Thực tế cho thấy, nhiều trường hợp phạm tội, nạn nhân đóng vai trò quan trọng trong cơ chế làm phát sinh tội phạm, như nạn nhân có hành vi khoe khoang tài sản hay có nhiều sơ hở trong quản lý tài sản... Từ đó các nhà tội phạm học hiểu ra rằng sẽ không thể giải thích nguyên nhân phạm tội một cách đầy đủ, nếu bỏ qua việc nghiên cứu yếu tố nạn nhân của tội phạm. Kính mời quý vị cùng theo dõi chương trình.
Đối tượng Nguyễn Tiến Vũ. Vũ bị bắt giữ vì hành vi cướp giật dây chuyền của nạn nhân. Theo vụ án, khi đối tượng đi xe máy trên đoạn đường thuộc khu vực cầu chui phường Gia Thuỵ Quận Long Biên thì phát hiện một người phụ nữ đi cùng chiều có đeo một dây chuyền vàng. Giá trị ước tính của dây chuyền là 15 triệu đồng. Thấy dây chuyền có giá trị Vũ đuổi theo áp sát xe của người phụ này rồi giật dây chuyền.
Người phụ nữ cố chống cự rồi đuổi theo tên cướp. Đúng lúc đó tổ công tác công an quận Long Biên đi tuần tra kiểm soát đã kịp thời phát hiện vụ việc và bắt giữ được đối tượng.
Trong một vụ án khác vừa được công an tỉnh Long An phá án thành công, nạn nhân là Bùi Thị Oanh trú tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long đã tử vong tại quán nhậu của chị ở ấp Bình Tiền 2, xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa. Theo gia đình và người thân, chị Oanh có đeo một sợi dây chuyền vàng 24k, trọng lượng 1 cây, 2 chiếc vòng vàng 24k, mỗi chiếc 5 chỉ, mỗi đôi bông tai vàng 18k.
Qua kết quả khám nghiệm hiện trường và tiến hành các biện pháp nghiệp vụ, cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Long An nhanh chóng phát hiện các đối tượng gây án tên Phạm Minh Thông, trú tại huyện Đức Hòa, tỉnh Long An và Lý Văn Đăng, trú huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau đã thực hiện hành vi giết chị Bùi Thị Oanh rồi chiếm đoạt tài sản bán lấy tiền mua ma túy sử dụng.
Qua các vụ cướp tài sản đã xảy ra cho thấy, tài sản tội phạm nhắm đến là dây chuyền, điện thoại di động và túi xách. Thông thường, các đối tượng sẽ dùng xe mô tô làm phương tiện gây án. Chúng rảo xe trên các tuyến đường, khi phát hiện sơ hở của người đi đường như đeo dây chuyền để bên ngoài cổ áo, nghe điện thoại di động, để túi xách trong giỏ xe hay treo sơ sài trên xe thì ra tay giật lấy rồi nhanh chóng tẩu thoát.
Nhiều người thích đeo đồ trang sức đắt tiền nhưng không cảnh giác trong khi đó là mồi ngon cho bọn cướp. Không chỉ những người đi bộ, đi xe máy trên đường bị cướp trắng trợn dây chuyền, hoa tai, nữ trang đeo trên người. Người phụ nữ này đã bị giết vì có quá nhiều đồ trang sức đắt tiền trên người, trong khi những tên tội phạm lại trong hoàn cảnh túng quẫn vì tiền.
Một thời kỳ dài trong lịch sử nghiên cứu Tội phạm học, yếu tố nạn nhân của tội phạm nói chung và tội phạm cướp tài sản nói riêng không được coi là một chủ đề quan trọng. Các nhà tội phạm học chỉ quan tâm nghiên cứu người phạm tội khi giải thích nguyên nhân phạm tội. Còn nạn nhân của tội phạm chỉ được quan niệm là những người tiếp nhận tội phạm một cách thụ động.
Thực tế cho thấy nhiều trường hợp phạm tội, nạn nhân đóng vai trò quan trọng trong cơ chế làm phát sinh tội phạm, như nạn nhân có hành vi khoe khoang tài sản... Từ đó các nhà tội phạm học hiểu ra rằng sẽ không thể giải thích nguyên nhân phạm tội một cách đầy đủ, nếu bỏ qua việc nghiên cứu yếu tố nạn nhân của tội phạm.
Có thể nói, đối với tội phạm “của bày ra trước mắt”, chúng sẽ ra tay ngay. Ai cũng biết khi bị cướp giật, ta không chỉ mất tài sản mà còn có thể bị thương tích, bị nguy hiểm đến tính mạng. Nhưng có rất nhiều người lại tự biến mình thành mồi ngon cho các đối tượng này
Lưu ý:
- Người dân cần nhận thức đúng, tôn trọng quy tắc an toàn của cuộc sống, bảo vệ tài sản, tố giác tội phạm để loại trừ các nguyên nhân và điều kiện làm phát sinh tội phạm cướp tài sản.
- Biện pháp giúp nạn nhân chống trả tích cực khi có hành vi tấn công của đối tượng phạm tội cướp tài sản xâm hại đến khách thể là tính mạng, sức khỏe (là thân thể của mình, của những người xung quanh), quyền sở hữu hợp pháp tài sản của mình và của người khác mà không quá thụ động.
.