(Congannghean.vn)-Ngày 18/12/2015, Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm Công an Nghệ An phối hợp với Cục Cảnh sát Truy nã tội phạm Bộ Công an và Công an TX Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa bắt giữ Phan Thanh Lan - đối tượng cầm đầu, chủ mưu trong ổ nhóm gồm 5 đối tượng tổ chức trốn khỏi nơi giam giữ, bị Trại tạm giam Công an Nghệ An ra lệnh truy nã, sau 22 năm lẩn trốn. Lan đã cùng gia đình bỏ trốn khỏi địa phương rồi thay tên đổi họ nhằm tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng.
Chân dung kẻ cầm đầu nhóm trốn trại
Khi còn là thanh niên, Phan Thanh Lan (SN 1956) trú tại xã Diễn An, huyện Diễn Châu không chịu tu chí làm ăn mà suốt ngày lêu lổng cùng đám bạn xấu. Để có tiền ăn chơi tiêu xài, gã thường xuyên trộm cắp tài sản. Năm 1989, hắn bị Công an huyện Diễn Châu bắt giữ về hành vi trộm cắp tài sản và bị TAND huyện xử phạt 12 tháng tù cho hưởng án treo. “Ngựa quen đường cũ”, gã bỏ nhà vào TP Vinh tiếp tục hành nghề trộm cắp. Năm 1993, sau khi lấy trộm xe đạp tại khu vực gần Doanh trại Quân khu 4, Lan bị Công an phường Trường Thi bắt giữ. Sau đó, bị TAND TP Vinh xử phạt 24 tháng tù, thụ án tại Trại tạm giam Công an tỉnh. Những ngày cải tạo ở Trại tạm giam, gã luôn nung nấu ý định trốn khỏi nơi giam giữ. Để thực hiện kế hoạch, Lan đã lôi kéo một phạm nhân ở cùng phòng tên là Nguyễn Sỹ Hải lên kế hoạch trốn trại.
 |
| Đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Phan Thanh Lan bị Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm bắt giữ |
Vài ngày sau đó, Lan và Hải được chuyển tới phòng mới, ở với 3 phạm nhân khác. Tại đây, Lan tiếp tục lôi kéo 3 đối tượng này cùng trốn trại. Tuy nhiên, 1 trong 3 phạm nhân trên tên là Đặng Văn Đức không đồng ý, nhưng Lan đã ép buộc Đức phải làm theo.
Sau khi lôi kéo được đồng bọn, trong lúc lao động, Lan và Hải lén lút thu được một số đồ vật rồi đem vào buồng giam cất giấu, chờ thời cơ thích hợp để khoét tường. Khoảng 17 giờ ngày 9/12/1993, sau khi ăn cơm tối xong, các phạm nhân về buồng giam. Chờ đến lúc cán bộ khóa buồng giam về nghỉ, Lan và Hải đi thăm dò và chọn khu vực tường yếu ở lối cửa ra vào để khoét. Lúc này, Lan phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng người.
Theo đó, Lan cùng Hải và Hoàng Trọng Tấn thay nhau khoét tường và cạy gạch; Đức ngồi hát và gõ nhịp vào sàn nhà nhằm gây tiếng động mạnh để đánh lạc hướng cán bộ quản giáo. Còn Trần Xuân Lệnh xé vải màn và quần áo rồi bện thành dây để trèo tường. Sau hơn 2 tiếng, một chiếc lỗ trên tường của buồng giam được khoét xong và đủ để người chui lọt. Lợi dụng sơ hở của cán bộ Trại tạm giam, 5 phạm nhân trên lần lượt chui qua lỗ khoét, leo ra khỏi buồng giam bằng đoạn dây được bện trước. Sau khi thoát khỏi nơi giam giữ, mỗi người chạy trốn theo mỗi hướng khác nhau.
Khi phát hiện các phạm nhân bỏ trốn khỏi Trại tạm giam, Công an tỉnh đã tập trung lực lượng tiến hành truy bắt các đối tượng. Sau đó, 4 đối tượng lần lượt bị bắt giữ. Riêng Phan Thanh Lan - đối tượng chủ mưu, cầm đầu trong ổ nhóm trốn trại sau một thời gian truy bắt không có kết quả, Trại tạm giam Công an tỉnh đã phát lệnh truy nã số 16 ngày 10/12/1993 đối với đối tượng này về tội danh “Trốn khỏi nơi giam giữ”.
