Tết. Tất cả mọi người cho phép mình tạm gác công việc bộn bề lo toan về cuộc sống thường nhật để quần tụ bên gia đình, thảnh thơi, chậm rãi đón nhận những biến đổi của mùa xuân mới. Nhưng, bên cạnh đó, vẫn có những người lặng lẽ làm việc, thậm chí cường độ làm việc gấp nhiều lần so với ngày thường. Họ theo dấu chân tội phạm, lặng lẽ bảo vệ mùa xuân bình yên cho đất nước. Họ lên đường giữa lúc nhà nhà đoàn tụ, họ ăn bánh mỳ cầm hơi để xua đi hơi lạnh từ sương giá phả xuống mặt và bám trụ trên từng chặng đường với những tên tội phạm nguy hiểm. Họ là người chiến sĩ Công an nhân dân.
Lần theo tội phạm ma túy ngày áp Tết
Trần Mạnh Sơn là một kẻ có máu mặt trong lĩnh vực mua bán ma túy, với cách thức “chơi sang” như luôn bay sang Viêng Chăn – Lào để mua ma túy với số lượng vừa vặn, đảm bảo trót lọt qua cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh) khi trở về bằng đường bộ. Qua một thời gian dài theo dõi, nắm được cách thức di chuyển, hoạt động của tên trùm quái kiệt này, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (PC47), Công an thành phố Hà Nội đã xác lập chuyên án đấu tranh với quyết tâm triệt tiêu đường dây ma túy xuyên Việt này.
Ngày 27/1, thông tin từ trinh sát ngoại tuyến báo cáo Trần Mạnh Sơn đã đặt vé máy bay từ Nội Bài sang Viêng Chăn. Tổ công tác gồm 10 người khẩn trương họp bàn kế hoạch ngay trong đêm. Đúng 2h sáng, Ban chỉ đạo chuyên án quyết định cử một nhóm trinh sát vào đón lõng ở cửa khẩu Cầu Treo, bởi theo cách thức di chuyển của Sơn, khi trở về hắn sẽ đi theo lối này. Nhận được mệnh lệnh, ngay lập tức các trinh sát khẩn trương lên đường.
Đúng như dự kiến, sáng sớm hôm sau, đối tượng Trần Mạnh Sơn xuất hiện ở cửa khẩu. Hắn bắt một chiếc xe khách xuyên Việt đi ra Hà Nội. Tuy nhiên, với bản chất của một tên cáo già lọc lõi, khi tới trung tâm thành phố Hà Tĩnh, Sơn xuống xe và đón một chiếc taxi khác vào trong thành phố. Lúc này, tổ trinh sát vẫn bám gót theo Sơn, mặt khác không ngừng cập nhật tình hình cho Ban chỉ đạo chuyên án.
Sơn đón bạn gái, sau đó cả hai cùng đi ăn và kết thúc đêm tại một khách sạn trên địa phận thành phố. Trinh sát Nguyễn Văn Quyền (thuộc Đội 2, Phòng PC47, Công an thành phố Hà Nội) nhớ lại: “Chúng tôi gồm có 10 người nhận lệnh bám theo đối tượng từ 2h đêm hôm trước. Đến khi phát hiện Sơn vào khách sạn là hơn 1 ngày mà chưa được hạ lưng, ngủ nghỉ một chút nào. Anh em ai nấy đều thấm mệt, nhưng vì nhiệm vụ nên không thể lơ là một tích tắc. Ban chỉ đạo nhận định, Sơn vào nhà nghỉ và không biết lúc nào hắn sẽ tiếp tục lên đường. Nếu trinh sát chúng tôi tiếp tục dàn quân, âm thầm bao vây khách sạn nơi Sơn nghỉ sẽ rất dễ bại lộ, không đảm bảo yêu cầu tuyệt mật nên Ban chỉ đạo đã quyết định thuê cho đội trinh sát chúng tôi 2 phòng nghỉ sát cạnh phòng của Sơn, kẹp phòng nghỉ của hắn ở thế gọng kìm. Bản thân chúng tôi nhận thấy, có thể Sơn sẽ ở tới sáng hôm sau mới trả phòng nên trinh sát trẻ chia nhau đi tắm vì đã 2 ngày nay không được tắm táp chút nào, trong khi lên đường vội vã và ai nấy đều “được” bụi đỏ quấn chặt ở quần áo. Có trinh sát, vừa mới bước chân vào nhà tắm, mới kịp dội qua lượt nước đầu và xoa xà phòng thì tiếng đập cửa buồng tắm vang lên dữ dội. Tiếng vọng thông báo của anh em bên ngoài báo đối tượng có dấu hiệu di chuyển. Tình thế cấp bách, chẳng kịp dội nước, tắm sạch, trinh sát mặc vội quần áo, tiếp tục bám theo “ông trùm”.
