Phóng sự

Ngăn chặn ma túy thẩm lậu: Chuyện ghi từ cửa ngõ biên giới (Kỳ 1)

(Congannghean.vn)-Trong nhiều năm trở lại đây, vấn nạn ma túy thẩm lậu qua biên giới Việt - Lào vào Việt Nam tập kết, sau đó trung chuyển để đưa đi tiêu thụ, tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Lực lượng chức năng phòng, chống ma túy (PCMT) của các tỉnh có chung đường biên giới với nước bạn Lào, trong đó có Nghệ An, đã có nhiều nỗ lực để ngăn chặn, đấu tranh, triệt xóa và đã đạt được nhiều chiến công xuất sắc. 

 

Kỳ 1: Những trận chiến “sinh tử” trên biên giới

 

Trong nỗ lực phòng ngừa, đấu tranh để tội phạm ma túy không còn đất sống dọc biên giới giữa hai quốc gia Việt Nam và Lào, đã có không ít những trận đấu súng xảy ra ngay trên đường biên. Trong những trận chiến “sinh tử” ấy, đã có lúc, máu của cán bộ chiến sĩ Công an đã đổ xuống, hòa vào đất mẹ  vì bình yên, hạnh phúc cho nhân dân. 

Công an tỉnh Nghệ An trao tặng sổ tiết kiệm trị giá hơn 1 tỉ đồng cho thân nhân Đại úy Sầm Quốc Nghĩa

Xã Nậm Giải, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An những năm gần đây trở thành một trong những điểm tập kết, trung chuyển và vận chuyển ma túy được các đối tượng trong nước và ở bên kia biên giới lựa chọn, không hẳn vì con đường qua xã Tri Lễ đã bị lực lượng chức năng kiểm soát gắt gao, chặn đứng mà vì Nậm Giải có dãy núi Pà Cà Tủn cao vời vợi. Phía bên kia Pà Cà Tủn là các bản Nậm Bống và Phăn Thoong thuộc huyện Sầm Tớ, tỉnh Hủa Phăn của nước bạn Lào. Với địa hình hiểm trở, thoắt cái có thể dễ dàng biến mất giữa rừng thẳm gây khó khăn cho lực lượng truy bắt. 

 

Từ khi mọi ngả đường vận chuyển “hàng trắng” từ Lào vào Việt Nam ở mạn Tây Bắc xứ Nghệ, thuộc các huyện Kỳ Sơn và Tương Dương gần như bị chặn đứng, thì ở phía Tây Nam, trong đó chủ yếu là huyện Quế Phong được tội phạm ma túy xuyên biên giới khai thác. Cùng với tuyến Tri Lễ, gần đây xã biên giới Nậm Giải được giới buôn “hàng trắng” lựa chọn, vì lợi thế về địa hình cheo leo, hiểm trở của vùng đất này. Mặc dù Công an huyện Quế Phong, lực lượng đấu tranh PCMT của các ngành như Hải quan, Bộ đội Biên phòng đã tăng cường các biện pháp đấu tranh, tuần tra kiểm soát và trấn áp nhưng tội phạm trong lĩnh vực này vẫn lén lút hoạt động, gây bất an trong quần chúng nhân dân, làm mất ANTT trên địa bàn.

 

Máu đào ướt đẫm biên cương

 

Đêm 21, rạng sáng 23/3/2020, nhận được tin báo của quần chúng nhân dân về việc có một nhóm đối tượng người Lào vượt biên trái phép, có biểu hiện mua bán ma túy ở khu vực biên giới thuộc địa bàn xã Nậm Giải, sau khi nghe báo cáo từ trinh sát địa bàn, Lãnh đạo Công an huyện Quế Phong đã cử một tổ công tác tiến hành áp sát hiện trường để theo dõi, đấu tranh, triệt xóa. Là người con của núi rừng, thông thạo địa bàn và đánh án giỏi nhất trong số các trinh sát tinh nhuệ của Đội Cảnh sát ĐTTP về Hình sự - Kinh tế - Ma túy của Công an huyện Quế Phong, Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa xung phong tham gia đánh án. Mặc đêm khuya, mưa gió cùng với cái rét nàng Bân tê tái ở biên cương, tổ công tác được phân công nhiệm vụ vẫn lầm lũi, chở nhau trên những chiếc xe máy, xé màn đêm nhằm hướng đỉnh Pà Cà Tủn lao tới. 

