Đó là quan điểm của Thượng tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an khi giải trình về dự thảo Luật CAND (sửa đổi) tại phiên họp toàn thể lần thứ 9 của Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) ngày 24-5 vừa qua.
Nâng trần cấp bậc hàm đối với một số lãnh đạo cấp cục
Dự thảo Luật CAND (sửa đổi) dự kiến sẽ được Chính phủ trình ra Quốc hội vào ngày 7-6 tới. Xung quanh dự thảo luật lần này có nhiều điểm mới, liên quan đến tổ chức bộ máy của lực lượng CAND. Trình bày tóm tắt Tờ trình dự án luật, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết: Tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khoá XIII, Luật CAND năm 2014 được Quốc hội thông qua, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-7-2015.
Thực hiện quy định của luật này, tổ chức, hoạt động của lực lượng CAND đã từng bước đi vào ổn định, làm nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, đấu tranh có hiệu quả với âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch và các loại tội phạm, vi phạm pháp luật; thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; góp phần xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Tuy nhiên, trước yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật và xây dựng lực lượng CAND trong giai đoạn mới đòi hỏi phải tiếp tục hoàn thiện pháp luật về an ninh trật tự, trong đó việc sửa đổi, bổ sung Luật CAND năm 2014 là cấp thiết. Dự thảo Luật CAND (sửa đổi) gồm 7 chương, 48 điều. So với Luật năm 2014 bổ sung 4 điều; sửa đổi, bổ sung 31 điều; bỏ 1 điều…
Được giao thẩm tra dự án luật này, UBQPAN cơ bản tán thành với sự cần thiết phải sửa đổi Luật CAND, nhằm hướng tới xây dựng bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Các nội dung dự thảo luật đã cơ bản bám sát chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, phù hợp với quy định của Hiến pháp và bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Hồ sơ dự án luật cơ bản được xây dựng theo đúng trình tự, thủ tục quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
 |
| Quang cảnh kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khoá XIII |
Về cấp bậc hàm cao nhất đối với chức vụ của sỹ quan CAND, Điều 26 dự thảo luật được chỉnh lý theo hướng không quy định cứng số lượng các vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp tướng mà chỉ xác định các chức vụ, chức danh có cấp bậc hàm cao nhất là cấp tướng. Một số ý kiến tán thành như dự thảo luật vì cho rằng phù hợp với yêu cầu đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy trong CAND, bảo đảm bí mật về tổ chức cũng như để linh hoạt trong thực tiễn, tránh phải sửa đổi luật khi có sự điều chỉnh về tổ chức, bộ máy…
Về cấp bậc hàm cao nhất đối với các đơn vị thuộc Bộ, Thường trực UBQPAN tán thành với dự thảo luật quy định về cấp bậc hàm cao nhất đối với các đơn vị thuộc Bộ, vì cho rằng cơ cấu tổ chức của Bộ Công an được điều chỉnh theo hướng tập trung, thống nhất, chuyên sâu, tinh gọn đầu mối, không tổ chức cấp tổng cục.
Theo đó, cấp cục là cấp nghiên cứu, tham mưu chiến lược; có vai trò chỉ đạo, hướng dẫn toàn lực lượng; là đơn vị đầu ngành, trực tiếp chiến đấu trong bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội theo lĩnh vực được phân công; các đơn vị trực thuộc Bộ được thành lập trên cơ sở sáp nhập từ nhiều đơn vị cấp cục hiện nay, do đó chức năng nhiệm vụ cũng được bổ sung, quy mô tổ chức được tăng lên nên việc nâng trần cấp bậc hàm đối với vị trí lãnh đạo một số đơn vị cấp cục là phù hợp. Tuy nhiên một số ý kiến băn khoăn với quy định này vì theo Thông báo số 147 của Bộ Chính trị thì không xác định lĩnh vực công tác đặc biệt để phong hàm cấp tướng.
Bố trí lực lượng chủ yếu ở địa phương, tăng cường cho cơ sở
Về cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng đối với Giám đốc Công an cấp tỉnh (đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ở địa phương được phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I) có hai loại ý kiến tán thành và không tán thành. Số ý kiến không tán thành cho rằng, quy định cấp bậc hàm cao nhất của Giám đốc Công an cấp tỉnh phải tương đương với Chỉ huy trưởng cơ quan quân sự cấp tỉnh để đảm bảo mối quan hệ phối hợp giữa lực lượng CAND và QĐND ở địa phương.