 |
| Các chiến sĩ Công an đang làm nhiệm vu. |
Sau khi trả phòng khách sạn khi trời vẫn còn thẫm đen, Sơn ra bến xe khách cách khách sạn tầm 200m và đón một chiếc xe giường nằm đi Hà Nội. Ban chuyên án nhận định, rất có thể Sơn tiếp tục xuống xe giữa đường, bởi vậy hai trinh sát được nhập thân thành người đi đường đón xe ra Hà Nội giống như Sơn. Khi lên xe, hành khách đều đã chìm sâu vào giấc ngủ, chỉ có hai chiến sĩ trẻ căng mắt dõi theo đối tượng chỉ cách đó có 2 dãy ghế giường nằm. Một trinh sát nhớ lại: “Lúc thấy chiếc giường, chúng tôi chỉ ước được ngả lưng nằm phịch xuống đó và “đánh” một giấc tới sáng. Nhưng nếu để mất dấu vết của Sơn thì không biết đến lúc nào mới tóm được hắn. Không thể vứt bỏ công sức của tập thể xuống sông xuống bể, hai anh em bảo nhau phải thật tỉnh táo, không được phép chểnh mảng dù chỉ giây lát”.
Đúng như nhận định, khi tới cầu Hàm Rồng thuộc địa phận tỉnh Thanh Hóa, “ông trùm” xuống xe và nhanh chóng lên một chiếc xe taxi di chuyển về Hải Phòng đã được báo trước đó. Trên xe taxi chính là đối tác làm ăn của “ông trùm” trong phi vụ này. Thời cơ chín muồi, ngay khi Sơn và gã lạ mặt giao hàng, tổ trinh sát nhận lệnh tiến hành bắt giữ đối tượng. Khi khám người “ông trùm” và đối tượng lạ mặt, cả hai đều “găm” hàng trắng trên người. Thực tế, số lượng ma túy bắt được trong vụ án Trần Mạnh Sơn này không nhiều, nhưng điều khiến các chiến sĩ Phòng PC47, Công an TP Hà Nội phải công phu, mất nhiều tâm sức, công sức phá án nằm ở chỗ đối tượng liên tục thay đổi phương thức di chuyển, nhằm tung hỏa mù lực lượng phá án. Nhưng “đi đêm lắm có ngày gặp ma”, tội “ông trùm” Trần Mạnh Sơn không thể lọt lưới pháp luật thêm một lần nữa.
Vụ án này được phá ngày 28/1 dương lịch, tức là còn chục ngày nữa là tới Tết Nguyên đán 2013, được coi như chiến công mở màn chào đón năm mới của lực lượng chiến sĩ Phòng PC47, Công an TP Hà Nội.
Bắt tội phạm truy nã những ngày Tết
Đang ăn cơm tối cùng chồng con, khi các chiến sĩ truy nã tội phạm Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm (PC52), Công an tỉnh Lào Cai ập vào nhà, đọc: “Lưu Thị Hiển, chị đã chị bắt”, người phụ nữ buông đũa, giật mình bàng hoàng nhìn ra cánh cửa – nơi các anh đã đứng chắn ngang ở đó. Nhưng, giây phút ấy trôi qua rất nhanh, thị nhanh chóng lấy lại bình tĩnh, mời các chiến sĩ vào nhà và khăng khăng phủ nhận, nói mình không phải là Lưu Thị Hiển, người mà các anh tìm kiếm không có ở đây. Quả thực, bản thân Thiếu tá Vũ Văn Hạnh, người trực tiếp đấu tranh với đối tượng cũng không thể hình dung được sau 20 năm, Lưu Thị Hiển lại khác đến vậy. 20 năm trước, thị vẫn còn là một phụ nữ trẻ trung, thì nay, thời gian tàn phá, cùng 1/4 cuộc đời trốn chui trốn nhủi khỏi vòng pháp luật đã bào mòn nhan sắc cũng như thể lực của thị.
Được biết, cách đây 20 năm, Lưu Thị Hiển bị Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai tuyên phạt mức án chung thân về hành vi buôn bán trái phép chất ma túy và được Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh cho tại ngoại do nuôi con nhỏ. Lợi dụng thời cơ đó, Hiển đã cùng chồng và 2 con nhỏ bỏ trốn. Chạy trốn khỏi vòng vây của cơ quan chức năng suốt 20 năm, thị đã từng nghĩ rằng sẽ không còn ai lần theo dấu vết của thị, quá khứ tội lỗi năm xưa đã có thể phủi sạch hoàn toàn. Trong suốt 20 năm ấy, gia đình Hiển đã di chuyển lẩn trốn ở nhiều tỉnh, thành, như: Quảng Ninh, Đắk Lắk, Gia Lai... Bản thân Lưu Thị Hiển đã thay tên đổi họ thành Nguyễn Thị Minh, sinh sống tại làng Pốt, xã Ia Pia, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai.
Trong khi đó, lực lượng trinh sát các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh, Công an các huyện đã áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ, tổ chức nhiều đợt xác minh truy bắt đối tượng Hiển nhưng vẫn chưa có kết quả. Nhiều năm qua đi, chồng hồ sơ của Hiển dầy lên theo năm tháng. Việc truy tìm dấu vết của Hiển càng gặp khó khăn hơn khi thị được sự trợ giúp đắc lực của người chồng tên Cường, nguyên là cán bộ Công an, đã “tử nghiệp” bỏ trốn cùng vợ.
 |
| Các chiến sĩ Công an đang làm nhiệm vu. |
Sau một thời gian dài áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, đến đầu năm 2013, lực lượng Cảnh sát truy nã tội phạm phát hiện gia đình Lưu Thị Hiển đã lẩn trốn tại địa bàn tỉnh Gia Lai. Nhờ sự phối hợp với Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm Công an tỉnh Gia Lai, lực lượng trinh sát phát hiện đối tượng Nguyễn Thị Minh chính là Lưu Thị Hiển – người đàn bà lẩn trốn suốt 20 năm qua dưới vỏ bọc hiền lành, tử tế của người nông dân chỉ biết tới lao động, làm vườn.
Sau khi nghe những lời giải thích đầy thuyết phục, lời động viên chân thành từ phía người cán bộ điều tra dày dặn kinh nghiệm, Nguyễn Thị Minh đã phải cúi đầu thừa nhận, mình chính là Lưu Thị Hiển (sinh năm 1960, trú tại thị trấn Phố Lu, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai), là người bị truy nã 20 năm về trước. Chấm dứt con đường trốn nã 20 năm dằng dặc của người đàn bà quỷ quyệt, không dám đối diện với quá khứ tội lỗi.