Thay tên đổi họ, trốn truy nã 22 năm
Trong quá trình truy bắt Lan, Công an tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ, đồng thời vận động gia đình phạm nhân cung cấp thông tin cũng như có hình thức vận động đối tượng ra đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật. Tuy nhiên, gã vẫn “bặt vô âm tín”. Sau một thời gian dài không thu được tin tức gì về Lan, Trại tạm giam đã đề nghị Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm phối hợp tổ chức truy bắt đối tượng. Ngay sau khi nhận được lệnh truy nã, Phòng đã xác lập Chuyên án 125T, tập trung lực lượng tiến hành truy lùng, tóm gọn đối tượng này.
Trong quá trình đấu tranh, Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm đã tiến hành xác minh nhân thân đối tượng tại địa phương, qua đó nắm được thông tin Lan đã cùng vợ con bỏ trốn khỏi địa phương vào miền Nam và cắt đứt liên lạc với người thân nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan Công an. Trên cơ sở đó, Phòng đã tổ chức nhiều chuyến công tác vào các tỉnh phía Nam để tiến hành xác minh, lần tìm manh mối đối tượng. Đến khoảng giữa tháng 12/2015, Phòng nắm được thông tin quan trọng, hiện Lan đang lẩn trốn tại tỉnh Khánh Hòa. Ngày 16/12, lãnh đạo Phòng đã cử một tổ công tác do Đại úy Nguyễn Khánh Sơn, Đội trưởng Đội 2 lên đường vào Khánh Hòa để xác minh thông tin.
Tiến hành rà soát tất cả hồ sơ những đối tượng là người huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An vào Khánh Hòa sinh sống, tổ công tác phát hiện không có ai tên là Phan Thanh Lan nhưng thấy nổi lên đối tượng nghi vấn là Phan Thanh Phượng (SN 1958) quê Diễn Châu, Nghệ An, hiện thường trú tại xã Ninh Xuân, TX Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Điều đáng nói là, tên tuổi vợ của Phượng trùng khớp với vợ Lan. Xác định Phan Thanh Phượng chính là Phan Thanh Lan, ngày 18/12, tổ công tác Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm đã phối hợp với Cục Cảnh sát Truy nã tội phạm và Công an TX Ninh Hòa tiến hành mật phục xung quanh khu vực nơi ở của đối tượng, chờ thời cơ thích hợp để bắt giữ.
Đến 10 giờ 30 phút cùng ngày, phát hiện Lan đang có mặt tại nhà, Ban chuyên án quyết định phá án. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng Công an đã nhanh chóng ập vào khống chế, bắt gọn đối tượng trước sự ngỡ ngàng của gã. Tuy nhiên, ban đầu, Phan Thanh Lan tỏ ra ngoan cố, không chịu thừa nhận hành vi của mình. Vì gã đinh ninh rằng, lực lượng Công an không có bằng chứng để kết tội gã. Tuy nhiên, qua đấu tranh và các chứng cứ mà Ban chuyên án đưa ra, cuối cùng Lan đã phải cúi đầu nhận tội.
Đối tượng khai nhận, sau khi trốn khỏi Trại tạm giam, hắn lang bạt khắp các tỉnh phía Nam. Để tránh sự theo dõi của cơ quan Công an, Lan thường xuyên thay đổi địa điểm sinh sống. Sau một thời gian làm thuê tại xã Ninh Sơn, huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa, gã đã bí mật gửi thư về khuyên vợ bán tài sản ở quê rồi chuyển vào Khánh Hòa sinh sống. Trong quá trình ẩn náu tại đây, Lan sống dưới vỏ bọc là một người nông dân hiền lành, chăm chỉ làm thuê làm mướn.
Nhờ thế, Lan được người dân địa phương yêu mến và được tạo điều kiện cấp đất xây nhà. Sau đó, Lan đã làm lại CMND với cái tên Phan Thanh Phượng (SN 1958), quê quán xã Diễn An, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Tại nơi sinh sống, được hàng xóm tin tưởng, Lan trở thành thành viên của tổ hòa giải của xóm. Ngày Lan bị bắt, không chỉ vợ con mà người dân tại đây cũng hết sức bàng hoàng khi biết hắn là kẻ trốn truy nã.