Thường trực UBQPAN nhận thấy, đây là vấn đề hệ trọng, khi xây dựng Luật CAND năm 2014 đã được Bộ Chính trị chỉ đạo cụ thể tại Thông báo số 147 ngày 21-10-2013. Tuy nhiên, thời điểm sửa Luật CAND năm 2014 được nghiên cứu sửa đổi cùng Luật Sỹ quan QĐND Việt Nam theo mô hình tổ chức cũ.
Nay mô hình tổ chức của Bộ Công an đã thay đổi căn bản, từ 6 tổng cục và 126 đơn vị cấp cục và tương đương chỉ còn gần 60 đầu mối cấp cục và tương đương, không có cấp tổng cục. Do vậy, để phù hợp với tình hình, Thường trực UBQPAN đề nghị đại biểu nghiên cứu, thảo luận, đánh giá tác động mọi mặt và cần báo cáo Bộ Chính trị cho ý kiến chỉ đạo.
Thay mặt Ban soạn thảo phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, việc bố trí cấp tướng hiện nay tồn tại rất nhiều bất cập: “Theo luật cũ, có trường hợp lãnh đạo tổng cục lại có cấp hàm thấp hơn cấp cục trưởng, dẫn tới tình trạng có anh em Phó Tổng cục trưởng xin xuống làm Cục trưởng. Thứ hai, một số cục chiến đấu, cục thực sự bản chất của Công an, anh em lăn lộn chiến đấu như hình sự; ma tuý; chống gián điệp; chống phản động; Cảnh sát kinh tế, phòng chống tham nhũng… thì cấp bậc hàm cao nhất chỉ Thiếu tướng, không bằng Cục trưởng cục Cảnh sát giao thông, Cục Xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ ANTQ có cấp bậc hàm Trung tướng”.
Hoặc như ở cấp tỉnh, thành phố hiện nay theo luật cũ, Giám đốc Công an TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là Trung tướng, 3 Phó Giám đốc đều Thiếu tướng nhưng 3 đồng chí này không hề có trong cơ cấu cấp ủy địa phương. Trong khi một số Giám đốc Công an tỉnh khác công việc rất vất vả, quản lý địa bàn rộng, là Thường vụ Tỉnh uỷ, là ĐBQH thì chỉ có trần cấp hàm Đại tá.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, trong cơ cấu để bố trí cán bộ thì đồng chí Cục trưởng, Cục phó có thể đi luân chuyển, tăng cường làm Giám đốc Công an địa phương. Nhưng nếu là cấp Tướng thì không thể đi làm Giám đốc Công an địa phương được.
“Đối với bộ máy mới, chúng tôi chưa bao giờ đặt vấn đề tương ứng với Quân đội. Vì bố trí lực lượng trong Quân đội khác Công an. Trong Bộ Công an chủ yếu lực lượng là ở địa phương. Cấp Trung ương chủ yếu là tham mưu, kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc, còn tác chiến chính là ở địa phương, bố trí quân số cũng cơ bản ở địa phương. Hiện chúng tôi bố trí ở Bộ 21% nhưng tới đây là 15%; 85% quân số còn lại ở địa phương, vì những vấn đề ở cơ sở rất quan trọng” – Bộ trưởng Tô Lâm phân tích.
Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, những đề xuất sửa đổi đều xuất phát từ thực tiễn công việc và điều hành thực tế của các cán bộ ở địa phương. “Bây giờ không còn cấp trung gian, khi quy hoạch Thứ trưởng gồm có Giám đốc Công an địa phương và lãnh đạo các cục. Thứ trưởng cấp hàm Thượng tướng, Giám đốc Công an là Đại tá. Giả sử đồng chí Giám đốc được đề bạt Thứ trưởng thì có lẽ không đủ thời gian để lên Thượng tướng. Nếu cơ cấu cán bộ trước khi lên Thứ trưởng phải làm Giám đốc địa phương thì cũng không thể được, vì Cục trưởng ở Bộ có khi tướng rồi. Nếu chúng tôi vẫn đưa xuống địa phương, lại có người cho rằng chúng tôi lách luật…” - Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh.
Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nêu rõ, dự án Luật CAND (sửa đổi) là dự án luật đặc biệt quan trọng, có liên quan trực tiếp đến tổ chức, hoạt động của lực lượng CAND, vì vậy cần phải rà soát thận trọng.
Đặc biệt, việc xây dựng luật phải bám sát Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo tiếp thu, nghiên cứu, chỉnh lý trên cơ sở ý kiến thẩm tra của UBQPAN cũng như các ý kiến thảo luận tại phiên họp; đảm bảo khẩn trương hoàn thành dự án luật để trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5.
.