Câu chuyện kể trên chỉ là một trong rất nhiều chuyên án truy nã thành công của Phòng PC52, Công an tỉnh Lào Cai những ngày áp Tết. Thông thường, người ta thường mặc định Tết là dịp nghỉ ngơi, xả hơi sau một năm dài vất vả. Nắm bắt tâm lý này, đây lại là thời điểm các chiến sĩ Phòng PC52, Công an tỉnh Lào Cai mở rộng các chiến dịch truy quét đối tượng truy nã. Chẳng vậy, khi bước tới cửa phòng làm việc của các anh, chúng tôi cảm nhận được một không khí làm việc tất bật, khẩn trương và không kém phần cẩn trọng.
Trong khi trò chuyện cùng chúng tôi, Thượng tá Phạm Văn Chính, Phó trưởng Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm liên tục đón nhận những cuộc điện thoại báo cáo công việc từ những người cộng sự của mình. Anh bảo: “Nếu không yêu nghề, không thể làm công tác truy nã bởi đặc thù của nghiệp là ý chí kiên gan, chấp nhận gian nan, hiểm nguy, thiếu thốn và đặc biệt bền bỉ, dai dẳng bởi lần theo dấu vết tội phạm trốn nã không phải đơn giản”.
Nhớ về những ngày áp Tết, phó thác việc nhà cho gia đình, anh cùng đồng đội lên đường vào Nam lần theo các đối tượng truy nã. Ngoài đường, nhà nhà đã chuẩn bị đào, quất cho năm mới, bến ga, bến tàu xe cộ ngược xuôi tấp nập, song nghĩ tới nhiệm vụ chờ đợi phía trước, các anh lại hăm hở lên đường. Hàng tuần liền rong ruổi khắp các tỉnh thành, đi hàng trăm cây số, có khi phải băng qua rừng, lội suối, thậm chí phải nhịn đói, hoặc đôi khi cầm hơi bằng mẩu bánh mỳ... để lần theo dấu vết tội phạm. Thậm chí, công việc vất vả này có lúc còn nguy hiểm tới tính mạng của cán bộ, chiến sỹ. Qua những câu chuyện, chúng tôi hiểu rằng, để bắt giữ thành công một đối tượng truy nã, các trinh sát phải bỏ bao mồ hôi công sức, lặn lội khắp các nẻo đường từ Bắc vào Nam lần tìm dấu vết thủ phạm, ngay cả thời điểm ngày Tết, khi nhà nhà đoàn tụ, xum vầy bên mâm cơm tất niên và đón chào năm mới.
 |
| Đối tượng Lan. |
Trung tá Đỗ Mạnh Tiến - Đội trưởng Đội truy bắt tâm sự: “Trong một vụ án khác, chúng tôi đã mất tới 9 năm để tìm ra dấu vết tội phạm trốn nã mang âm mưu giết chồng”. Đó là câu chuyện buồn của vợ chồng Nguyễn Thị Lan, Vũ Văn Công, ở thôn Làng Bạc, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai. Vụ án xảy ra vào ngày 23/2/2004, hai vợ chồng xảy ra xích mích trong khi anh Công đang đào giếng và Lan đứng ở phía trên chỉ vì tranh nhau đi ăn một đám cỗ gần nhà. Tức tối trước lời chửi mắng của chồng, Lan đã đổ đất đá xuống dưới giếng và lấy dao chém nhiều nhát vào tay anh Công, khi anh Công có ý định leo lên khiến anh ngã gục và ngất đi. Thấy anh Công ngất đi, Lan còn hất đất xuống dưới rồi bỏ đi. Đến khi tỉnh dậy, tiếng kêu cứu của anh Công đã kéo hàng xóm chạy tới ứng cứu. Bức xúc trước hành động ngang ngược, nguy hiểm tới tính mạng của anh Công, người dân nơi đây đã báo cáo cơ quan chức năng. Sau khi cơ quan Công an nhận được tin báo đã có mặt tại hiện trường và xác minh đây là vụ án có tính chất nghiêm trọng, cần đưa tên thủ phạm ra ánh sáng, nghiêm trị theo luật pháp. Tuy nhiên, khi tới bắt Nguyễn Thị Lan, cơ quan Công an nhận được tin thị đã tẩu thoát khỏi địa phương. Vụ việc càng trở nên ly kỳ hơn khi cơ quan Công an mất nhiều công sức truy tìm mà không thấy hành tung của thị.
