(Congannghean.vn)-Với sự kiên trì khổ luyện của các huấn luyện viên (HLV) dạn dày kinh nghiệm, chỉ qua 6 tháng huấn luyện, những chú chó nghiệp vụ đã tham gia và góp công lớn trong rất nhiều chuyên án lớn, nhỏ. Nhân dịp Xuân mới Mậu Tuất 2018, mời độc giả cùng phóng viên Báo Công an Nghệ An “xông đất” lò đào tạo chó nghiệp vụ duy nhất trên địa bàn xứ Nghệ.
Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, không khí mùa xuân ngập tràn khắp nơi. Trong khi người người, nhà nhà đoàn tụ, sum vầy sau một năm lao động, học tập vất vả thì tại Trung tâm huấn luyện của Đội Quản lý, huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ thuộc Phòng Cảnh sát Cơ động Công an tỉnh, mọi hoạt động huấn luyện nghiệp vụ vẫn diễn ra bình thường như mọi ngày. Tận mắt chứng kiến những màn vật lộn, giằng xé của các HLV cùng với các chú chó nghiệp vụ hết sức thông minh, nhanh nhẹn, mới thấu hiểu phần nào nỗi vất vả, gian nan cũng như sự hy sinh thầm lặng của các anh khi dấn thân vào nghề.
 |
| Huấn luyện viên luôn xem chó nghiệp vụ như một người bạn thân thiết |
Gian nan huấn luyện chó nghiệp vụ
Hiện biên chế của Đội có tất cả 20 chú chó nghiệp vụ, được phân thành 3 chuyên khoa với những đặc điểm khác nhau, bao gồm chuyên khoa giám biệt mùi hơi (còn gọi là chó hình sự), chuyên khoa giám biệt nguồn hơi (các chất đặc định như ma túy, thuốc nổ…) và chuyên khoa bảo vệ và truy vết. Huấn luyện chó nghiệp vụ là một quá trình hết sức gian nan, vất vả, đòi hỏi CBCS phải có niềm đam mê, lòng yêu nghề và tính kiên nhẫn cao.
“Ban đầu một HLV sẽ được nhận một chú chó nghiệp vụ chưa trải qua trường lớp đào tạo. Chúng tôi phải mất ít nhất 6 tháng để luyện tập cho chó nghiệp vụ những động tác đơn giản đến phức tạp để thiết lập phản xạ có điều kiện giữa HLV và chó nghiệp vụ theo học thuyết Páp lốp. Và đặc biệt, các HLV phải vượt qua được tâm lý “e ngại” của nghề. Tôi không ít lần chứng kiến nhiều đồng chí trẻ chùn bước khi cảm thấy xấu hổ vì huấn luyện chó, hay có những người khi đã vượt qua tâm lý thì lại sợ khi nhìn thực tế trên thao thường. Bởi trong quá trình huấn luyện, không thể tránh khỏi việc bị thương chân tay do chó cắn chảy máu, rách da”, Trung tá Thái Duy Dũng, Đội trưởng Đội Quản lý, huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ Công an tỉnh chia sẻ.
Huấn luyện chó nghiệp vụ không chỉ nguy hiểm mà khâu chăm sóc, nuôi dưỡng cũng hết sức công phu. HLV phải nắm bắt được từng đặc điểm, tính nết của mỗi chú chó, biết vỗ về, chăm sóc tỉ mẩn từ khâu ăn uống, vệ sinh cho đến giấc ngủ, khi đó chó mới thực sự nghe lời.
Thầm lặng những chiến công
Gian nan, vất vả để huấn luyện thành công một chú chó nghiệp vụ là vậy, song khi nhìn lại chặng đường 58 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Đội Quản lý huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ, những người làm công tác huấn luyện, chăm sóc và cùng sát cánh chiến đấu với chó nghiệp vụ trên các mặt trận cũng không giấu được sự tự hào. Bởi, từ đó đến nay, chó nghiệp vụ đã tham gia phá thành công hàng trăm vụ án phức tạp, trong đó có những vụ việc tưởng chừng như rơi vào bế tắc khi mà tội phạm dùng đủ mọi chiêu thức để đối phó thì với sự vào cuộc kịp thời của “lính” cảnh khuyển, tội ác đã được phơi bày.
 |
| Một màn tấn công “kẻ địch” của chó nghiệp vụ |
Từ năm 1959, Nghệ An là một trong những địa phương đầu tiên trong toàn quốc có đội chó nghiệp vụ với số lượng ban đầu là 3 HLV và 3 chó nghiệp vụ. Ngay từ những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ ác liệt ở miền Bắc, Công an Nghệ An đã sử dụng chó nghiệp vụ kịp thời truy tìm dấu vết, bắt sống phi công Mỹ bị dân quân Nghệ An bắn rơi máy bay tại Truông Rết, Quỳnh Lưu. Đầu năm 1963, Ngân hàng Nhà nước tỉnh Nghệ An sơ tán về xã Hưng Thắng, huyện Hưng Nguyên, bị kẻ gian cạy tủ trộm tiền. Ngay lập tức, lực lượng Công an đã tung chó nghiệp vụ truy đuổi theo dấu vết “nóng”, thu giữ tang vật tại nhà đối tượng. Ngoài ra, chó nghiệp vụ đã tham gia hàng nghìn ca TTKS, bảo vệ mục tiêu, các ngày lễ lớn, bảo vệ phiên toà phức tạp, giải tán đám đông hàng chục vụ, giải tán các vụ đua xe, bảo vệ thi hành án tử hình, bắt quả tang hàng trăm đối tượng phạm pháp.
Với độ nhạy cảm đặc biệt của cơ quan khứu giác, chó nghiệp vụ giám biệt nguồn hơi thực sự là một phương tiện nghiệp vụ đặc biệt, giúp ngành Công an giám định thành công hàng nghìn vụ án phức tạp. Tiêu biểu là giám định vụ trộm tài sản tại Viện Quân y 4 năm 1978; vụ án hiếp, giết trẻ em năm 1979 tại huyện Kỳ Anh (Nghệ Tĩnh) và vụ giết người cướp của tại Nghi Xuân (Nghệ Tĩnh) năm 1981.
Trong số 13 chú chó nghiệp vụ thì Nick, Zoly, Ki, Ka… là những chú chó xuất sắc nhất. Với sự dày dạn kinh nghiệm cả về tuổi đời lẫn tuổi nghề, những chú chó nghiệp vụ này đã giúp lực lượng Công an khám phá nhiều vụ án phức tạp thông qua giám định nguồn hơi và truy tìm dấu vết. Vụ án ghi dấu ấn của 2 chú chó Nick và Zoly là vụ khám phá 20 bánh hêrôin được ngụy trang khéo léo trong thành xe ôtô, điều tra đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào về Việt Nam do Trần Văn Hợi (tức Hợi “chim cú”) cầm đầu vào năm 2007. Từ tháng 12/2002, Hợi cùng đồng bọn đã mua bán, vận chuyển 865 bánh hêrôin và 5,1 cây hêrôin, 16.008 viên ma tuý tổng hợp, 500 viên thuốc lắc, 1 khẩu súng Col và 7 viên đạn. Không chỉ có thế, 2 chú chó Nick và Zoly còn tiếp tục tham gia phá án, phát hiện 16 bánh hêrôin cùng hàng chục triệu đồng được giấu kỹ trong ống thoát nước và chôn sâu dưới nền nhà, chặt đứt tụ điểm bán lẻ ma tuý tại gia của 2 đối tượng Nguyễn Thị Hương và Võ Thị Nhung ở huyện Đô Lương.
Ngoài việc tham gia phục vụ các vụ án ma tuý quan trọng, thời gian qua, chó nghiệp vụ của đơn vị còn tham gia giải cứu con tin và trực tiếp thực hiện công tác tìm kiếm cứu nạn. Ngày 2/3/1989, tại xã Xuân Thành, huyện Yên Thành, lực lượng Cảnh sát đã sử dụng chó nghiệp vụ tấn công, bắt sống tên đối tượng Truyền, giải phóng an toàn con tin. Đặc biệt, tháng 11/2005, 3 HLV và 2 chó nghiệp vụ đã phối hợp với Cảnh sát Cơ động và các đơn vị nghiệp vụ bắt Vi Văn May - đối tượng trong đường dây mua bán trái phép chất ma tuý có vũ khí “nóng”, giải cứu thành công người vợ và 2 đứa con của May bị chính y bắt làm con tin trong suốt 34 giờ đồng hồ. Gần đây nhất, vào khoảng 22 giờ ngày 19/11/2017, chó nghiệp vụ Ka đã phối hợp bắt giữ đối tượng Đinh Văn Trọng (SN 1991) trú tại xóm 9, xã Diễn Thọ, huyện Diễn Châu có hành vi vận chuyển 26 kg pháo nổ đi tiêu thụ.
Với những thành tích trên, lực lượng huấn luyện và sử dụng chó nghiệp vụ đã được Bộ Công an, UBND tỉnh và Giám đốc Công an tỉnh tặng nhiều phần thưởng cao quý. Qua đó, chúng ta hiểu thêm về công việc, sự đóng góp và cả những hy sinh thầm lặng của lực lượng Quản lý, huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ Công an Nghệ An. Những giọt mồ hôi nước mắt trên thao trường hôm nay đều vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân.