Ẩn họa cầu treo

(Congannghean.vn)-Mùa mưa bão đang đến gần, nhiều cây cầu treo ở các huyện miền núi Nghệ An đã xuống cấp nghiêm trọng. Nếu không có phương án khắc phục hoặc xây dựng lại thì rất dễ bị trôi theo nước lũ và có nhiều ẩn hoạ khôn lường đối với người dân địa phương.

Một số người dân thị trấn Mường Xén (huyện biên giới Kỳ Sơn) vẫn chưa hết bàng hoàng mỗi khi nhớ lại trận lũ quét cách đây hai năm. Anh Nguyễn Văn Năm, một người dân địa phương còn nhớ như in, mấy ngày hôm đó mưa to, các cháu học sinh vẫn qua cầu treo đến trường, rồi bất ngờ nước lũ trên ngàn đổ về ầm ầm cuốn luôn cả chiếc cầu treo nối liền hai bờ Nậm Mộ. Rất may không có cháu học sinh nào bị nước cuốn. Sau khi cuốn trôi cầu treo Mường Xén, dòng lũ chảy xuôi cuốn trôi luôn một số cầu treo bắc qua sông Lam ở khu vực huyện miền núi Tương Dương và Con Cuông.

Một mùa lũ đi qua, hàng chục cây cầu treo ở các huyện miền núi Nghệ An bị cuốn phăng. Vì thế, điều kiện đi lại của bà con ở những nơi này rất khó khăn. Một số bản làng phải làm lại cầu tạm, hoặc có nơi phải quay trở lại dùng đò ngang sang sông rất nguy hiểm. Nhưng nguy hiểm hơn, hiện nay rất nhiều cây cầu treo trên địa bàn này cũng đang rơi vào tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Cách thị trấn Tân Lạc không xa, cầu treo Châu Hội (đóng trên địa bàn xã Châu Hội, huyện Quỳ Châu) đưa vào sử dụng từ năm 1998, nay đã xuống cấp nhưng chưa được sửa chữa.

Theo quan sát của phóng viên, mặt cầu có nhiều chỗ mục nát, trụ cáp treo được bám vào ngọn núi nhưng khu vực này thường xuyên bị sạt lở, đất đá vùi lấp luôn cả QL48. Đó là chưa kể dầm ngang, dầm dọc, lan can bị rỉ, bong bật, hệ thống chống lắc bị hỏng, một số dầm dọc đầu mố không gác lên gối cầu nên bị cong vênh, biến dạng, đầu neo cáp không được vệ sinh, đọng nước làm hoen rỉ. Nếu cầu không được khắc phục và sửa chữa thì ẩn hoạ trong mùa mưa bão là rất khôn lường.

Tương tự, dọc tuyến QL7, đoạn qua huyện Con Cuông và Tương Dương, một số cầu treo bắc qua sông Lam đang xuống cấp nghiêm trọng. Ông Lô Văn Lâm, một người dân xã Chi Khê (Con Cuông) cho biết, cầu treo Thanh Nam là một trong những cầu treo lớn nhất ở địa bàn Con Cuông nhưng cũng bị xuống cấp. Muốn đảm bảo trước mùa mưa lũ, cầu treo này rất cần được nâng cấp, sửa chữa. Để đảm bảo cho người qua lại, ngành GTVT Nghệ An cho người trực 24 giờ/ngày để không cho những phương tiện có trọng tải lớn tham gia giao thông mỗi khi qua cầu, hoặc hướng dẫn bà con đi lại trong những ngày mưa bão.

Từ ngã ba Cửa Rào, ngược vào dòng Nậm Nơn đoạn qua huyện Tương Dương chưa đầy 5 km đã có hai chiếc cầu treo cũng đang xuống cấp. Đó là cầu treo Bản Lã và cầu treo Bản Côi (thuộc xã Lượng Minh). Chính quyền địa phương luôn thông báo nghiêm cấm xe có trọng tải hơn 2,5 tấn mỗi khi lưu thông qua cầu, nghiêm cấm tụ tập đông người trên cầu và nghiêm cấm bà con đi lại mỗi khi mưa bão... Tuy nhiên, dù có nghiêm cấm thế nào đi chăng nữa thì số phận của những chiếc cầu như thế này trước mùa mưa bão là rất mong manh.

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay hàng chục cầu treo trên địa bàn miền Tây Nghệ An, nhất là các huyện Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Quế Phong, Kỳ Sơn, Con Cuông và Tương Dương đã xuống cấp, hố neo bị chìm trong đất, có nhiều chỗ bị hoen rỉ nặng, cáp chủ đã cũ, khô mỡ nhưng không được bảo dưỡng, dầm dọc bằng gỗ bị mục nát nhiều, dầm ngang bằng thép bị rỉ nặng.

Trước thực trạng nhiều cầu treo thuộc các huyện miền núi Nghệ An bị xuống cấp nghiêm trọng, năm 2013, UBND tỉnh đã quyết định đầu tư 21,25 tỉ đồng cho 8 huyện để sửa chữa 28 cầu. Tuy nhiên, do khó khăn về nguồn kinh phí, ngày 27/5/2014, UBND tỉnh Nghệ An đã có quyết định giải quyết kinh phí 8 tỉ đồng để cấp cho 6 huyện miền núi nâng cấp, sửa chữa 8 cầu treo đã xuống cấp, đồng thời cũng đã thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để rà soát, kiểm tra, đánh giá hiện trạng hệ thống cầu treo trên địa bàn nhằm có biện pháp khắc phục.