Khi nắng vàng trải rộng trên suốt dọc đại ngàn nơi miền Tây, theo con đường QL7 quen thuộc, chúng tôi đến với huyện vùng cao Kỳ Sơn. Qua xã Chiêu Lưu, tiếp tục cuộc hành trình đến Hữu Kiệm, con đường nhựa nối phố huyện Mường Xén dẫn tôi đến Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội huyện Kỳ Sơn vào một ngày trung tuần tháng 4. Đầu hạ, nắng trưa ở đại ngàn trông khá gay gắt. Gió nhẹ từ dòng sông Nậm Mộ thổi vào cùng với khung cảnh thông thoáng, kiến trúc đẹp nơi đây đã xua tan mệt nhọc.
Chúng tôi có mặt tại Trung tâm, ngay khu sản xuất, chứng kiến một số học viên đang chăm sóc cải xanh. Tiếng cười, nói của họ trong lúc nhổ cỏ, tưới rau đã làm cho không khí lao động thêm phần sôi nổi. Những thanh niên này, đa số là con em của những gia đình do không được học hành, lười biếng lao động, bị bạn bè lôi kéo, rủ rê, chưa hề quen với công việc lao động nên giờ đây, họ mới cảm nhận được giá trị từ luống cải, bó rau do chính bàn tay mình làm ra.
Lớp học văn hóa tại Trung tâm
Em Lô Văn T., một học viên chia sẻ: “Em rất hối hận vì đã không nghe lời cha mẹ, ham vui với bạn bè mà vướng vào ma túy. Nay vào cải tạo và học tập tại đây, nghĩ lại những lúc lên cơn vật vã, các cán bộ y tế ở Trung tâm hết lòng với bệnh nhân, ngày đêm thay phiên nhau chăm sóc, lo thuốc thang để cắt cơn nghiện, em thấy quý cuộc đời mình hơn”.
Phó Giám đốc Trung tâm Mùa Bá Trừ chia sẻ: Thời gian để cắt cơn đối với học viên khoảng 20 đến 30 ngày, tuỳ thuộc từng học viên. Thông thường, khi mới cắt cơn, người nghiện phản đối rất quyết liệt và bị sốc, đội ngũ cán bộ y tế chúng tôi phải thay phiên nhau trực 24/24 giờ để theo dõi diễn biến của con bệnh, nhằm có hướng xử lý thích hợp. Sau khi cắt được cơn, Trung tâm thực hiện việc theo dõi, cấp phát thuốc hàng ngày.
Là đơn vị mới, chính thức đi vào hoạt động từ cuối năm 2009, tính đến nay, Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội Kỳ Sơn đã trải qua 3 cái tết thật ấm cúng nơi vùng biên cương vốn khắc nghiệt này. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng Ban Giám đốc Trung tâm đã chủ động tạo điều kiện hỗ trợ thêm cho các học viên ngoài chế độ theo quy định của Nhà nước.
Trong những năm vừa qua, ngoài nhiệm vụ tổ chức cai nghiện tự nguyện tại cơ sở, cai nghiện bắt buộc, quản lý sau cai, giải quyết các vấn đề xã hội như học văn hóa, dạy nghề, sắp xếp việc làm, Trung tâm cũng đã tổ chức cho các học viên ở đây đón Tết vui vẻ và đầy đủ với các loại rau, củ, quả, thịt gà, lợn... do chính họ nuôi trồng, tăng gia sản xuất. Ngoài ra, Trung tâm cũng tổ chức giao lưu thi đấu VHVN-TT với các chủ đề tìm hiểu tác hại của ma túy với cộng đồng xã hội để động viên cũng như tạo không khí vui tươi, phấn khởi.
Với tinh thần chủ động khắc phục khó khăn của cán bộ, viên chức, trong năm 2011, Trung tâm đã tiếp nhận 119 lượt học viên (trong đó 115 nam, 4 nữ); đầu năm 2012, tiếp nhận thêm 11 học viên. Ngoài ra, Trung tâm cũng đã tổ chức bàn giao tái hòa nhập cộng đồng cho 45 học viên.
Đồng thời, tổ chức nhiều buổi tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho hàng chục lượt học viên tại trung tâm về pháp luật phòng, chống ma túy; tuyên truyền về cách phòng tránh lây nhiễm HIV/AIDS; tư vấn về một số chuyên đề ma túy, HIV/AIDS, bạo lực gia đình cho học viên.
Việc thực hiện các hoạt động tư vấn, trị liệu cộng đồng đã góp phần tích cực vào xây dựng tình cảm thân thiện, gần gũi chia sẻ, tạo động lực cho các học viên vượt qua mặc cảm bản thân, tích cực tham gia các hoạt động văn hóa, học nghề.
Ông Nguyễn Trọng Châu - Giám đốc Trung tâm cho biết thêm: “Hiện tại, trung tâm chỉ mới hoàn thành giai đoạn đầu của dự án. Thực hiện Quyết định 2311/QĐ-2011 của UBND tỉnh về ban hành chương trình cai nghiện và quản lý sau cai cho người nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh (giai đoạn 2010 - 2015) và kế hoạch của UBND tỉnh về việc triển khai Chiến lược Quốc gia, chống và kiểm soát ma túy đến năm 2020, định hướng đến 2030 tại Nghệ An, tin chắc rằng sau khi hoàn thiện các bước tiếp theo của dự án, chúng tôi sẽ có điều kiện thuận lợi hơn để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, thực hiện việc đào tạo nghề cho học viên sau cai nghiện”.
Tạm biệt phố núi Kỳ Sơn, chúng tôi nhớ những ánh mắt khát khao muốn được làm lại cuộc đời của những con người đã có một thời lầm lỡ và sẽ không quên hình ảnh tận tụy chăm sóc học viên của đội ngũ cán bộ, công nhân viên Trung tâm.
Mong rằng, nơi đây sẽ ngày càng được đầu tư hoàn chỉnh hơn, là mái ấm chung, góp phần giáo dục, hướng những mảnh đời lầm lỡ tái hòa nhập cộng đồng. Trên tinh thần lấy cái "tâm" để hướng thiện, Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội Kỳ Sơn đã và đang thắp lên niềm tin cho những người lầm lỗi có ý chí phục thiện để trở về làm lại cuộc đời.
Xuân Thống
.