quan trọng trong hệ thống chăm sóc, điều trị cho bệnh nhân. Y tế cơ sở đảm bảo vừa giảm gánh nặng tuyến trên, vừa tiết kiệm chi phí, thời gian cho người bệnh và gia đình. Trong thực hiện mục tiêu trên, việc xây dựng trạm y tế xã theo nguyên lý bác sĩ gia đình đang được hy vọng tạo chuyển biến cho hệ thống y tế cơ sở.

Mục tiêu cao nhất của nâng cao y tế tuyến cơ sở là chăm sóc tốt nhất sức khỏe cho người dân

Theo đánh giá chung, thời gian qua, với chính sách bảo hiểm y tế (BHYT), cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị khá đồng bộ, chuyển giao được nhiều kỹ thuật, gắn bảo hiểm thụ hưởng tốt, bước đầu trạm y tế xã/phường đã thu hút được người bệnh đến khám và điều trị. Một số trạm y tế xã tại các địa phương đã triển khai xã hội hóa rất tốt, thu hút 100 người khám/ngày. Kinh nghiệm các nước và thực tiễn cho thấy, có khoảng 80 - 90% người dân bị bệnh nhẹ đều có thể được khám và điều trị tại tuyến y tế cơ sở.

Tuy nhiên, nhìn chung, dịch vụ KCB, chăm sóc sức khỏe tại trạm y tế xã chưa đạt yêu cầu, mới thực hiện được 50 - 70% các dịch vụ kỹ thuật, khoảng 40% danh mục thuốc theo phân tuyến. Tình trạng người dân “vượt tuyến”, chuyển lên tuyến cao hơn vẫn còn xảy ra phổ biến. Các trạm y tế vẫn chưa thực hiện quản lý hồ sơ các bệnh nhân, nhất là bệnh nhân mãn tính. Điều kiện cơ sở vật chất xuống cấp, nhất là ở các huyện miền núi vẫn là khó khăn để các trạm y tế áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào điều trị, thăm khám cho bệnh nhân.

Nguồn nhân lực cho y tế cơ sở vẫn là “bài toán” chưa thực sự khả thi với nhiều địa phương. Tính đến hết năm 2017, toàn tỉnh có 480 trạm y tế, trong đó có 421 xã, phường, thị trấn đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã. Tuy nhiên, trên thực tế, đa số ở các trạm y tế phường, xã chưa đáp ứng được yêu cầu. Các trạm y tế xã mới chỉ thực hiện đạt bình quân là 33,6% danh mục kỹ thuật.

Nhằm nâng cao chất lượng y tế cơ sở, đầu năm 2018, Bộ Y tế đã triển khai mô hình điểm trạm y tế tại 26 xã, phường giai đoạn 2018 - 2020. Với nhiệm vụ trong công tác dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, chăm sóc bà mẹ trẻ em, dinh dưỡng và KCB BHYT, việc lồng ghép nguyên lý y học gia đình với mô hình bác sĩ gia đình rất thuận lợi để triển khai chăm sóc sức khỏe người dân tuyến đầu. Mỗi tỉnh phải chọn 1, 2 huyện và một số trạm y tế xã để chỉ đạo điểm, trên cơ sở đó rút kinh nghiệm trong triển khai. Hiện nay, Nghệ An đang triển khai Đề án “Triển khai mô hình điểm tăng cường năng lực y tế cơ sở tại 6 trạm y tế xã trên địa bàn huyện Nam Đàn, giai đoạn 2018 - 2020”.

Liên quan đến nội dung này, trong thời gian qua, Nghệ An đã triển khai nhiều kế hoạch, giải pháp để cải thiện chất lượng y tế cơ sở. Ngày 12/6, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định 2362, phê duyệt Đề án “Triển khai mô hình điểm tăng cường năng lực y tế cơ sở tại 6 trạm y tế xã trên địa bàn huyện Nam Đàn, giai đoạn 2018 - 2020”.

Đề án đề ra các mục tiêu cụ thể: Đến hết năm 2018, tất cả viên chức làm việc tại 6 trạm y tế xã được đào tạo, tập huấn chuyên môn theo nguyên lý y học gia đình; 100% trạm y tế xã triển khai phần mềm quản lý sức khỏe, trong đó có 90% người dân được tạo lập hồ sơ sức khỏe. Đến hết năm 2019, tất cả 6 trạm y tế được đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực về y tế dự phòng, KCB, dân số và an toàn thực phẩm; thực hiện dự phòng, quản lý, điều trị một số bệnh không lây nhiễm. Đến hết năm 2020, hơn 85% người dân được quản lý sức khỏe; đảm bảo 6 trạm y tế xã được duy trì chuẩn quốc gia về y tế; triển khai được 90% danh mục kỹ thuật theo gói dịch vụ y tế cơ bản và được BHYT thanh toán chi phí KCB.

Mục tiêu của Bộ Y tế đặt ra trong năm 2019 là mỗi tỉnh triển khai ít nhất 15% số trạm y tế. Giai đoạn 2019 - 2020, triển khai ít nhất 30% số trạm y tế. Các tỉnh xây dựng lộ trình, phấn đấu hoàn thành trong 5 năm, từ 2019 - 2023. Với mục tiêu hoàn thành việc đưa Nghệ An thành trung tâm y tế khu vực Bắc Trung Bộ, nhiệm vụ này rất cần sự nỗ lực của không chỉ riêng ngành y tế mà cần sự chung tay triển khai quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương. Việc đầu tư cho y tế cơ sở là rất cần thiết, phải được xem là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong mọi chương trình, kế hoạch trong thời gian tới.