Cứ vào thời điểm các sĩ tử dồn sức cho những kỳ thi quan trọng, thị trường các sản phẩm "thuốc tăng cường trí nhớ" được dịp nở rộ.
Với sự lo lắng của các bậc phụ huynh, người bán đã tạo ra một "ma trận" bằng những lời quảng cáo có cánh, khiến không ít người phải tò mò: "cung cấp dưỡng chất dành cho não, giúp bổ bão, tăng cường trí nhớ, tăng sự tập trung thích hợp cho người luyện thi", hay "giúp trí nhớ tốt hơn để chuyên tâm học tập, giúp các bạn đạt kết quả tốt nhất trong các kỳ thi…".
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, phụ huynh không nên lạm dụng hoặc tự ý sử dụng khi không có chỉ dẫn của bác sĩ. Cách tốt nhất để con em khỏe mạnh, thông minh là chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi.
 |
| Các bậc phụ huynh cần cân nhắc thật kỹ trước khi mua thuốc bổ cho con em mình (ảnh minh họa). |
"Không bổ ngang thì bổ dọc"
Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay trên thị trường rao bán rất nhiều các loại thuốc "tăng cường trí nhớ". Nguồn gốc xuất xứ cũng hết sức đa dạng từ trong nước như "Hoạt huyết Nhất Nhất" cho đến hàng nhập khẩu, xách tay từ Mỹ, Australia như Brain Fuel, Focus R, Ginkgo B with Vinpocetine vốn dĩ vẫn mặc định cho người lớn tuổi, người mắc rối loạn tuần hoàn não… giờ được người ta gắn thêm chức năng "tăng cường trí nhớ" cho sĩ tử.
Tại một hiệu thuốc trên đường Nguyễn Trãi (quận Thanh Xuân, Hà Nội), chúng tôi có ý hỏi mua "thuốc bổ não, tăng tập trung" cho học sinh ôn thi thì được một nhân viên giới thiệu hết sức nhiệt tình và bán không cần đơn như magie B6, Vinpocentine hay Piracetam…
Hỏi nhân viên này sao không cần bán theo đơn, người này cho hay, đây toàn là thuốc bổ, uống vào chỉ có tốt, không ảnh hưởng gì cả. "Cứ đến mùa thi thì những thuốc bổ não, tăng cường trí nhớ bán chạy như tôm tươi. Số lượng sản phẩm được bán ra tăng gấp đôi so với ngày thường.
Nhiều người sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn để mua những loại thuốc được nhập ngoại cho con, thậm chí mỗi lần ra mua thì mua liền một lúc vài loại thuốc bổ. Nhiều bà mẹ nói không tiếc tiền mua thuốc để đầu tư cho con, miễn sao con đỗ được vào đại học" - nhân viên này cho biết thêm.
Chị Nguyễn Thị Minh Phương (Thạch Thất, Hà Nội) chia sẻ: "Các cháu phải học nhiều chắc sẽ bị căng thẳng. Thương con, tôi chỉ còn biết nấu những món ngon và mua thuốc bổ cho con uống. Được một người bạn có con từng đỗ đạt, chị ấy mách nước cho những món bổ dưỡng, tốt cho trí nhớ như ăn nhiều cá thu, cá hồi, vì trong cá có chất Omega 3, ngoài ra cho cháu ăn hoa quả tươi nữa". Bên cạnh việc ép con ăn uống, chị Phương còn ép con uống các loại thuốc bổ mà mọi người quảng cáo là "bổ óc", tăng trí nhớ. Mỗi tháng chị đầu tư xấp xỉ 2 triệu đồng để mua thuốc bổ nhập từ Mỹ.
"Thực sự có đầu tư thế chứ nữa tôi cũng không tiếc, miễn sao con có chế độ tốt nhất. Thuốc bổ chủ yếu tôi mua ở trên mạng, thấy họ quảng cáo là hàng xách tay từ Mỹ, rất tốt cho trí não. Thấy cháu uống cũng có tác dụng nên tôi quyết định đầu tư dài dài loại thuốc này" - chị Phương tiết lộ.
