Nghệ An: Triển khai thực hiện Đề án tha tù trước thời hạn có điều kiện

(Congannghean.vn)-Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân (TAND) tối cao đã ban hành Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng Điều 66 và Điều 106 của Bộ luật Hình sự (BLHS) về tha tù trước thời hạn có điều kiện, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 9/6/2018. Theo đó, Công an Nghệ An sẽ phối hợp với TAND tỉnh và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện tha tù trước thời hạn có điều kiện thường xuyên theo quý (mỗi năm 3 lần).

Công an tỉnh Nghệ An quán triệt những nội dung cơ bản về công tác tha tù trước thời hạn có điều kiện đến Công an các đơn vị, địa phương

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là một chính sách nhân đạo được quy định tại BLHS năm 2015 nhằm thực hiện chủ trương “đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội” đã được nêu rõ trong Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020. Về bản chất, tha tù trước thời hạn có điều kiện là việc cho phép người đang chấp hành hình phạt tù có đủ điều kiện theo quy định được trở về với cộng đồng để cải tạo, sửa chữa lỗi lầm với sự giúp đỡ, giám sát của gia đình, các cơ quan, đoàn thể xã hội và họ phải tuân thủ một số nghĩa vụ nhất định. Nếu vi phạm các nghĩa vụ đến một mức độ nào đó thì Tòa án sẽ hủy bỏ việc tha tù trước thời hạn và buộc họ phải chấp hành phần hình phạt tù còn lại chưa chấp hành.

Người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng có thể được tha tù trước thời hạn khi có đủ các điều kiện sau: Đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù; phạm tội lần đầu; có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt thể hiện ở việc chấp hành tốt nội quy trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ; tích cực học tập, lao động, cải tạo và phải có đủ kỳ xếp loại chấp hành án phạt tù từ khá trở lên; có nơi cư trú rõ ràng; đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, án phí và nghĩa vụ bồi thường thiệt hại; đã chấp hành được ít nhất 1/2 mức phạt tù có thời hạn, ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn.

Khi được triển khai thực hiện, quy định này sẽ tạo điều kiện cho người bị kết án phạt tù có cơ hội được cải tạo trong môi trường bình thường, qua đó hạn chế những tác động tiêu cực do việc giam giữ mang lại, tạo thuận lợi cho việc phục hồi, tái hòa nhập cộng đồng của họ. Mặt khác, với các điều kiện thử thách chặt chẽ đặt ra cho người được tha tù trước thời hạn sẽ có tác dụng giáo dục họ sống có trách nhiệm, kỷ luật, tăng quyết tâm sửa chữa lỗi lầm, khắc phục nguyên nhân, điều kiện phạm tội, qua đó đảm bảo hiệu quả trong việc phòng ngừa tái phạm.

Không những thế, biện pháp này khuyến khích, nâng cao trách nhiệm của cộng đồng, gia đình, các đoàn thể xã hội trong việc phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước trong việc tham gia giám sát, giáo dục, phục hồi người được tha tù trước thời hạn, góp phần thực hiện chủ trương xã hội hóa công tác thi hành án của Nhà nước ta, giảm gánh nặng ngân sách cho Nhà nước liên quan đến công tác quản lý, giám sát, chế độ ăn ở, sinh hoạt, học tập của phạm nhân. Đặc biệt, với việc áp dụng chế định này, hàng năm sẽ có một lượng lớn phạm nhân được trả tự do, giúp giảm bớt tình trạng quá tải trong các cơ sở giam giữ hiện nay, qua đó cải thiện các điều kiện sinh hoạt cho người đang chấp hành án phạt tù.

Tuy nhiên, nếu người được tha tù cố ý vi phạm nghĩa vụ 2 lần trở lên hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính 2 lần trở lên trong thời gian thử thách, thì Tòa án có thể hủy bỏ quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện đối với người đó và buộc họ phải chấp hành phần hình phạt tù còn lại chưa chấp hành. Nếu người đó thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời gian thử thách thì Tòa án buộc người đó chấp hành hình phạt của bản án mới và tổng hợp với phần hình phạt tù chưa chấp hành của bản án trước. Trong thời gian thử thách, nếu người được tha tù trước thời hạn có điều kiện đã chấp hành được ít nhất 1/2 thời gian thử thách và có nhiều tiến bộ thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, Tòa án có thể quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

Để thực hiện hiệu quả Đề án tha tù trước thời hạn có điều kiện, Công an tỉnh đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch chỉ đạo công tác quản lý, giám sát, giáo dục người được tha tù trước thời hạn có điều kiện; chuẩn bị các điều kiện về biên chế, cơ sở vật chất, trang thiết bị để triển khai thực hiện Đề án đúng tiến độ và quy định pháp luật.

Theo đó, Công an tỉnh đã chỉ đạo Trại Tạm giam, Nhà tạm giữ có kế hoạch, giải pháp phù hợp để tuyên truyền, phổ biến cho các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù nắm được nội dung cơ bản của Đề án triển khai thực hiện tha tù trước thời hạn có điều kiện, chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp là đơn vị đầu mối cùng với các phòng chức năng, Công an các đơn vị, địa phương phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội, gia đình người được tha tù trước thời hạn tổ chức tiếp nhận, phân công quản lý, giáo dục, giúp đỡ người được tha tù trước thời hạn có điều kiện; hướng dẫn đăng ký tạm trú, thường trú theo quy định của Luật Cư trú; kịp thời áp dụng các biện pháp quản lý, giáo dục khi phát hiện người được tha tù trước thời hạn có điều kiện có hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm các quy định bắt buộc đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện…

Dự kiến, Nghệ An sẽ tiếp nhận và quản lý gần 1.000 trường hợp được tha tù trước thời hạn có điều kiện về chấp hành thời gian thử thách tại 21 huyện, thành, thị. Để chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước ta được triển khai thực hiện nghiêm minh nhằm tạo điều kiện giúp đỡ người phạm tội nỗ lực phấn đấu cải tạo, sửa chữa lỗi lầm, sớm ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng, rất cần sự quan tâm, chung tay góp sức của các cấp, ngành và toàn xã hội.