Văn hóa - Giáo dục

Nhiều khó khăn, bất cập trong tự chủ tuyển sinh

(Congannghean.vn)-Thời gian gần đây, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm đến những đổi mới của Bộ GD&ĐT xung quanh kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014. Một trong những vấn đề đó là việc Bộ giao quyền tự chủ tuyển sinh cho các trường. Dẫu biết rằng sự thay đổi đó là nhằm mục đích tạo sự chuyển biến tích cực và thay đổi căn bản nền giáo dục. Tuy nhiên, để làm được điều đó không hẳn là dễ dàng, bởi trên thực tế, bên cạnh những yếu tố tích cực thì vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập. Việc giao quyền tự chủ tuyển sinh đang đặt ra nhiều thách thức cho các trường CĐ, TCCN và trường nghề trong việc tuyển sinh. Và một câu hỏi đặt ra đó là, liệu chất lượng của nguồn nhân lực đầu vào có được đảm bảo?

 

Các trường CĐ, TCCN và trường nghề khó khăn trong tuyển sinh

 

Ngay sau khi Bộ GD&ĐT công bố danh sách 62 trường ĐH, CĐ trên cả nước được phép tự chủ tuyển sinh trong mùa tuyển sinh năm nay, bên cạnh việc gây khó khăn cho các em học sinh trong việc lựa chọn và quyết định con đường tương lai cho bản thân thì còn ảnh hưởng rất lớn đến công tác tuyển sinh ở các trường CĐ, TCCN, đặc biệt là các trường CĐ, TC nghề. Và có một thực tế đang diễn ra hiện nay, đó là, những người làm công tác quản lý đang thật sự lo ngại về số lượng đầu vào tại các trường này. Bởi, mùa tuyển sinh năm 2013 - thời điểm Bộ GD&ĐT chưa có sự thay đổi gì thì việc tuyển sinh vốn đã rất khó khăn, nhiều trường, nhiều mã ngành đào tạo thiếu học sinh, sinh viên một cách trầm trọng. Mùa tuyển sinh năm nay, Bộ giao quyền tự chủ tuyển sinh, đồng ý cho các trường đại học tuyển sinh bằng cách xét học bạ như các trường CĐ, TCCN thì chắc chắn việc tuyển sinh vốn dĩ đã khó khăn thì nay lại càng khó khăn hơn rất nhiều lần.

 

Theo số liệu thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, kỳ thi tuyển sinh năm 2013, bậc CĐ và TCCN chỉ tuyển được 58,2 - 58,3% so với chỉ tiêu của UBND tỉnh giao. Trong đó có nhiều trường thiếu chỉ tiêu, hoặc nếu có đủ chỉ tiêu đi nữa thì nhiều mã ngành vẫn gặp khó khăn rất lớn trong công tác tuyển sinh. Chính điều này đã làm cho bức tranh tuyển sinh ở các trường này luôn trong tình trạng ảm đạm và không có dấu hiệu khả thi. Nhiều trường có tiếng về chất lượng đào tạo như Trường CĐSP Nghệ An, mặc dù năm 2013, nhà trường tuyển sinh đạt trên 80% nhưng trên thực tế vẫn có một số mã ngành không tuyển đủ chỉ tiêu hoặc là rất ít và không đủ để mở lớp như ngành Công nghệ thông tin, ngành Giáo dục thể chất. Hay như Trường CĐ Kinh tế kỹ thuật (nay là Trường ĐH Kinh tế kỹ thuật) chỉ tuyển được 1/3 (khi chỉ tiêu là 2.300 nhưng chỉ tuyển được 750 sinh viên). Thậm chí ở một số trường, số lượng tuyển sinh còn rất thấp như Trường TCCN Kỹ thuật công nghệ năm 2013 chỉ tuyển được 99 học sinh trong khi chỉ tiêu được giao là 400. Chính số lượng ít ỏi như vậy nên trong tổng số 6 mã ngành đào tạo, chỉ có 2 mã ngành là có học sinh theo học.

