(Congannghean.vn)-Thời gian qua, công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh được các cơ quan chức năng triển khai quyết liệt và đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh Nghệ An vẫn có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp; hiện tượng người tái nghiện ngày càng nhiều và xuất hiện nhiều loại ma túy mới, khó kiểm soát; số người nghiện ma túy trong độ tuổi thanh, thiếu niên tăng nhanh, ảnh hưởng đến tình hình ANTT trên địa bàn.
 |
| Đội Cảnh sát ĐTTP về Kinh tế - Ma túy - Chức vụ - Môi trường Công an huyện Diễn Châu lấy lời khai đối tượng mua bán trái phép chất ma túy |
Tỉ lệ người nghiện mới gia tăng
Nghệ An hiện có 6.989 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý thuộc 376/480 phường, xã, thị trấn. 8 tháng đầu năm 2017, toàn tỉnh đã phối hợp lập hồ sơ cai nghiện và tổ chức cai nghiện cho 1.012 người nghiện ma túy. Trong đó, có 336 người cai nghiện tự nguyện tại trung tâm, 676 người cai nghiện bắt buộc tại 8 trung tâm (đạt 113% chỉ tiêu giao đầu năm). Tuy nhiên, công tác cai nghiện ở các trung tâm hòa nhập cộng đồng do chưa triển khai vì thiếu kinh phí nên thực hiện chậm. Toàn tỉnh hiện đang duy trì và mở rộng, nâng cao hiệu quả hoạt động của 12 cơ sở điều trị và 6 cơ sở cấp phát thuốc methadone.
Số người nghiện ma túy những năm gần đây có chiều hướng gia tăng. tình hình mua bán, vận chuyển ma túy với quy mô ngày càng lớn. Đặc biệt, việc mua bán và sử dụng ma túy tổng hợp (MTTH) tăng nhanh trong thanh, thiếu niên. Phần đông số người nghiện đang có xu hướng chuyển từ sử dụng hêrôin sang MTTH, đặc biệt là MTTH dạng đá. Người sử dụng MTTH ảnh hưởng hệ thần kinh, thường có những hoang tưởng, ảo giác, không làm chủ được hành vi của mình, có hành động gây nguy hiểm cho bản thân và xã hội. Ma túy đã đẩy bao nhiêu số phận, gia đình vào hoàn cảnh bi đát; ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế - xã hội, ANTT và chất lượng giống nòi...
Trước những hệ lụy từ ma túy, lực lượng chức năng, đặc biệt là Công an đã triển khai nhiều biện pháp, giải pháp nhằm phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma túy. Nhiều vụ án ma túy lớn, nhỏ được khám phá. Tuy nhiên, vì siêu lợi nhuận nên bọn tội phạm ma túy vẫn liều lĩnh, hoạt động tinh vi, bất chấp mọi thủ đoạn tiếp tục gieo rắc “cái chết trắng”. Theo báo cáo của Công an tỉnh Nghệ An, trong 6 tháng đầu năm 2017, Công an các đơn vị, địa phương đã triển khai phối hợp phát hiện, bắt giữ 532 vụ, 657 đối tượng mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy.
Đòi hỏi sức mạnh tổng hợp
Bà Nguyễn Thị Hường, Chi Cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh đánh giá, thời gian qua, quá trình triển khai công tác cai nghiện theo hướng tự nguyện vẫn còn gặp không ít khó khăn. Hiện nay, công tác lập hồ sơ để đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc còn khá nhiều vướng mắc, trình tự thủ tục còn rườm rà, gây khó khăn cho các đơn vị trong quá trình xử lý hành chính khiến nhiều đối tượng nghiện lợi dụng lách luật trốn tránh cai nghiện. Hình thức cai nghiện tại gia đình, cộng đồng tuy có nhiều điểm thuận lợi, giảm thiểu chi phí cho Nhà nước và bản thân người nghiện, song trên thực tế vẫn chưa phát huy được nhiều hiệu quả.
Nguyên nhân chủ yếu là do chính quyền nhiều địa phương chưa thực sự nhận thức đầy đủ về vấn đề nghiện ma túy, điều trị nghiện ma túy, do vậy chưa đồng thuận cao trong việc triển khai đề án cũng như chưa thực sự quan tâm, chủ động nghiên cứu và đưa ra mô hình phù hợp. Trong cộng đồng, xã hội còn nhiều quan niệm, ý kiến, mức độ khác nhau về việc điều trị cai nghiện ma túy. Nhiều gia đình vẫn còn tâm lý che giấu, chưa sẵn sàng khuyến khích con em mình cai nghiện tự nguyện.
Bên cạnh đó, việc quản lý, phát hiện mới người nghiện ma túy cũng đang vấp phải nhiều khó khăn. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 6.989 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Thực tế con số này có thể lớn hơn nhiều do số người nghiện và sử dụng các dạng MTTH thời gian qua có xu hướng gia tăng nhưng chưa được đánh giá, thống kê để đưa vào danh sách quản lý; người nghiện và gia đình người nghiện không tự giác khai báo tình trạng nghiện… Ngoài ra, việc phân cấp quản lý người nghiện, người sử dụng ma túy ở cơ sở chưa có cơ sở pháp lý rõ ràng; vấn đề hỗ trợ việc làm cho người nghiện sau cai tại nơi cư trú chưa thực sự được các địa phương chú trọng và chưa đề ra được giải pháp phù hợp, hiệu quả.
Thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm trong phòng, chống và cai nghiện ma túy trong tình hình mới, theo tinh thần Chỉ thị số 25/CT-TTg, ngày 5/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh yêu cầu các cấp, ngành cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của nhân dân về công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy; trong đó tập trung vào nhóm người có nguy cơ mắc nghiện cao như: Thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên, đồng bào vùng sâu, vùng xa. Phát động phong trào chung tay giúp đỡ người nghiện, xây dựng, nhân rộng các mô hình hiệu quả trong công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy.
Bên cạnh tiến hành rà soát, thống kê, phân loại, quản lý chặt chẽ người sử dụng, người nghiện ma túy, người tái nghiện, người đang cai nghiện, người đang điều trị thay thế bằng methadone…, tỉnh tăng cường các biện pháp đấu tranh với tội phạm ma túy, xóa bỏ các tụ điểm về mua bán và sử dụng trái phép chất ma túy, không để diễn ra tình trạng tái trồng cây có chất ma túy; tăng cường công tác điều tra, phát hiện, bắt giữ, truy tố và xét xử nghiêm các loại tội phạm về ma túy; đồng thời, đa dạng hóa các hình thức điều trị, cai nghiện ma túy; mở rộng điều trị thay thế bằng methadone, gắn với cơ sở vật chất sẵn có của địa phương; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, năng lực hệ thống tổ chức thực hiện công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy.