Tôi không phải vận động viên điền kinh, thậm chí còn ghét môn “chạy… chọt” nhưng sau này tôi cũng phải tập chạy. Trong lúc ai nấy đều “chạy”, “chạy” hối hả, “chạy” cấp tập, tranh nhau “chạy” mà mình cứ đủng đa đủng đỉnh làm sao đuổi kịp thời đại, các bạn nhỉ?
Cách đây không lâu, nghe tôi than vãn làm anh kỹ sư chuyên môn giỏi mà lương không bằng nhân viên tạp vụ cơ quan bên cạnh, cậu bạn, một dân quen “chạy” sửng sốt:
- Mày ngu bỏ mẹ: Phải “chạy” chứ. Há miệng chờ sung rụng đến bao giờ?
- “Chạy” đi đâu? “Chạy” ai? - Tôi hỏi ngu ngơ như một cháu mẫu giáo.
- “Chạy” đến nhà cái tay có quyền ký quyết định lên lương, lên chức cho cậu ấy. “Chạy” đúng vào cái cửa sau. Phong bì đậm vào.
Tôi bắt đầu sáng ra. Mà quả đúng thế thật. Lần khác nghe tôi thắc mắc thằng con năm nào cũng đạt học sinh giỏi, xuất sắc thế mà thi vào phổ thông trung học trượt, trong lúc con bà chủ tiệm vàng học bét lớp lại đỗ cao.
Cậu bạn bĩu dài môi:
- Mày ngu lâu bỏ mẹ. Thế đã “chạy” chưa?
- Mình đã đặt vấn đề với đồng chí hiệu trưởng, chỗ quen biết - Tôi ấp a ấp úng.
- Ối trời! Thế thì trượt thẳng cẳng là đúng. Quen với biết. Nói giời ơi đất hỡi trước mặt ông hiệu trưởng như thế trách gì người quen biết ậm ừ cho qua chuyện. Thua bà chủ tiệm vàng là phải.
Lần này tôi lại sáng ra. “Có ba trăm lạng việc này mới xong”, cụ Nguyễn Du đã nói rồi. Mới đây, có dịp gặp lại chuyên gia “chạy”, tôi kêu ca:
- Mình gần bốn mươi năm công tác, lại dân gốc thành phố mà năm lần bảy lượt chưa xin được miếng đất làm nhà. Trong lúc, mấy cha ở đâu đâu, mới ti toe làm “đầy tớ” nhân dân được vài khoá đã chuẩn bị đủ đất cho cả năm thế hệ đến năm 2200. Cậu bảo có bất công không?
Tưởng cậu ta chia sẻ nỗi buồn đất đai với mình, ai ngờ lại nghe hắn chửi:
- Đúng là mày ngu mãn tính. Đã bảo là phải “chạy”, “chạy” năm lần bảy lượt, “chạy” mười chốn bốn nơi, “chạy” ông trên, bà dưới… mới ra được đất chứ!
- Mình cũng đã “chạy” rồi, nhưng lần này thất bại.
- Sao thế? - Cậu bạn trợn mắt.
- Số mình vất vả nên lại “chạy” đúng vào lúc cái tay ký quyết định cấp đất cũng đang “chạy”…
- Hắn mà cũng “chạy”, “chạy” đi đâu, “chạy” việc gì? - Cậu bạn sửng sốt.
- Nghe bảo hắn “chạy” về hưu sớm. Báo chí dạo này đưa tin nhiều về các vụ bê bối nhà đất…
- Tớ hiểu rồi. Đó là kiểu “chạy làng”, “chạy” trước thanh tra, hạ cánh an toàn mà!
Huỳnh Cương
.