 

Sự đổi mới nào cũng cần hướng đến chất lượng đào tạo đội ngũ nguồn nhân lực - Ảnh minh họa

Không riêng gì các trường ngoài công lập mà đối với các trường công lập cũng vậy. Do nguồn tuyển đầu vào khó khăn nên khi muốn có số lượng thí sinh vào đông, không có phương pháp nào khả thi hơn ngoài việc các trường phải hạ điểm đầu vào để thu hút. Và điều này sẽ dẫn đến một tất yếu đó là học sinh tốt nghiệp THPT sẽ ưu tiên quyền lựa chọn của bản thân vào các trường ĐH chứ không phải là các trường CĐ, TCCN hay CĐ nghề và TC nghề. Do đó, các trường này lại quay về tình trạng thiếu chỉ tiêu đầu vào.

 

Chất lượng đầu vào liệu có thực sự ổn?

 

Nói đến sự thay đổi tức là đồng nghĩa với việc hướng đến những điều tích cực, khi mà trong bối cảnh hiện nay, ngành giáo dục đang gặp rất nhiều khó khăn, thách thức về chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, đổi mới giáo dục bằng việc bỏ điểm sàn, cho các trường tự chủ tuyển sinh, các trường ĐH cũng được tuyển sinh bằng cách xét học bạ thì chất lượng đầu vào của sinh viên ở các trường ĐH có thật sự ổn?

 

Không phủ nhận việc Bộ GD&ĐT giao quyền tự chủ tuyển sinh cho các trường là tạo điều kiện cho chính bản thân trường đó phát huy thế mạnh của mình, đặc biệt là các trường có năng lực thực sự sẽ có cơ hội thể hiện mình trong việc tổ chức một kỳ tuyển sinh đạt chất lượng, từ công tác chuẩn bị đến khâu ra đề thi, coi thi và các vấn đề liên quan đến tình hình an ninh trật tự trong suốt quá trình diễn ra kỳ thi. Tuy nhiên, việc Bộ đưa ra quyết định bỏ điểm sàn trong khi đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có phương án nào thay thế, việc tuyển sinh vào các trường ĐH, CĐ cũng có thể thực hiện bằng cách xét học bạ của học sinh dường như đang là vấn đề băn khoăn rất lớn của dư luận xã hội. Dẫu biết rằng, sự đổi mới nào cũng hướng đến việc tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh sau khi tốt nghiệp THPT sẽ lựa chọn được cho mình một hướng đi phù hợp, tích cực, nhưng với cách làm này của Bộ GD&ĐT thì vấn đề số lượng đầu vào tại các trường CĐ, TCCN và CĐ nghề, TC nghề sẽ gặp khó khăn. Nhưng điều mà những người làm trong ngành quản lý giáo dục và dư luận quan tâm trước hết, đó là chất lượng đào tạo nguồn nhân lực của sinh viên sau khi tốt nghiệp đại học sẽ như thế nào, khi đầu vào ở các trường này lại trở nên dễ dàng bằng cách xét tuyển học bạ. Và như thế, vô hình chung, việc phân luồng học sinh sau khi tốt nghiệp sẽ gặp rất nhiều khó khăn, thách thức.

 

Đổi mới giáo dục đại học phải đi đôi với các chế tài hợp lý, nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình tuyển sinh tại các trường, không chỉ quan tâm đến bậc ĐH mà cần phải quan tâm cả đến bậc CĐ, TCCN và CĐ nghề, TC nghề là những yếu tố cần trong thời điểm hiện nay. Trong đó, chất lượng đầu vào tại các trường để tạo nguồn nhân lực đảm bảo tối ưu trong tương lai là điều mà ngành giáo dục nên đưa vào vấn đề trọng tâm, then chốt. Đổi mới giáo dục cụ thể bằng việc giao quyền tự chủ tuyển sinh cho các trường là một bước tiến, khâu đột phá nhằm tạo ra sự chuyển biến tích cực, mạnh mẽ và toàn diện. Tuy nhiên, để phát huy được tối ưu những điểm mạnh đó thì đòi hỏi ngành giáo dục phải khắc phục được những khó khăn, bất cập mà dư luận xã hội đang rất quan tâm trong thời điểm hiện nay.