Thuốc "tăng cường trí nhớ" không chỉ được bán rất nhiều tại các cửa hàng, trên mạng Internet mới thực sự là "ma trận" cho người tiêu dùng. Những mặt hàng được chào bán trên mạng Internet được quảng cáo là hàng ngoại, hàng xách tay từ các nước châu Âu, Mỹ, Australia…
Trên một trang muathuoctot.com có quảng cáo: Bạn muốn bổ sung chất dinh dưỡng cho não để chống chọi với những kỳ thi căng thẳng sắp tới? Bạn muốn bổ sung nhiều vitamin để tăng cường trí nhớ? Thực phẩm chức năng bổ não, tăng cường trí nhớ cho học sinh và người già - Focus Factor phân phối chính hãng từ Mỹ chính là giải pháp tốt nhất cho bạn.
 |
| Rất nhiều thuốc bổ được gắn mác "tăng cường trí nhớ cho học sinh". |
Các phụ huynh lúc này như thể rơi vào "mê hồn trận" với các loại thuốc "bổ não", rất nhiều gia đình đã "nhắm mắt" mua với quan niệm đã là thuốc bổ thì "không bổ ngang thì bổ dọc".
Đặc biệt là khi được hỏi về nguồn gốc xuất xứ, hạn sử dụng thì hầu hết không ai trả lời được. Chúng tôi có liên lạc với một trang web chuyên bán các loại thuốc "tăng trí nhớ cho học sinh" có địa chỉ "thuocbo.net".
Nhân viên tư vấn bắt máy chỉ sau 1 hồi chuông với giọng rất đon đả: "Anh chị mua thuốc bên em là đúng địa chỉ rồi đó. Riêng thuốc ở đây đều là hàng xách tay từ Australia, Mỹ, Nhật… Đảm bảo chất lượng".
Giá cho mỗi hộp thuốc không phải rẻ, giá dao động từ 500 nghìn đồng đến 800 nghìn đồng, thậm chí lên cả tiền triệu mỗi hộp tùy vào nguồn gốc xuất xứ. Khi được hỏi về tác dụng phụ, hướng dẫn sử dụng hay hạn sử dụng, nhân viên này cho hay: "Thực ra bọn em không có chuyên môn gì về dược cả, bọn em chỉ là những người bán hàng thuần túy. Tất cả những thông tin đều được in trên hộp. Mà anh cứ yên tâm, thuốc bổ chứ có phải thuốc điều trị gì đâu mà lo có tác dụng phụ hay quá liều. Bọn em lấy thuốc đều dựa vào những phản hồi của khách hàng. Những loại này có tác dụng, có phản hồi tốt thì bọn em mới dám nhập về và bán".
Chị Đoàn Huyền Trang (Xuân Đỉnh, Từ Liêm) chia sẻ: "Con trai tôi năm nay thi vào lớp 10. Gần một năm nay hầu như con không có ngày nghỉ. Ngoài giờ lên lớp, tôi còn cho con học một số ca ôn luyện nữa. Vào lớp 10 cũng căng thẳng và khó khăn chẳng kém gì thi đại học, bằng mọi cách phải cho con học.
Tôi cũng lo lắng về sức khỏe của con nên đã tìm rất nhiều loại thuốc bổ, tăng cường trí nhớ cho con. Trên mạng chào bán nhiều lắm nhưng không tin tưởng, vì họ nói là tốt rồi hàng xách tay từ nước ngoài, cũng chẳng có gì để đảm bảo cả. Có người bạn ở bên Nhật nói có thuốc tăng cường trí não nên tôi đã nhờ mua về để cho con uống".
 |
| Một trang Facebook cá nhân chuyên bán thuốc "tăng cường trí nhớ" cho học sinh. |
Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi mới là chìa khóa
Cũng vì tâm lý lo lắng cho con cái trong thời gian nước rút bước vào mùa thi mà nhiều bậc phụ huynh đã lạm dụng thuốc thái quá. Nhiều người chỉ cần nghe thấy người khác nói có thuốc gì tốt là mua cho con uống.
