Tại dự thảo Báo cáo đánh giá tác động của chính sách trong dự thảo Luật Lực lượng trị an cơ sở được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Công an để lấy ý kiến đóng góp của nhân dân trong thời gian 1 tháng, Bộ Công an đã đề xuất đổi tên lực lượng Công an xã bán chuyên trách thành trị an viên.
Giải quyết chế độ, chính sách
Bộ Công an cho biết, toàn quốc hiện có 126.566 đồng chí Công an xã, thị trấn không phải là Công an chính quy. Theo đó, sẽ xem xét sắp xếp, bố trí các chức danh Công an xã bán chuyên trách này khi kết thúc nhiệm vụ Công an xã để tiếp tục tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn xã, thị trấn nơi bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã.
Bộ Công an đề xuất đổi tên gọi dành cho chức danh của người hoạt động không chuyên trách được bố trí trên địa bàn xã, thị trấn (gọi chung là địa bàn xã) để tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã là trị an viên.
Theo đó, trị an viên bao gồm những người tự nguyện tham gia lực lượng trị an cơ sở và những người trước đây đảm nhiệm các chức danh Công an xã hoạt động không chuyên trách thuộc lực lượng Công an xã nay có nguyện vọng tiếp tục tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự tại địa bàn xã nhưng được đổi tên gọi thành chức danh trị an viên để phân biệt với tên gọi của các chức danh Công an xã hiện nay do sĩ quan, hạ sĩ quan Công an đảm nhiệm.
Việc bổ sung quy định mới này là nhằm tăng cường hơn nữa việc thực hiện công tác bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn xã, đồng thời là để khắc phục khó khăn hiện nay khi chưa thể bố trí hết Công an chính quy tại các thôn, xóm, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, đơn vị dân cư tương đương (gọi chung là thôn) thuộc cấp xã.
Thực tế hiện nay khi bố trí Công an xã chính quy chỉ tối đa đến 5 đồng chí, trong khi địa bàn xã là rất rộng với rất nhiều thôn thuộc cấp xã. Với thực trạng như vậy, không thể bố trí đủ số lượng Công an chính quy bao quát trải dài trên toàn bộ địa bàn xã mà vẫn phải sử dụng lực lượng Công an xã bán chuyên trách trước đây nhưng được đổi tên gọi thành trị an viên để tiếp tục tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn xã.
Việc quy định theo hướng này vừa nhằm giải quyết chế độ, chính sách cho lực lượng Công an xã bán chuyên trách trước đây nay được tiếp tục được tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã. Đây là lực lượng đã được đào tạo bài bản, có kiến thức pháp luật, chuyên môn nghiệp vụ nên có thể giải quyết tốt các nhiệm vụ liên quan đến công tác an ninh, trật tự. Mặt khác, việc quy định theo hướng này còn để khắc phục khó khăn hiện nay khi điều kiện về biên chế không cho phép bố trí bao quát hết Công an chính quy tại các thôn để thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự.
Như vậy, đối với các xã, thị trấn nơi bố trí Công an chính quy thì lực lượng Công an chính quy giữ vai trò là nòng cốt, chỉ huy, chỉ đạo trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự tại địa bàn, còn trị an viên có trách nhiệm phối hợp tham gia thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự theo sự chỉ đạo, lãnh đạo, hướng dẫn của lực lượng Công an xã chính quy.
Không làm tăng thêm kinh phí chi trả chế độ, chính sách
 |
| Đề xuất đổi tên gọi Công an xã bán chuyên trách thành trị an viên |
Về chi trả chế độ phụ cấp hằng tháng cho trị an viên, Bộ Công an cho biết, về cơ bản không làm tăng thêm kinh phí từ ngân sách địa phương để chi trả chế độ, chính sách hằng tháng cho trị an viên vốn trước đây đang chi trả cho các chức danh Công an xã bán chuyên trách.
Theo đó, về mức phụ cấp hằng tháng (dự kiến mức tính phụ cấp cho trị an viên hằng tháng bằng mức phụ cấp chi trả hiện nay cho Phó trưởng Công an xã, Công an viên bán chuyên trách quy định tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22-10-2009 về chức danh, số lượng, một số chế độ, chính sách đối với cán bộ công chức xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, Nghị định số 29/2013/NĐ-CP ngày 8-4-2013 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 92/2009/NĐ-CP); theo đó, nếu tính mức phụ cấp của 1 Phó trưởng Công an xã, Công an viên bán chuyên trách hiện nay bằng 1,0 mức lương cơ sở thì mỗi tháng 1 đồng chí trị an viên được hưởng phụ cấp là 1,0 mức lương cơ sở (tương đương 1.490.000 đồng/tháng).
Như vậy, trung bình một tháng phải bảo đảm kinh phí để chi trả tiền phụ cấp cho 126.566 đồng chí trị an viên trong toàn quốc (là tổng số Phó trưởng Công an xã, Công an viên bán chuyên trách trước đây) là khoảng 188 tỷ đồng/tháng.
Trung bình 1 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải bảo đảm khoảng 3 tỷ đồng/tháng để bảo đảm chi trả. Ngoài chế độ phụ cấp hằng tháng thì một số chế độ, chính sách khác đang áp dụng đối với Phó trưởng Công an xã, Công an viên bán chuyên trách trước đây nay tiếp tục áp dụng đối với trị an viên như được hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Tính đến đầu năm 2019, toàn quốc có 131.084 đồng chí Công an xã; trong đó, trưởng Công an xã có 8.765 đồng chí, Phó trưởng Công an xã có 13.433 đồng chí và có 108.886 đồng chí Công an viên. Trong tổng số lực lượng Công an xã nêu trên, các địa phương đã bố trí 3.024 đồng chí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã, chiếm 2,3% tổng số lực lượng Công an xã; trong đó, bố trí 1.133 đồng chí Trưởng Công an xã, chiếm 12,9% tổng số Trưởng Công an xã; 647 đồng chí Phó trưởng Công an xã, chiếm 4,8% tổng số Phó trưởng Công an xã và 1.244 đồng chí Công an viên, chiếm 1,1% tổng số lực lượng Công an viên.
.