(Congan.nghean.gov.vn)-Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự (ANTT) ở cơ sở đã được thông qua tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Ngày 01/7/2024, Luật chính thức có hiệu lực thi hành, đáp ứng yêu cầu thực tiễn khách quan trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở.
Đây là một Luật quan trọng, với mục tiêu thành lập một lực lượng mới trên cơ sở tổ chức lại lực lượng bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách đang tiếp tục sử dụng và đội trưởng, đội phó dân phòng để cùng tham gia bảo đảm ANTT tại cơ sở. Luật được ban hành đã thể chế hóa kịp thời chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Đảng, tạo cơ sở pháp lý vững chắc, minh bạch, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Đồng thời kiện toàn, tinh gọn đầu mối gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, tạo cơ sở pháp lý vững chắc, toàn diện, xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.
Trong điều kiện hiện nay, việc bố trí, sử dụng lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở sẽ mang lại những tác động tích cực, hiệu quả trong quản lý nhà nước về ANTT. Mặt khác, do địa bàn cấp xã nhiều địa phương có diện tích rộng, số lượng dân cư lớn nên cần thiết sử dụng lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở để hỗ trợ Công an cấp xã thực hiện nhiệm vụ bảo đảm ANTT. Qua đó, góp phần cùng Công an cấp xã bao quát và bám sát hết địa bàn cơ sở, chủ động, kịp thời giải quyết ngay tại chỗ, ngay từ cơ sở các vụ, việc liên quan đến ANTT.
 |
| Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở thực sự là nòng cốt hỗ trợ Công an cấp xã, “cánh tay” nối dài của lực lượng Công an chính quy |
Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở sẽ là lực lượng quần chúng đắc lực, tinh nhuệ, là cánh tay nối dài của lực lượng Công an nhân dân trong công tác bảo đảm ANTT, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, từng bước xây dựng nền an ninh nhân dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, giải quyết kịp thời, nhanh chóng các vụ, việc liên quan ngay từ cơ sở.
Trên cơ sở rà soát, đánh giá thực trạng hoạt động hiện nay của các lực lượng quần chúng đang tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, Luật quy định về nhiệm vụ của các lực lượng này sau khi được kiện toàn bảo đảm phù hợp với trình độ, năng lực và thể hiện rõ tính chất là tham gia hỗ trợ lực lượng Công an cấp xã trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở, không trùng lặp với nhiệm vụ của Công an cấp xã và chính quyền cơ sở. Lực lượng này có 6 nhóm nhiệm vụ được giao, bao gồm: hỗ trợ nắm tình hình về ANTT; hỗ trợ xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; hỗ trợ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; hỗ trợ quản lý hành chính về trật tự xã hội; hỗ trợ vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở; hỗ trợ tuần tra bảo đảm ANTT, an toàn giao thông; thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT khi được điều động.
Luật cũng quy định tiêu chuẩn về lý lịch, trình độ văn hóa, sức khỏe của người được tuyển chọn tham gia lực lượng bảo vệ ANTT ở cơ sở, cụ thể:
Về độ tuổi: từ đủ 18 tuổi đến đủ 70 tuổi; trường hợp trên 70 tuổi mà bảo đảm sức khỏe thì Chủ tịch UBND cấp xã xem xét, quyết định trên cơ sở đề nghị của Công an cấp xã.
Có lý lịch rõ ràng; phẩm chất đạo đức tốt; bản thân và gia đình chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đang chấp hành án hình sự ở xã, phường, thị trấn, chấp hành biện pháp tư pháp hoặc chấp hành biện pháp xử lý hành chính. Trường hợp đã chấp hành xong bản án của tòa án thì phải được xóa án tích; đã chấp hành xong quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính thì phải hết thời hạn được coi là chưa bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính theo quy định của pháp luật.
Về trình độ văn hóa: Có bằng tốt nghiệp hoặc đã hoàn thành chương trình giáo dục trung học cơ sở trở lên. Đối với khu vực biên giới, hải đảo, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thì có thể tuyển chọn người đã học xong chương trình giáo dục tiểu học.
Về điều kiện cư trú: Đang thường trú hoặc tạm trú từ 01 năm trở lên và thường xuyên sinh sống tại nơi công dân nộp đơn đề nghị tham gia lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.
Về tiêu chuẩn sức khỏe: Có đủ sức khỏe theo giấy chứng nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật.