Ở Trường Sa, nhà giàn DK1, ngư dân luôn nhắc về họ, những người lính mang hai màu áo như "thiên thần" của biển. Họ xuất hiện bằng trái tim người lính và lương tâm thầy thuốc, đã mang lại sự sống thần kỳ cho nhiều ngư dân gặp nạn trên biển.
Câu chuyện hồi sinh
Câu chuyện hi hữu của ngư dân Nguyễn Thanh Dũng (56 tuổi) bị nhồi máu cơ tim được bác sĩ, Đại úy Kiều Đức Vinh ở đảo Song Tử Tây cứu sống bây giờ đã đi vào dĩ vãng. Mỗi khi nhắc đến lần đi câu mực ấy, ông Dũng vẫn còn nguyên xúc động: "Nếu không có anh Vinh và các bác sĩ Trường Sa, tôi đã "đai" lâu rồi. Giữa biển khơi, nếu bị đau ruột thừa hoặc nhồi máu cơ tim, nếu không được cứu chữa kịp thời chỉ có chết. Tôi được bác sĩ Vinh cứu sống trở lại. Ơn này cả đời không thể nào quên".
Đêm 21/7/2012, tàu câu mực của ông Dũng mang biển số QNg 90188TS cùng hơn chục thành viên đang câu mực cách phía Bắc đảo Song Tử Tây gần chục hải lý. Sóng yên biển lặng, chiếc ghe nhỏ bé như lá tre bập bềnh giữa biển đêm. Trong khi tất cả đang mải mê câu mực, bỗng thấy phía mũi tàu, ông Dũng thét lên một tiếng rồi ngất xỉu. Soi đèn thấy ông nằm xoài trên mũi tàu, mặt tím tái, môi mím chặt.
Mọi người vội đưa ông Dũng vào khoang tàu xoa dầu và hô hấp nhân tạo. Linh tính mách bảo chuyện chẳng lành, tài công của tàu quyết định cho tàu chạy khẩn cấp vào đảo Song Tử Tây. Tài công trực tiếp lên máy I-com, sóng lúc này cực ngắn, cố gắng nắn từng câu, gọi vào máy của đảo Song Tử Tây, xin được cứu giúp.
Khi nghe tín hiệu cấp cứu từ ghe của ngư dân, chiến sĩ thông tin báo cáo đảo trưởng. Ngay lập tức, kíp trực quân y được triển khai cấp cứu, chuẩn bị tình huống xấu nhất xảy ra. Một tổ cơ động ra cầu cảng đón các ngư dân. Ngư dân Nguyễn Thanh Dũng nhanh chóng được chuyển vào phòng cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Tại đây, ê kíp bác sĩ đảo Song Tử Tây chẩn đoán ông Dũng bị nhồi máu cơ tim cấp tính. Bằng tất cả tinh thần trách nhiệm của người thầy thuốc, bác sĩ, Đại úy Kiều Đức Vinh cùng tổ quân y đã làm các thủ thuật chuyên môn, vừa hô hấp nhân tạo, ép đẩy lồng ngực vừa truyền dịch và dùng thuốc trợ tim đặc biệt.
 |
| Nhà giàn DK1, điểm tựa của ngư dân biển xa |
Sau hơn một giờ đồng hồ, ông Dũng đã thoát khỏi cơn nguy kịch nhưng sức khỏe không ổn định. Theo chỉ định của bác sĩ Vinh, ông Dũng được nằm điều trị tại bệnh xá của đảo. Tại đây, ông Dũng được theo dõi sức khỏe sát sao. Những bát cháo cá được tổ quân y của đảo nấu đem đến tận nơi ông nằm điều trị. Ông Dũng cầm bát cháo còn nóng hổi, rưng rưng chẳng nói nên lời, thầm cảm ơn Quân chủng Hải quân đã có những chiến sĩ, bác sĩ hết lòng vì ngư dân.
Sau 17 ngày điều trị, ông Dũng được xuất viện trở lại ghe tiếp tục câu mực. Trong niềm vui hồi sinh, nắm chặt tay Đại úy, bác sĩ Kiều Đức Vinh, ông Dũng nghẹn lời trước khi rời đảo: "Cho tôi xin nhận anh là người trong gia đình nhé. Nếu không có các anh, tôi đã bỏ mạng ở biển rồi. Gia đình tôi luôn biết ơn các anh".
Bà Phạm Thị Của, vợ của ông Dũng ở xã Bình Chánh (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) vẫn chưa hết xúc động kể lại trong điện thoại: "Khi biết tin chồng phát bệnh tim đột ngột ở Trường Sa, chân tay tui rụng rời. Ba đứa con bỏ cơm. Tui cầu mong cho ông ấy bình an trở về. Tui không muốn ba con tui mồ côi bố nó. May mà có các bác sĩ Trường Sa cứu sống. Gia đình tui luôn cảm ơn các anh nhiều lắm".
Sự việc bác sĩ Kiều Đức Vinh cứu sống ngư dân bị nhồi máu cơ tim ở đảo Song Tử Tây luôn là câu chuyện làm xúc động các ngư dân thường xuyên đánh bắt hải sản khu vực xung quanh đảo. Họ cảm thấy ấm lòng khi chẳng may gặp nạn giữa biển cả mênh mông.
Sau đó một tuần, những chiến sĩ "áo trắng" ở đảo Trường Sa Đông lại cấp cứu ngư dân Nguyễn Thành Trung (36 tuổi), thuyền viên của tàu QNg 95490TS (quê Bình Phước, Bình Sơn, Quảng Ngãi) bị đau ruột thừa. Anh Trung được bệnh xá trưởng - Đại úy, bác sĩ Nguyễn Duy Ngọc và các y sĩ mổ thành công.
Mỗi nhà giàn là một điểm tựa
Câu chuyện xúc động về hai ngư dân Quảng Ngãi đã chết lâm sàng được cán bộ chiến sĩ nhà giàn Tư Chính 5 (DK1/14) cứu sống tháng 4 năm 2001 vẫn in đậm trong ký ức Thiếu tá Nguyễn Văn Đoàn, nguyên Chỉ huy trưởng nhà giàn DK1/14.
Một trưa tháng 4 năm 2001, trong khi cán bộ chiến sĩ nhà giàn DK1/14 vừa ăn cơm trưa xong thì chiến sĩ quan sát báo cáo có 2 mục tiêu lạ hướng Đông Bắc đang tiến vào nhà giàn. Mở radar quan sát thì đó là hai ghe ngư dân. Theo kinh nghiệm, các anh nhận định chắc chắn trên ghe có người gặp nạn. Tất cả cán bộ chiến sĩ không nghỉ trưa, hướng mắt về 2 ghe đang lao nhanh về nhà giàn để chờ đợi họ.
Chỉ huy trưởng lệnh y sĩ chuẩn bị cấp cứu tại chỗ. Hơn một giờ sau, 2 ghe cá đã tiến sát nhà giàn và phát tín hiệu xin được cấp cứu. Sóng cao lưng chừng, chiếc ghe tròng trành chao đảo. Cả nhà giàn chạy xuống sàn cập tàu, tung dây mồi. Một người đàn ông trạc hơn 50 tuổi nói lớn: "Các chú ơi xin cứu chúng tôi với". Ông chỉ kịp nói như thế rồi òa khóc. 2 ngư dân bị nạn nhanh chóng được cõng lên nhà giàn. Đại úy chuyên nghiệp, bác sĩ Nguyễn Phương Đông nhanh chóng sơ cứu.
 |
| Bác sĩ, Đại úy Nguyễn Phương Đông ở nhà giàn DK1/7 khám bệnh cho ngư dân |
Bước đầu chẩn đoán cho thấy, cả 2 ngư dân bị ngất vì tắc tiểu, nguy cơ vỡ bàng quang và tử vong cao, trong đó có một người đã có dấu hiệu chết lâm sàng. Kíp y sĩ khẩn cấp vô trùng các thiết bị y tế, vừa hô hấp nhân tạo và nhanh chóng luồn ống thông tiểu. 1 phút, 2 phút trôi qua, nước tiểu không dẫn được ra ngoài, bệnh nhân bắt đầu co giật, mắt trợn ngược, mạch chủ không tìm thấy.
