Ngày 8/11, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo về cam kết quốc tế của Việt Nam liên quan đến phòng, chống tác hại của rượu, bia và khuyến nghị của các tổ chức đối với dự án luật phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Liên minh phòng chống các bệnh không lây nhiễm Việt Nam (NCDs-VN), Quỹ HealthBridge Canada tại Việt Nam, Liên minh chính sách rượu bia toàn cầu (GAPA) cùng đông đảo các đại biểu đã tham dự Hội thảo.
Tiêu thụ rượu, bia tại Việt Nam ở mức báo động
Theo TS Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), hiện nay, mức độ tiêu thụ rượu, bia tại Việt Nam đang ở mức báo động với mức tiêu thụ rượu, bia bình quân đầu người (trên 15 tuổi cả hai giới) quy đổi theo cồn nguyên chất là 8,3 lít (năm 2016).
Đặc biệt là tỷ lệ uống rượu, bia ở mức nguy hại đang ở mức cao, cụ thể: 44,2% nam giới và 1,2% nữ giới sử dụng rượu, bia ở mức có hại (tức là trong 30 ngày qua có ít nhất 1 lần uống từ 60g cồn trở lên).
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, rượu, bia không phải là đồ uống bình thường mà là loại đồ uống đã và đang gây ra các tổn hại to lớn cho bản thân người sử dụng cũng như toàn xã hội. Rượu, bia có chứa cồn là chất gây nghiện, xếp vào nhóm chất gây ung thư.
 |
| Uống rượu bia quá mức sẽ gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe, kinh tế, gia đình và xã hội. Ảnh minh họa |
Chất cồn trong rượu, bia tác động lên hệ thần kinh, não bộ gây hung phấn, ức chế, ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.
Trong Chương trình nghị sự phát triển bền vững đến năm 2030 đã được lãnh đạo của 154 quốc gia thành viên (trong đó có Việt Nam) thông qua trong Kỳ họp lần thứ 70 của Đại hội đồng Liên Hợp quốc, Việt Nam cam kết đặt mục tiêu giảm 20-25% số người tử vong trước 70 tuổi do các bệnh không lây nhiễm thông qua dự phòng và điều trị, nâng cao sức khỏe tinh thần và thể chất đến năm 2030; mục tiêu giảm 10% số người sử dụng rượu, bia ở mức nguy hại vào năm 2030.
Tuy nhiên, theo ông Quang, nếu không có hành lang pháp lý đủ mạnh để can thiệp nhằm phòng, chống tác hại của rượu, bia, Việt Nam khó đạt được 2 mục tiêu trên.
“Do đó, việc ban hành Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia là một công cụ pháp lý mạnh mẽ nhất để thực hiện các cam kết của Việt Nam về phát triển bền vững”, ông Quang nhấn mạnh.
Khuyến nghị của các tổ chức quốc tế
Trong 3 tháng kể từ khi Dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia được lấy ý kiến rộng rãi, đã có 10 thư kiến nghị, góp ý của 6 tổ chức trong nước và quốc tế gửi tới lãnh đạo Quốc hội, Chính phủ Việt Nam.
Các kiến nghị, góp ý đều kêu gọi chính phủ thực thi các chính sách phòng, chống tác hại rượu bia hiệu quả được Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo; bảo đảm tính khoa học, khách quan và luôn đặt lợi ích bảo vệ sức khỏe nhân dân và phát triển bền vững đất nước lên ưu tiên hàng đầu trong xây dựng luật.
Đồng thời, các tổ chức bày tỏ lo ngại về sự can thiệp của ngành công nghiệp làm giảm hiệu quả của những quy định pháp luật, và tạo ra những kẽ hở mà sẽ làm suy yếu hiệu quả của pháp luật.
Về mục tiêu kiểm soát, quảng cáo, khuyến mại, tài trợ, các tổ chức quốc tế cho rằng: Các chính sách phòng chống tác hại rượu bia hiệu quả, tốt nhất cần được củng cố trong dự thảo Luật, cụ thể là quy định về cấm quảng cáo, khuyến mại tài trợ, quy định hạn chế tính có sẵn của mặt hàng rượu bia và sự tiếp cận với đối tượng dưới 18 tuổi, ngoài những quy định hiện nay được đề cập trong dự thảo, cần bổ sung hoặc điều chỉnh…
.