Ngày 06/11, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về công tác phòng chống và kiểm soát dịch bệnh cho gia súc, gia cầm và chính sách hỗ trợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, trước tình hình dịch bệnh phức tạp, Chính phủ, Bộ và các địa phương đã có chính sách ứng phó được triển khai từ rất sớm, hoàn toàn chủ động và đặc biệt các chính sách hỗ trợ được đưa ra rất kịp thời.
Chủ động ứng phó với dịch bệnh
Tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Văn Sơn – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh đặt vấn đề, vừa qua dịch tả lợn châu Phi diễn biến hết sức phức tạp, vừa lây lan trên diện rộng hầu hết các tỉnh thành, vừa kéo dài gây thiệt hại nặng nề cho sản xuất và đời sống và môi trường chăn nuôi. Đại biểu cho rằng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tham mưu cho Chính phủ các địa phương có nhiều giải pháp để phòng, chống nhưng vẫn đang còn nặng tính phong trào. Cách phòng, chống, xử lý dịch bệnh chưa đồng bộ, chưa nghiêm ở các địa phương, tạo nhiều hệ lụy cho lây lan dịch bệnh, tác động xấu đến môi trường sản xuất và môi trường chăn nuôi. Đại biểu đặt câu hỏi, Bộ đánh giá vấn đề này như thế nào, hoặc có giải pháp mạnh mẽ nào để sớm chấm dứt tình trạng này?
 |
| Đại biểu Sần Sín Sỉnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Lào Cai đặt câu hỏi chất vấn |
Có cùng vấn đề quan tâm về việc dịch tả lợn châu Phi xảy ra ở hầu hết ở các địa phương, ảnh hưởng lớn đến ngành chăn nuôi và người chăn nuôi, đại biểu Sần Sín Sỉnh - Lào Cai đặt câu hỏi, thời gian tới, Bộ trưởng có giải pháp gì để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân tái đàn.
Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, dịch tả lợn Châu Phi là dịch bệnh lịch sử xảy ra đối với ngành chăn nuôi Việt Nam và chăn nuôi thế giới. Chưa bao giờ ngành chăn nuôi phải đối mặt với dịch bệnh gây tác hại lớn như thế. Loại virus gây ra dịch khi xâm nhập vào đàn lợn, tỷ lệ lợn bị chết lên tới 100%. 100 năm nay, thế giới không sản xuất ra được vacxin và trước tác động biến đổi khí hậu, loại virus này phát triển rất nhanh. Có thông tin nói rằng 30% đàn lợn của thế giới bị hủy diệt vì loại dịch này, từ đó tạo ra một khủng hoảng thực phẩm từ trước đến nay chưa bao giờ có.
Đối với Việt Nam, ngay từ khi biết tin Trung Quốc xảy ra dịch tả này thì ngày 30/8 Bộ đã chủ trì một Hội nghị toàn quốc để cảnh báo trước và ngày 20/9 chính thức Phó Thủ tướng Chính phủ đã họp và sau đó ban hành ngay các chỉ thị. Cho đến nay, chúng ta có 60 văn bản, từ văn bản, chỉ thị của Ban Bí thư cho đến chỉ thị của Thủ tướng, chỉ thị của Chính phủ đến văn bản hướng dẫn chỉ đạo trực tiếp của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và của các tỉnh. Đặc biệt, chúng ta đã có kịch bản và diễn tập ứng phó với dịch này, từ đó đưa ra những giải pháp ứng phó.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho hay, các địa phương đã tập trung triển khai rất quyết liệt, tất cả lực lượng lãnh đạo đều ra quân để ứng phó với dịch. Do đó, đánh giá chung đến thời điểm hiện tại, dịch đã giảm đến mức độ thấp nhất về chu kỳ phát triển của loại dịch. Nếu tháng 6 là tháng đỉnh điểm, chúng ta phải tiêu hủy 1,2 triệu con lợn, thì đến nay chúng ta chỉ phải tiêu hủy 40.000 con. Tín hiệu vui là nhiều xã đã trải qua 30 ngày mà dịch không quay trở lại.
