Ngay sau khi ra đời, những tổ chức đầu tiên của lực lượng Công an nhân dân (CAND) đã nhanh chóng bắt tay chống “thù trong, giặc ngoài”, bảo vệ chính quyền cách mạng và các phong trào quần chúng; trừ khử việt gian, lưu manh, trấn áp bọn phản động, giữ bí mật, phòng gian…, hoàn thành xuất sắc nhiều nhiệm vụ lịch sử như: bảo vệ Lễ mít tinh lịch sử 2/9/1945, bảo vệ Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên, bảo vệ Hồ Chủ tịch khi người từ Pháp trở về nước…
Đặc biệt, lực lượng Công an nhanh chóng nhận diện, phân biệt “ta - địch”, phát hiện và xác định đối tượng đấu tranh ở ngay trong nội bộ. Tháng 7/1946, với chiến thắng trong vụ án Ôn Như Hầu, đã đấu tranh làm thất bại âm mưu đảo chính lật đổ chính quyền cách mạng của Quốc dân Đảng cấu kết với thực dân Pháp giả danh quốc gia dân tộc, vạch mặt chỉ tên bọn phản động bên trong, bảo vệ vận mệnh dân tộc, chính quyền non trẻ. Tháng 3/1949, Nha Công an Trung ương đã bắt, xét hỏi, lập hồ sơ chuyển Toà án xử lý một số lãnh đạo, cán bộ Công an liên khu III và Ty Công an Hà Nam có hành vi phạm tội nghiêm trọng, nhận hối lộ, bắt người trái phép, thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, được Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Đội trinh sát đặc biệt, đơn vị chủ chốt trấn áp bọn phản động Quốc dân đảng ngày 12/7/1946. |
Tinh thần, bản lĩnh và nghệ thuật chiến đấu được tôi rèn qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, bảo vệ vững chắc trật tự trị an ở vùng căn cứ, vùng tự do, chiến đấu diệt địch, phá tề, phục vụ bảo vệ an toàn các chiến dịch và cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước, trong đó có nhiều trận đánh lịch sử, như chiến dịch “tiễu phỉ”, đập tan âm mưu gây bạo loạn, cướp chính quyền tại tỉnh Hà Giang (1959) , chiến dịch đánh trả hàng trăm lượt máy bay và tàu chiến bắn phá các địa phương ven biển từ Thanh Hóa đến Vĩnh Linh tới cao điểm 12 ngày đêm của trận “Điện Biên Phủ trên không” rải thảm Thủ đô Hà Nội và thành phố Hải Phòng (1972)...
Luôn bám sát phương châm “bất kỳ ai làm điều gì có hại cho Nhân dân và Tổ quốc ta tức là kẻ thù”; “phòng ngừa từ xa, giải quyết tại chỗ”; “không để phức tạp, lây lan, kéo dài” trong giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự. Trong xử lý, luôn áp dụng nhiều biện pháp, đối sách từ hành chính đến hình sự, từ giáo dục thuyết phục đến gọi hỏi, răn đe, ngăn chặn. Sự nhuần nhuyễn, nhạy bén trong nghệ thuật và biện pháp đã phát huy hiệu quả cao trong giải quyết nhiều vụ án, vụ việc, đặc biệt trên lĩnh vực tình báo, bảo đảm an ninh chính trị, thể hiện rõ nét qua giải quyết các vụ việc phức tạp như biểu tình, bạo loạn chính trị ở Tây nguyên (2001, 2004), vụ việc Mường Nhé (2011), các cuộc biểu tình liên quan đến tôn giáo, đất đai….
Những năm gần đây, tình hình tội phạm diễn biến hết sức phức tạp, có sự chuyển hoá, đan xen rõ nét, có xu hướng dịch chuyển, gia tăng mạnh mẽ trên không gian mạng; xu hướng chuyển hoá, tăng cường liên kết giữa tội phạm truyền thống và phi truyền thống ngày càng rõ rệt và lan rộng. Trung tướng Trần Ngọc Hà, Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự, đã có nhiều năm kinh nghiệm trực tiếp đấu tranh với các loại tội phạm hình sự, giải quyết các vụ trọng án cho biết: “Giai đoạn 2011 – 2021, trung bình mỗi năm xảy ra hơn 50 ngàn vụ phạm tội hình sự. Tội phạm chuyển hướng hoạt động tinh vi hơn, từ bảo kê, siết nợ, đòi nợ thuê, đâm thuê, chém mướn, cho vay nặng lãi, tổ chức các hoạt động cờ bạc, mại dâm… chuyển sang “núp bóng” doanh nghiệp, doanh nhân, trí thức trẻ, có sự đan xen giữa hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường, công nghệ cao, mang tính chuyên nghiệp và lưu động cao, hoạt động liên tuyến, liên tỉnh, liên vùng miền; mức độ “ẩn” của tội phạm ngày càng cao, dưới nhiều vỏ bọc, lợi dụng “kẽ hở” của pháp luật để hoạt động. Do đó, phương pháp, biện pháp nghiệp vụ, nghệ thuật đấu tranh với tội phạm luôn được điều chỉnh linh hoạt hơn, cán bộ phải sáng suốt, nhạy bén, có kiến thức toàn diện và bản lĩnh hơn”.
Đúng như thế: vụ án BOT Yên Khánh có ý nghĩa “thiết lập trật tự” trong bối cảnh BOT các tỉnh thành phố đã “nóng”, hoạt động đầu tư dự án giao thông theo hình thức đối tác công tư được dư luận đặc biệt quan tâm do bộc lộ nhiều sai phạm… Vụ án đấu tranh với các sai phạm trong hoạt động đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại bệnh viện Tim Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai là hồi chuông cảnh báo khi ngành Y tế tập trung triển khai, thực hiện chủ trương xã hội hóa mua sắm trang thiết bị y tế phục vụ khám, chữa bệnh cho người dân, giá dịch vụ y tế liên tục tăng cao. Các chuyên án Việt Á, đăng kiểm phương tiện giao thông đường bộ được điều tra mở rộng trên phạm vi cả nước đã có những tác động đặc biệt lớn không chỉ riêng ngành y tế, ngành giao thông mà còn cảnh tỉnh tới nhiều bộ, ngành, địa phương đều phải chú ý rà soát, đánh giá, xây dựng hoàn thiện chính sách, “bịt kín” sơ hở để tội phạm lợi dụng hoạt động...
Một trong những mặt trận tôi rèn bản lĩnh, ý chí cán bộ chiến sĩ Công an được coi là “bão ngầm”, “tội phạm của các loại tội phạm”, đó là phòng, chống tội phạm ma tuý. Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm ma túy cho biết: “Tội phạm ma tuý diễn biến phức tạp tại các tuyến, địa bàn trọng điểm. Thời gian qua, lực lượng chức năng đã phát hiện, triệt phá nhiều đường dây tội phạm sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép ma tuý, thu giữ lượng ma túy lớn. Thủ đoạn tinh vi, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng chống trả khi bị phát hiện, bắt giữ. Tổn thất và hy sinh luôn rình rập hàng ngày, hàng giờ. Tuy nhiên chúng tôi luôn vững vàng, không lùi bước trước mọi khó khăn, hiểm nguy, kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng đối với loại tội phạm này”.
Trong chỉ huy chiến đấu, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết: “Tinh thần chỉ đạo của người lãnh đạo chỉ huy là rất quan trọng. Người chỉ huy phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt; kết hợp nhuần nhuyễn, sử dụng tốt mối quan hệ phối hợp giữa các lực lượng, giữa sử dụng con người với biện pháp, phương tiện kỹ thuật; kết hợp chặt chẽ giữa biện pháp bí mật và công khai trên cơ sở tuân thủ chặt chẽ pháp luật, tạo chỗ dựa và niềm tin vững chắc cho cán bộ, chiến sĩ trong tấn công trấn áp tội phạm…”.
KỲ I: Di sản tư trưởng quý báu
KỲ III: Thành công lớn nhất trong đấu tranh với tội phạm