 

Sau nhiều giờ đồng hồ lăn lộn giữa đêm đen giá rét, các trinh sát đã tiếp cận được địa điểm ổ nhóm mua bán ma túy đang tụ tập. Một kế hoạch đánh án tỉ mỉ đã được vạch ra, trong đó Thượng úy Nghĩa xung phong tuyến đầu, áp sát nghi phạm để chờ thời cơ. Tuy nhiên, giây phút quyết định thì sự cố ngoài kế hoạch đã xảy ra. Khi thấy một đối tượng có ý định tẩu thoát, quyết định khống chế ngay lập tức được đưa ra, Thượng úy Nghĩa đã làm tốt nhiệm vụ của mình khi lao tới, quật ngã và khống chế được đối tượng, đồng thời ra hiệu cho đồng đội ở tuyến sau tiếp ứng. 

 

Bất ngờ, hai đối tượng nấp trong bụi rậm, từ phía sau ập đến, dùng dao tấn công tới tấp khiến Thượng úy Nghĩa không kịp trở tay. Sự việc xảy ra quá nhanh, khi đồng đội còn chưa kịp lao lên yểm trợ. Niềm tự hào của đồng bào dân tộc Thái ở mạn Tây Nam xứ Nghệ ngã xuống, máu đào của anh hòa quyện vào đất mẹ khi vừa bước sang tuổi 29, để lại phía sau bố mẹ già, vợ trẻ, con dại và đồng đội thân yêu, bỏ lại ý chí và cũng là ước mơ còn dang dở, là sẽ góp sức cùng đồng đội đẩy lùi tệ nạn ma túy thẩm lậu qua biên giới, mang lại cuộc sống bình yên cho mỗi người dân, từng nếp nhà ở miền biên viễn này. Sự hy sinh của Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa được đồng đội và nhân dân ghi nhận, được đền đáp xứng đáng khi anh được Lãnh đạo Công an tỉnh Nghệ An, Lãnh đạo Bộ Công an thăng cấp bậc hàm Đại úy trước thời hạn, được Chủ tịch nước truy tặng Huân chương dũng cảm và truy tặng liệt sĩ. 

Công an huyện Quế Phong khống chế đối tượng mua bán trái phép chất ma túy ở khu vực biên giới

Đổ máu vì bình yên biên giới Việt - Lào

 

Trung tá Cao Thanh Hải, Trưởng Công an huyện Quế Phong chia sẻ: Với lợi thế có đường biên giáp với nước bạn Lào, địa hình hiểm trở, những năm gần đây, tội phạm ma túy từ bên kia biên giới, hoặc một số đối tượng người Việt tìm cách câu kết, móc nối với các “ông trùm” là người Lào, chọn Quế Phong làm địa bàn tập kết, trung chuyển và vận chuyển ma túy. Hằng năm, Công an huyện Quế Phong phối hợp với các đơn vị chức năng, phát hiện, bắt giữ hàng trăm vụ việc liên quan đến ma túy. Trong cuộc đấu tranh với loại tội phạm này, đã có không ít lần cán bộ, chiến sĩ đã phải đổ máu. Trong đó, vào năm 2016, một người anh em họ hàng của Thượng úy Sầm Quốc Nghĩa là Trung úy Lê Văn Tuấn, cùng công tác tại Đội Cảnh sát ĐTTP về Hình sự - Kinh tế - Ma túy đã bị bắn trọng thương khi truy bắt nhóm đối tượng vận chuyển 20 bánh hêrôin qua biên giới để tuồn vào Việt Nam tiêu thụ.

