Ẩm thực Việt Nam đa dạng, phong phú, rất mực tinh tế và gắn với đặc trưng riêng, sử dụng sản vật địa phương có của từng vùng miền luôn hấp dẫn du khách quốc tế.
Chẳng thế mà nhiều món ăn của Việt Nam như phở, bún chả, bún bò Huế, bún thang, nem, bún bò Nam Bộ, các món cuốn…, thậm chí cả bánh mỳ, cà phê cũng được ca ngợi trên nhiều phương tiện truyền thông quốc tế. Điều này cũng có nghĩa là ẩm thực đã góp phần đưa hình ảnh Việt Nam ra thế giới, hấp dẫn du khách quốc tế lựa chọn điểm đến Việt Nam.
Ẩm thực Việt được thế giới ưa chuộng
Không phải ngẫu nhiên mà bạn bè quốc tế đều khen ngợi các món ăn Việt Nam rất ngon, hấp dẫn. Những gian hàng ẩm thực Việt Nam trong những festival quảng bá du lịch, văn hóa ẩm thực ở nước ngoài luôn thu hút đông đảo người bản xứ và quốc tế đến tìm hiểu và thưởng thức.
 |
| Bánh mỳ là món ăn đường phố phổ biến ở Việt Nam. |
Ẩm thực Việt Nam được trang du lịch của CNN vinh danh nhiều lần với những món ăn nổi tiếng và hấp dẫn khách quốc tế nhất, trong đó có vô số món ăn đường phố ở cả 3 miền.
Tờ The Guardian của Anh quốc vừa qua đã bình chọn Hà Nội là 1 trong 20 địa điểm có tour ẩm thực tốt nhất thế giới. Nhiều kênh truyền hình và tạp chí ẩm thực thế giới đã làm phóng sự về ẩm thực Việt Nam như Tạp chí Food and Wine, Kênh Truyền hình CNN, Kênh NAT GEO Adventure…
Hai món ăn đường phố phổ biến ở Việt Nam là phở và bánh mỳ đã được đưa vào từ điển tiếng Anh - Oxford English Dictionary. Vào năm 2011, Hãng CNN danh tiếng đã bình chọn phở đứng vị trí thứ 28/50 món ăn ngon nhất thế giới…
Tiếp đến, năm 2013, trang Bussiness Insider đã xếp phở đứng thứ nhất trong top 40 món ăn du khách nên thử một lần trong đời. Trên Tạp chí The Huffing Post, du khách nước ngoài còn dùng mỹ từ đặc biệt cho phở - “món ăn của thiên đường"...
Bún chả là một trong những món ăn được báo nước ngoài ca ngợi và nhiều du khách trên thế giới biết đến nhất. Bún chả nằm trong danh sách 10 món ăn đường phố tuyệt nhất thế giới năm 2014 của trang National Geographic. Bún chả càng nổi tiếng hơn khi hình ảnh Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đến ăn bún chả ở một quán nổi tiếng tại Thủ đô Hà Nội trong chuyến thăm Việt Nam năm 2016 được phát trên toàn thế giới…
Do đó, có thể nói rằng, ẩm thực là một kênh quảng bá tiềm năng và khá hiệu quả cho du lịch Việt Nam. Đây là con đường tiếp cận nhanh chóng, gần gũi và hỗ trợ đắc lực cho phát triển du lịch nước nhà.
Chủ tịch Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam Nguyễn Quốc Kỳ khẳng định, Việt Nam là đất nước đã trải qua hàng ngàn năm lịch sử, 54 dân tộc anh em cùng chung sống trên dải đất hình chữ S nên văn hóa đa dạng, phong phú. Những yếu tố về thiên nhiên, địa hình với đường bờ biển kéo dài là yếu tố thuận lợi để phát triển ẩm thực. Đây là điều mà không phải quốc gia nào trên thế giới cũng có được.
Món ăn Việt Nam ở bất kỳ vùng miền, dân tộc nào cũng mang đầy đủ các yếu tố: Ngon mắt, ngon mũi, ngon miệng, dễ chế biến, gần gũi với thiên nhiên và ai cũng có thể thưởng thức được… Ẩm thực Việt là tinh hoa trong chế biến. Điều này rất rõ nét trong các món ăn Việt chủ yếu là ngũ cốc, rau củ, quả, không dùng nhiều thịt, ít mỡ nên được nhiều người ở nhiều quốc gia ưa chuộng.
Theo nhiều nhà nghiên cứu, ẩm thực miền Bắc có vị vừa phải, không quá nồng màu sắc bắt mắt và tinh tế, cầu kỳ trong cách chế biến, bày biện. Hà Nội được xem là nơi tinh hoa ẩm thực của miền Bắc với những món ngon như phở, bún thang, bún chả, bún ốc, cốm làng Vòng, bánh cuốn Thanh Trì…
Ngoài sự lựa chọn kỹ lưỡng các nguyên liệu cho món ăn, người Hà Nội còn phối hợp khéo léo và hiệu quả các loại gia vị như hành, tỏi, ớt, rau thơm, nước chấm vào các món ăn.
Ẩm thực miền Trung không tinh tế như ẩm thực miền Bắc và đa dạng như ẩm thực miền Nam nhưng lại mang hương vị, bản sắc văn hóa rất riêng có. Tính đặc sắc nhất của ẩm thực miền Trung thể hiện qua hương vị đặc biệt với nhiều món ăn cay và mặn.
Màu sắc được phối trộn phong phú, rực rỡ, thiên về màu đỏ và nâu sậm. Ẩm thực miền Trung nổi tiếng với mắm tôm chua, các loại mắm ruốc. Đặc biệt, ẩm thực Huế do ảnh hưởng từ phong cách ẩm thực hoàng gia cho nên rất cầu kỳ trong cách chế biến, trình bày nhiều màu sắc và số lượng các món ăn.
Ẩm thực miền Nam chịu nhiều ảnh hưởng của ẩm thực Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan nên các món ăn thiên ngọt, cay, phổ biến với các loại mắm khô như mắm cá sặc, mắm bò hóc,… Đặc biệt, miền Nam có nhiều loại món ăn dân dã gắn với vùng đất được mệnh danh là “vựa lúa” của đất nước.
Cơ hội tôn vinh ẩm thực xứ Nghệ
Festival văn hóa ẩm thực du lịch quốc tế Nghệ An đang diễn ra từ ngày 17 đến 21-7 tại thành phố Vinh với sự tham dự của nhiều tỉnh thành phố trong nước và bạn bè Hàn Quốc, Nhật Bản, Lào… Đây được coi là sự kiện góp phần nâng tầm văn hóa ẩm thực địa phương, quảng bá những nét độc đáo, tinh hoa văn hóa ẩm thực đặc trưng vùng, miền của xứ Nghệ nói riêng và ẩm thực Việt Nam nói chung.
Xứ Nghệ là một mảnh đất ở miền Trung, phải chịu nhiều thiệt thòi do sự khắc nghiệt của thiên tai. Mùa hè ở vùng này nắng nóng, gió Lào, mưa lũ, gió bão cũng rất thường xuyên. Khó khăn là vậy nhưng con người xứ Nghệ rất chịu thương, chịu khó, họ đặc biệt mến khách.
Nhắc tới ẩm thực xứ Nghệ, hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay đến những món ăn giản dị, mộc mạc từ nguyên liệu dân dã, gia vị cay nồng đến mức phải vừa ăn, vừa xuýt xoa, thậm chí chảy nước mắt vì cay. Những món nổi tiếng nhất ở xứ Nghệ lại là những món bình dị nhưng lại rất thú vị mà chỉ riêng xứ Nghệ mới có. Ẩm thực xứ Nghệ được coi là ẩm thực của những người dân bình dân, chất phác, cần cù một nắng hai sương…
Trong số các món ngon của xứ Nghệ, nổi tiếng nhất là các món từ lươn, được coi là là đặc sản và niềm tự hào của người dân xứ Nghệ. Lươn Nghệ An có thể chế biến được nhiều món ngon, như: miến lươn, súp lươn, cháo lươn, lươn om chuối đậu, lươn nướng, lươn xào hoa chuối, lươn xào xả ớt...
Trong đó, món miến lươn là 1 trong 12 món ăn Việt Nam đạt kỷ lục châu Á. Cháo lươn được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công nhận là một trong 50 món ăn đặc sản nổi tiếng của nước ta. Các món lươn của Nghệ An đã có mặt tại hầu hết các quán ăn, nhà hàng trên cả nước...
Do đó, tại Festival văn hóa ẩm thực du lịch quốc tế Nghệ An, Ban Tổ chức mời 25 chuyên gia ẩm thực nổi tiếng trong nước và quốc tế chế biến, quảng diễn 50 món ăn được chế biến từ lươn đồng đặc sản Nghệ An.
Ngoài ra, Nghệ An còn có các món như mực nháy Cửa Lò đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là 1 trong 10 đặc sản hải sản nổi tiếng Việt Nam. Nước biển ở Nghệ An mặn vừa phải đã tạo cho các món hải sản Nghệ An ngon, ngọt hơn.
Đối với các loài trái cây, vùng đất Nghệ An có nhiều loài trái ngon, quả ngọt như: Cam Vinh, xoài Tương Dương, dứa Quỳnh Lưu, ổi Nghĩa Đàn, chanh leo Quế Phong… Cam Vinh là một trong số các đặc sản trái cây nổi tiếng của Việt Nam…
Ẩm thực – một nét di sản tinh tế được hình thành trong dòng chảy hàng ngàn năm văn hóa Việt Nam đã góp phần làm say lòng bao du khách, bạn bè quốc tế khi đến dải đất hình chữ S. Ngày càng nhiều món ăn Việt Nam được quốc tế tôn vinh.
Do vậy, ở Việt Nam đã ra đời Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam cùng nhiều tổ chức khác để cùng chung hành động ý nghĩa là đưa di sản ẩm thực thành tài sản để phát triển với kỳ vọng biến Việt Nam thành “bếp ăn của thế giới”.