Nói về vấn đề này bác sĩ Nguyễn Thị Hương Xuân, Trưởng khoa Tâm thần trẻ em, Bệnh viện Tâm thần TW 1 chia sẻ: "Đã có rất nhiều em nhỏ phải đến bệnh viện điều trị để thải bớt thuốc ra khỏi cơ thể. Nguyên nhân cũng là do cha mẹ đã cho con em mình uống quá nhiều thuốc bổ. Rõ ràng, tâm lý chung của các ông bố bà mẹ muốn con phải đỗ được vào những trường đại học danh tiếng, thậm chí phải đỗ điểm cao. Cũng có những trường hợp cha mẹ không gây áp lực cho con, nhưng con là người tự gây áp lực cho mình. Càng không học được lại càng lo, nó đã tạo nên một vòng luẩn quẩn khiến kết quả học tập không được như ý. Nhiều bà mẹ không hề hỏi ý kiến của những chuyên gia, đã vội vàng săn lùng thuốc "tăng cường trí nhớ" cho con".
Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì cần phải tìm hiểu bản chất của các thuốc đó. Thuốc chỉ có tác dụng bổ sung, thứ quyết định vẫn phải là chế độ ăn uống và nghỉ ngơi.
Theo TS Nguyễn Thị Lâm, Viện Dinh dưỡng Quốc gia: "Không có thuốc nào giúp tăng cường trí nhớ cả. Nếu uống những thuốc này chỉ nên uống một lượng nhỏ theo hướng dẫn của bác sỹ, tránh lạm dụng. Đối với học sinh học hành căng thẳng thì nhu cầu về vitamin, khoáng chất, chất dinh dưỡng cao hơn bình thường. Vì thế cần cho các em uống các dạng chế phẩm như viên đa viatamin hợp chất, các axit béo không no cần thiết như Omega3…
Điều quan trọng hơn cả là chế độ ăn uống và ngủ nghỉ hợp lý. Bên cạnh đó phải duy trì các hoạt động thể thao nhẹ nhàng, thư giãn như đi bộ, bơi lội. Tránh những thức uống như nước tăng lực, coca cola, cà phê, nước chè đặc, nước ngọt có gas, các chế phẩm của nhân sâm. Học sinh cũng cần nghỉ ngơi, không nên ngủ quá muộn vì ngày hôm sau sẽ khó tập trung".
Theo BS. Lê Đào Nghĩa, Phó trưởng Khoa Nhi và Tâm lý lâm sàng - Bệnh viện Tâm thần Mai Hương cho biết: Hiện, chưa có loại thuốc nào có thể giúp học sinh tăng trí nhớ hay tăng khả năng học tập. Chỉ có những loại thuốc bổ não, điều trị sự suy giảm trí nhớ ở người già, người bị đột quỵ, chấn thương sọ não, Alzheimer...
Do vậy, các gia đình cũng cần tỉnh táo cân nhắc trước những quảng cáo thổi phồng của sản phẩm có chức năng "bổ não". Khi sử dụng các loại thuốc bổ não, an thần hay tăng cường tuần hoàn não thường khiến người dùng có đầu óc tỉnh táo, tập trung cao độ trong thời gian rất ngắn.
Tuy nhiên, nguyên tắc của các loại thuốc kích thần kinh là sau giai đoạn kích thích sẽ là sự ức chế, mệt mỏi. Do vậy, nếu lạm dụng quá sẽ dẫn đến ảnh hưởng về tâm thần, gây chán ăn, mệt mỏi.
Trường hợp sử dụng liên tục, kéo dài còn khiến người dùng phụ thuộc thuốc, thậm chí có thể gây teo não và nhiều tác dụng phụ khác. Các loại thuốc bổ não chỉ dùng với trường hợp thiếu hụt cần bổ sung theo sự chỉ dẫn, kê đơn của bác sĩ.
Việc cha mẹ sử dụng các loại thuốc bổ não vô tội vạ cho con, không theo chỉ dẫn của bác sỹ có thể gây hại với các biểu hiện nhanh quên, buồn ngủ… Do vậy, cha mẹ tuyệt đối không nên cho con em sử dụng các loại thuốc này.