Trước nguy kịch ấy, bác sĩ Đông đã dùng miệng của mình hút nước tiểu của người bệnh qua ống thông tiểu. Máu và nước tiểu lẫn lộn được hút ra ngoài, cùng với hô hấp nhân tạo, xoa bóp lồng ngực, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch. Sau hơn 3 giờ tận tình cấp cứu chăm sóc, 2 ngư dân đã tỉnh lại. Câu đầu tiên họ nói trong nước mắt là "Xin cảm ơn các anh bộ đội, nếu không có các anh, chúng em đã bỏ mạng ở vùng biển này".
 |
| Thiếu tá, y sĩ Bùi Đình Đông khám bệnh cho chiến sĩ tại nhà giàn DK1 |
Để tỏ lòng biết ơn, ông Dương Văn Út (chủ ghe) ngỏ lời gửi lại tiền thuốc và công chữa bệnh, nhưng các anh không nhận, ngược lại còn hỗ trợ mỗi ngư dân 2 khối nước ngọt, 10kg muối. Đối với 2 ngư dân gặp nạn, mỗi người được cấp 3 ngày thuốc miễn phí và 2 hộp sữa bồi dưỡng sức khỏe. Không có gì đền đáp, ông Út đã đem 2 bịch cá tươi biếu các anh bộ đội và xin ở lại một đêm cho 2 ngư dân khỏe lại.
Bữa cơm chiều thân mật giữa cán bộ chiến sĩ nhà giàn DK1/14 với ngư dân có thêm món chả cá thu do các ngư dân làm. Trong không gian thấm tình quân dân, ông Út đề nghị: "Từ hôm nay, chúng tôi xin được kết nghĩa với nhà giàn DK1/14 được không? Mỗi lần đi biển, chúng tôi lại tới". Thiếu tá Nguyễn Văn Đoàn, Chỉ huy trưởng nhà giàn niềm nở trả lời: "Các anh cứ yên tâm, mỗi nhà giàn là một điểm tựa tinh thần để ghe tàu ra đánh bắt hải sản. Cứu dân là mệnh lệnh từ trái tim. Có việc bất trắc xảy ra, các anh cứ chạy đến nhà giàn để được cứu chữa".
"Thiên thần" của biển
Nói về những ca cấp cứu ngư dân, bác sĩ Nguyễn Phương Đông ở nhà giàn DK1 cho biết: "Khi bệnh nhân được chuyển lên nhà giàn thì đã ở tình trạng bí tiểu nặng, nguy cơ bị vỡ bàng quang. Phải bằng mọi cách cứu họ ngay. Nếu không thông tiểu kịp thời sẽ bị nhiễm độc bàng quang và dẫn đến tử vong. Ngư dân bị tai nạn và mắc bệnh chủ yếu là viêm ruột thừa, bí tiểu tiện, gãy chân, tay, do lặn sâu xuống lòng biển. Chúng tôi phát hiện nhiều ngư dân bị viêm ruột thừa cấp tính vì lặn xuống biển do sức ép của nước. Nếu bị bí tiểu để lâu sẽ dễ nhiễm trùng và nguy cơ vỡ bàng quang, nguy hiểm đến tính mạng".
Yêu cầu bảo đảm cho một kíp mổ ở Trường Sa không giống với bất cứ một bệnh viện nào trên đất liền, bởi cái gì cũng thiếu thốn. Ở đó, chỉ có tình người và bản lĩnh. Bác sĩ Nguyễn Duy Ngọc cho biết: "Nguyên tắc mổ là không được để gió thổi vào vết thương, nghĩa là mổ trong phòng kín có điều hòa nhiệt độ, trong khi đó phòng mổ ở đảo chỉ có quạt, đây cũng là một khó khăn. Trước khi mổ ruột thừa phải siêu âm, xét nghiệm xem ruột thừa đã vỡ hay chưa và xác định vị trí ruột thừa viêm chỗ nào, song ở Trường Sa chưa có máy siêu âm và xét nghiệm, bởi vậy thành công của ca mổ yếu tố quyết định vẫn là bản lĩnh, trình độ và tâm đức của bác sĩ".
Việc tiến hành một ca phẫu thuật ở đất liền đã là một bài toán đối với các bác sĩ. Vậy mà giữa Trường Sa nắng gió thiếu thốn máy móc hiện đại, quân, dân huyện đảo và ngư dân ra đây đánh bắt hải sản bị đau ốm, tai nạn vẫn được cứu chữa kịp thời, đem lại sự sống cho người bệnh, đó là một thành công lớn, thể hiện trách nhiệm và tình người trong hoạn nạn.
Sau những giọt mồ hôi của bác sĩ Trường Sa, nhà giàn DK1 là niềm vui nhân đôi đem lại sự sống cho nhiều ngư dân. Những giọt mồ hôi trong lớp áo hải quân ấy mặn mòi vị biển, chứa chan tình người, tình đời, tình quân dân giữa sóng nước trùng khơi.
.