(Congannghean.vn)-“Tôi yêu dân ca từ khi tóc còn để chỏm. Mỗi lần đi chăn trâu cắt cỏ, tôi lại thả hồn mình trong những điệu hò, câu ví. Thế giới vinh danh dân ca ví, giặm, tôi xúc động lắm. Tôi tự hứa, còn sức khỏe, tôi còn sưu tầm và giảng dạy cho con cháu...”, đó là lời tâm sự của nghệ nhân Nguyễn Trọng Đổng, Chủ nhiệm CLB Dân ca Trung tâm huyện Thanh Chương.
Như có duyên tiền định, tôi gặp lại ông vào một buổi chiều đầu năm se lạnh. Năm nay đã 84 tuổi nhưng mỗi khi nhắc đến dân ca ví, giặm, tâm hồn ông lại sôi nổi như cái thời thanh xuân. Làng Vinh Ân, xã Thanh Tường, huyện Thanh Chương vốn là cái nôi dân ca nức tiếng một thời, đã nuôi dưỡng tâm hồn nghệ nhân Trọng Đổng. Trong tiềm thức, ông không thể nào quên được điệu hát ghẹo của bà, tiếng ca trù của cha.
17 năm đảm nhận vai trò Chủ nhiệm CLB Dân ca Trung tâm huyện Thanh Chương cũng là khoảng thời gian ông miệt mài tìm về với cội nguồn, dành tâm huyết sưu tầm những làn điệu dân ca, câu ví để trao truyền cho nhiều thế hệ. Rời làng quê nghèo, theo học Trường Sư phạm Liên khu 4 rồi trở thành thầy giáo và gắn bó với ngành văn hóa để đưa những làn điệu dân ca Nghệ Tĩnh đến gần với công chúng. “Những năm tháng giảng dạy, tôi vẫn không nguôi nghĩ đến dân ca. Tôi đã dành thời gian để đi sưu tầm những làn điệu, câu ví, tự mình đứng ra thành lập một đội văn nghệ chuyên đi biểu diễn khi cần”, nghệ nhân Nguyễn Trọng Đổng bộc bạch.
 |
| Nghệ nhân Nguyễn Trọng Đổng |
Từ những ngày đầu hoạt động văn hóa, nghệ thuật ở Phòng Văn hóa huyện Thanh Chương, đến bây giờ là Chủ nhiệm CLB Dân ca của huyện, nghệ nhân Trọng Đổng đã dành trọn thời gian cho niềm đam mê nghệ thuật. Ông đã lặn lội ngược xuôi, vào tận các bản làng, rồi đi sang các huyện như Đô Lương, Diễn Châu... để sưu tầm các làn điệu dân ca qua những câu tục ngữ, ca dao. Qua quá trình sưu tầm, sáng tác, đến nay, ông đã có bộ sưu tập hàng trăm tác phẩm, hàng nghìn câu hát dân ca. Cụ thể, ông đã cho ra đời 125 ca khúc từ ca cảnh đến đối ca, 37 bài ca trù về Đảng, Bác Hồ, quê hương, đất nước, trong đó, nhiều tác phẩm của ông đạt Huy chương Vàng tại Hội diễn nghệ thuật quần chúng cấp tỉnh và toàn quốc, như: Sức kéo, Hào khí Điện Biên, Nghĩa tình đồng đội, Một chứng từ...
Ông vừa là người chỉ huy dàn dựng các vở kịch, lại vừa tham gia các tiết mục khi cần và góp phần đưa phong trào của CLB không ngừng phát triển. CLB với trên 30 thành viên đủ mọi lứa tuổi, về đây tham gia phong trào xuất phát từ tinh thần tự nguyện và niềm đam mê với dân ca.
Với những đóng góp không mệt mỏi, nghệ nhân Nguyễn Trọng Đổng là 1 trong 41 nghệ nhân dân gian được UBND tỉnh đề nghị Nhà nước phong tặng Nghệ nhân ưu tú bởi sự tâm huyết cũng như thời gian cống hiến cho dân ca. Ông đã gặt hái được nhiều thành tích xuất sắc trong quá trình thực hành và trao truyền di sản dân ca cho nhiều thế hệ.
Chia tay nghệ nhân, chúng tôi còn nhớ mãi câu nói: “Thời chúng tôi còn làm được, lẽ nào, bây giờ các bạn trẻ lại không gìn giữ, bảo vệ, tiếp thêm sức sống mới cho dân ca để nó có sức lan tỏa. Tôi tin vào thế hệ trẻ hôm nay bởi sự tiến bộ cả trong nhận thức và hành động”.
.