Ngày 12/12/2004, cơ quan Công an huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai đã ra Lệnh truy nã số 07 (12/12/2004) để truy bắt đối tượng đặc biệt nguy hiểm này. Sau một thời gian dài, lực lượng Công an tiến hành tổ chức nhiều đợt truy lùng, tìm kiếm tung tích của nữ quái ở Lào Cai nhưng đều không có kết quả. Thấy đây là vụ án không hề đơn giản, Công an huyện Bảo Thắng đã kết hợp với Công an tỉnh Lào Cai để tiếp tục điều tra tìm kiếm.
Trung tá Đỗ Mạnh Tiến tâm sự về lúc nhận nhiệm vụ truy tìm đối tượng Nguyễn Thị Lan: “Đây là nhân vật đặc biệt xảo trá và nguy hiểm, chỉ vì mâu thuẫn nhỏ mà ả ta đang tâm giết chết chồng. Tòa tuyên án, ả ta không biết hối cải, mà còn chạy trốn. Ả này rất xảo quyệt. Khi nhận nhiệm vụ đi tìm đối tượng, lúc nào cơ quan chức năng cũng chỉ theo sau ả, chứ không hề có cơ hội đón đường trước, dường như thị luôn có linh cảm khi lực lượng chức năng chuẩn bị tìm đến và liên tục tẩu thoát.
Sau này, khi bị bắt Lan kể lại, 10 ngày chạy liên tục khỏi tỉnh Lào Cai, Lan đã nhanh chóng lấy một người chồng mới là Vũ Văn Lương (SN 1968, ở Cao Lộc - Lạng Sơn). Thực chất, Lan vốn quen và có tình cảm với Lương từ trước khi họ lấy nhau. Bởi thế, chỉ sau vài ngày trốn chạy, Lan đã tìm cho mình một điểm tựa mới và từ đây ả quyết sẽ xóa bỏ quá khứ tội lỗi của mình và vào vai người phụ nữ hiền lành, tử tế. Để làm được điều đó, ả đã thay đổi chứng minh nhân dân bằng cách thay tên đổi họ là Hoàng Thị Lan để che giấu hành tung.
Do phải nuôi 2 đứa con chồng và con riêng nên vợ chồng Lan liên tục phải đi làm ăn xa nhà. Việc này khiến lực lượng chức năng đau đầu khiến việc tìm kiếm càng trở nên khó khăn. Mẹ đẻ Lan hiện tại ở Hà Nội, nhưng các chị của Lan đều cư trú và làm ăn tại Bắc Giang. Vì làm nghề tự do nay đây mai đó nên ngay cả mẹ Lan cũng không hề biết các con mình hiện đang ở đâu, làm gì, sống ra sao, thậm chí không biết con gái mình đang bị truy nã vì tội giết người.
Vốn tinh quái, Lan như đánh hơi được tất cả những điểm Công an có thể sẽ tìm đến và ả liên tục thay đổi nơi ở. Đầu tiên Lan về Hưng Yên (quê cha Lan, anh em họ hàng đều tại đây) để vay tiền họ hàng, sau đó thị nhanh chóng ngược thẳng lên Bắc Giang. Từ đó, nghe phong thanh bà Nguyễn Thị Hiền (chị gái Lan) làm thuê ở bãi rác Quảng Ninh nên Lan lại tiếp tục nhờ chị xin cho mình một chỗ làm tạm ở Quảng Ninh, còn chồng Lan cũng đi theo làm xe ôm tại đây. Liên tục di chuyển chỗ ở khiến hành tung của thị càng thêm bí ẩn.
Chồng thứ hai của Lan là người vào tù ra tội nên hắn thừa hiểu những mánh khóe trong khi đi chạy trốn và mưu mẹo để né cơ quan Công an. Trong vài tháng làm thuê ở khách sạn Bãi Cháy, Lan vờ như một người đàn bà hiền thục đến xin việc làm nên hầu như không ai nghi ngờ. Còn Lương, tại đây hắn xưng tên là Chung và nhận quê ở Bắc Ninh, rồi liên tục thay đổi địa điểm chờ khách. Bởi thế, các trinh sát từng đến đây và có hơn chục ngày cải trang là dân xe ôm nhưng bóng dáng tên này vẫn thoắt ẩn thoắt hiện. Đến khi tìm hiểu được nơi Lan làm thì ả và chồng đã cao chạy xa bay đến nơi khác, thậm chí chúng nhiều lần còn định vượt biên theo cửa khẩu Lạng Sơn nhưng bất thành do cơ quan Công an đã phong tỏa nghiêm ngặt.
Gần 9 năm truy lùng tên tội phạm cực kỳ gian manh, cơ quan CSĐT nhận thấy đây không phải là một tội phạm bình thường. Mặc dù là nữ giới nhưng thủ đoạn của ả như một ma quái, từng trải trong quá trình chạy trốn.
Ngày 4/8/2013, Chuyên án mang bí số 232L đã được xác lập do Đại tá Giàng Ly Bao, Phó Giám đốc Công an tỉnh Lào Cai làm Trưởng ban và Đại tá Nguyễn Xuân Ngoại, Trưởng phòng Truy nã tội phạm trực tiếp chỉ đạo đồng chí Đỗ Mạnh Tiến tiếp tục nhận nhiệm vụ xác minh 6 tỉnh mà đối tượng có thể lẩn trốn.
Anh Tiến kể: “Khi ấy, trong đầu tôi mới suy nghĩ, theo như lời bà chủ nhà trọ ở Quảng Ninh nói quê Lan đối diện với Côn Sơn - Kiếp Bạc ở Hải Dương. Ngay lập tức, chúng tôi điều tra tại địa phận của xã Đồng Du (huyện Yên Dũng, Bắc Giang). Theo tìm hiểu, trong xã không có ai tên là Nguyễn Thị Lan mà chỉ có người tên Hoàng Thị Lan và Vũ Văn Lương, quê gốc ở Lạng Sơn. Xác định đây chính là đối tượng Lan đã thay tên đổi họ, chúng tôi đã đến người nhà anh em Lan để tuyên truyền ả ra thú tội để nhận được khoan hồng".
Thấy không thể thoát tội, 9h ngày 6/10/2013, ả đã ra đầu thú, kết thúc 9 năm chạy trốn. Họ hàng Lan cho biết, trước khi tra tay vào còng, ả vẫn không quên dặn chồng và các con phải sống sao cho tốt, cái gì rồi cũng sẽ có cái kết của nó. Nhưng đối với Lan, sau tất cả những gì đã xảy ra, đặc biệt là 9 năm chạy trốn, thị mới rút ra được bài học này nhưng đã quá muộn.
Vĩ thanh
Đêm Giao thừa, khói hương nghi ngút, ánh đèn rực rỡ muôn nẻo đường, người với người tay trong tay tận hưởng thời khắc giao thoa giữa năm cũ và năm mới, vẫn có những người chiến sĩ áo xanh lặng lẽ lên đường. Không ai biết rằng, đằng sau vẻ đẹp kiêu hùng của những con đường rộng mở, đằng sau phút giây sum vầy, ấm nồng của biết bao nếp nhà là cuộc chiến ngày đêm, không mệt mỏi của những chiến sỹ trên mặt trận phòng chống tội phạm trên dải đất chữ S còn nhiều bộn bề, gian khó này. Các anh xứng đáng là những con người vì nước quên thân, vì dân phục vụ