 |
| Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường trả lời chất vấn của đại biểu |
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng chia sẻ các chính sách ứng phó được triển khai từ rất sớm, hoàn toàn chủ động và đặc biệt các chính sách hỗ trợ được đưa ra rất kịp thời. Bộ trưởng cho biết, ngay phiên họp đầu tiên của Chính phủ sau khi dịch xảy ra, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng ngay cơ chế chính sách. Lúc đầu định hỗ trợ theo cân thực tiễn, bởi vì lúc đó lợn rất rẻ, nếu không hỗ trợ theo cách đó thì dẫn đến sẽ có chuyện tuồn ra bên ngoài, sẽ lây nhiễm. Sau đó, khi dịch bị nhiều thì Thủ tướng yêu cầu phải có ngay một chính sách khác, lập tức xây dựng một chính sách hỗ trợ theo giá thành của sản xuất, 70% giá thành, 20.000 đồng/1 kg con lợn thương phẩm, 30.000 đồng/con giống. Đặc biệt, Thủ tướng đã nhắc yêu cầu chuẩn bị sẵn để kịch bản sau này xong thì còn tăng đàn, nên có chính sách hỗ trợ 500.000 một con giống và đàn cụ, kị, ông, bà để sau này có nguồn hạt nhân để còn nhân giống. Đến nay, chúng ta vẫn giữ được 109.000 con lợn cụ kỵ, đây là hạt nhân để phát triển đàn lợn sau này.
Trong quá trình đó, Bộ Tài chính đã chung tay cùng với các ngành, cùng với các tỉnh để hỗ trợ 2.370 tỷ bằng 16 quyết định. Tiền hỗ trợ đã về 18 tỉnh để góp phần cùng với các tỉnh hỗ trợ, giảm thiệt hại của người dân.
Tổ chức Thú y thế giới cũng đánh giá chúng ta rất minh bạch thông tin về dịch tả lợn, không giấu giếm để đề ra giải pháp.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường khẳng định, một dịch bệnh nguy hiểm như thế nhưng chúng ta đồng lòng, xử lý triệt để thì vẫn ngăn chặn được.
Chưa chuẩn bị kỹ trong thực hiện sáp nhập hệ thống thú y
Trả lời câu hỏi của đại biểu Bùi Văn Xuyền – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình về giải pháp cho tình trạng mạng lưới cán bộ chăn nuôi thú y ở cơ sở đã bị tinh giản, giải thể rất nhiều sau khi ban hành Luật Thú y. Điều này gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng phòng, chống dịch bệnh vừa qua, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết.
 |
| Đại biểu Bùi Văn Xuyền – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình đặt câu hỏi chất vấn |
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nêu rõ, trước đây, chúng ta có một mạng lưới thú y rất thống nhất từ Trung ương đến cấp địa phương, do đó với một đội ngũ thú y chặt chẽ, với các thiết chế dịch vụ đầy đủ đã đáp ứng cho chăn nuôi rất lớn.
Tuy nhiên, vừa qua, việc triển khai thực hiện 08 và 09 một số địa phương đã chuyển hợp nhất vào từ những Chi cục thú y thành trung tâm chung để đảm nhiệm chung các nhiệm vụ nhưng công tác chuẩn bị chưa chu đáo. Hơn nữa không thể đưa vào một cơ quan mà làm tất những vấn đề quản lý nhà nước và vấn đề dịch vụ bởi đây là hai phạm trù hoàn toàn khác.
Trước tình hình đó, Bộ đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ có văn bản yêu cầu các tỉnh cân nhắc thật kỹ và phải có phương án báo cáo. Bộ Nội vụ đã ra văn bản yêu cầu các địa phương tạm dừng để tính toán thật kỹ để đảm bảo khi hợp nhất, giảm biên chế nhưng không được ảnh hưởng đến chức năng quản lý nhà nước chuyên ngành; đồng thời đảm bảo đủ sức dịch vụ đáp ứng cho yêu cầu của sản xuất.