 

Thời điểm đó, quá trình đấu tranh triệt phá chuyên án truy bắt nhóm đối tượng thường xuyên qua lại biên giới để mua bán ma túy, khoảng 15 giờ ngày 16/9, tại khu vực giáp ranh biên giới thuộc bản Mường Phú, xã Thông Thụ, huyện Quế Phong, khi vây bắt nhóm đối tượng đang trao đổi “hàng”, bất ngờ những kẻ giấu mặt đã nã súng AK vào lực lượng chức năng để mở vòng vây, Trung úy Lê Văn Tuấn bị trúng 2 phát đạn. Bị thương nặng, nhưng anh vẫn cố gắng quật ngã được một đối tượng, sau đó cùng đồng đội bắt được 3 đối tượng khác, trong đó có 2 người quốc tịch Lào, 1 Việt Nam, tang vật thu giữ 20 bánh hêrôin và 12.000 viên ma túy tổng hợp.

 

Không riêng gì tại huyện Quế Phong, tại các huyện biên giới, là “điểm nóng” về ma túy của Nghệ An như Kỳ Sơn, Tương Dương và Thanh Chương, trong những năm gần đây cũng đã xảy ra không ít vụ đấu súng trên biên giới giữa lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng để trấn áp tội phạm ma túy. Trung úy Nguyễn Văn Lập, cán bộ Đội Điều tra tổng hợp, Công an huyện Kỳ Sơn là Gương mặt đoàn viên Công an tỉnh Nghệ An tiêu biểu năm 2019. Mặc dù chỉ mới 5 năm tuổi nghề, song Trung úy Lập đã không ít lần đổ máu khi đánh án ma túy trên biên giới. Tháng 6/2017, quá trình vây bắt đối tượng mua bán trái phép chất ma túy bị nhiễm HIV giai đoạn cuối, bị đối tượng sử dụng dao nhọn và súng tự chế chống trả quyết liệt khiến anh bị thương, dính máu của đối tượng, phải uống thuốc chống phơi nhiễm HIV. Tháng 3/2019, Trung úy Lập tiếp tục bị đối tượng mua bán trái phép chất ma túy chống trả, dùng báng súng gây bị thương ở vùng mặt, làm anh bị gãy 3 chiếc răng. 

 

Đối với Thượng úy Nguyễn Văn Lam, cán bộ Đội Cảnh sát Hình sự - Kinh tế - Ma túy Công an huyện Tương Dương cũng đã nhiều lần phải uống thuốc chống phơi nhiễm HIV và không ít lần nhập viện điều trị sau mỗi chuyên án đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến biên giới Việt - Lào. Trong đó, 1 lần bị ném lựu đạn, 4 lần đổ máu trong lúc “giáp lá cà” với tội phạm, còn số lần chạm trán với những kẻ buôn ma túy ở biên giới thì “đếm không xuể”. Ngoài ra, nhắc đến những lần đấu súng với tội phạm ma túy ở các huyện biên giới miền Tây xứ Nghệ, có thể kể đến sự dũng cảm của Đại úy Nguyễn Đức Cường và Thượng sĩ Lê Viết Hùng, cán bộ Phòng Cảnh sát ĐTTP về Ma túy Công an Nghệ An. Trong nỗ lực ngăn chặn tình trạng đối tượng người Lào xâm nhập trái phép vào Việt Nam vào năm 2010, đã xảy ra cuộc đấu súng cân não trên đường biên tại huyện Kỳ Sơn. Mặc dù bị đạn xuyên thủng bụng và xuyên cánh tay, nhưng hai chiến sĩ vẫn kiên quyết bắt giữ đối tượng và bảo vệ tang vật vụ án.

 

Mới đây nhất, vào tháng 6/2018, trong nỗ lực bắt giữ nhóm đối tượng vận chuyển 20 bánh hêrôin, 7 kg ma túy tổng hợp, 12.000 viên ma túy tổng hợp từ Lào về Việt Nam qua biên giới tại huyện Kỳ Sơn, Trung úy Nguyễn Đình Tài, trinh sát BĐBP Nghệ An bị trúng 2 phát đạn vào vùng bụng và Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng, trinh sát ma túy của Bộ Tư lệnh BĐBP Việt Nam, bị 1 viên đạn găm vào vai. Đến nay, trải qua 2 ca phẫu thuật, dù tính mạng không còn bị đe dọa nhưng Trung úy Tài phải ngồi xe lăn do 1 viên đạn xuyên qua cột sống.

(Còn nữa)