Vì sao phải có Luật bảo đảm trật tự, ATGT đường bộ?

(Congannghean.vn)-Trước tình hình trật tự an toàn giao thông đường bộ còn nhiều diễn biến phức tạp; công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm còn chồng chéo, gây phiền hà và làm giảm niềm tin trong nhân dân… thì việc ban hành Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ có thể giải quyết được những yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay.

Sau hơn 10 năm thực hiện, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã bộc lộ những bất cập, Điều đầu tiên có thể nhận thấy, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đồng thời điều chỉnh hai lĩnh vực khác nhau là: TTATGT đường bộ (thuộc lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội) và xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, vận tải đường bộ (thuộc lĩnh vực kinh tế - kĩ thuật), dẫn đến không thể quy định đầy đủ, cụ thể, rõ ràng nhiều nội dung quan trọng thuộc cả hai lĩnh vực, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Chưa có các chính sách, kế hoạch cụ thể về phát triển phương tiện để đảm bảo đồng bộ với sự phát triển của cơ sở hạ tầng, điều kiện kinh tế - xã hội Việt Nam và bảo vệ môi trường; chưa có chính sách cụ thể để phát triển phương tiện giao thông công cộng và hạn chế phương tiện giao thông cá nhân; chưa rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc theo dõi, duy trì tình trạng an toàn kỹ thuật phương tiện giữa 2 kỳ kiểm định.

Đội CSGT số 1 (Phòng CSGT - Công an Nghệ An) kiểm tra hành chính người điều khiển phương tiện.

Chưa quy định cụ thể và đầy đủ về các biện pháp tổ chức, chỉ huy, điều khiển giao thông, giải quyết ùn tắc giao thông; lực lượng Công an hàng ngày làm nhiệm vụ chỉ giải quyết các tình huống ùn tắc giao thông thực tế, nhưng nguyên nhân sâu xa do tổ chức giao thông bất hợp lý thì không có cơ chế cụ thể để cơ quan Công an với cơ quan có thẩm quyền tiếp thu, khắc phục các bất hợp lý kịp thời. Thực tiễn thời gian qua, thông qua công tác tuần tra, kiểm soát, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông, khảo sát tổ chức giao thông và chỉ huy, điều khiển giao thông, lực lượng Cảnh sát giao thông đã chủ động phát hiện nhiều bất hợp lý trong tổ chức giao thông đô thị và trên các tuyến quốc lộ, tuyến cao tốc và đã có văn bản kiến nghị nhiều lần với ngành giao thông để sửa chữa, khắc phục nhưng chậm được khắc phục.

Chưa quy định cụ thể, rõ ràng về biện pháp, trách nhiệm giải quyết tai nạn giao thông đường bộ của cơ quan Công an, Y tế, Bảo hiểm, cơ quan khai thác, bảo trì đường bộ, Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Trong quá trình giải quyết tai nạn giao thông, một số quy định trách nhiệm của ngành Y tế, Bảo hiểm... được quy định trong các thông tư, vì vậy tính pháp lý chưa cao, chưa tập trung, thống nhất.

Bên cạnh đó, ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT của người tham gia giao thông còn thấp, vi phạm TTATGT, tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông diễn biến hết sức phức tạp. Theo thống kê của Bộ Công an, Theo thống kê của Bộ Công an, từ đầu năm 2009 đến hết tháng 06/2020, tai nạn giao thông ở Việt Nam ở mức cao so với thế giới, đã xảy ra 331.390 vụ, làm chết 100.227 người, bị thương 333.435 người... nguyên nhân gây tai nạn giao thông đường bộ do lỗi vi phạm của người tham gia giao thông chiếm trên 90% số vụ. Trong nhiều vụ tai nạn giao thông, trách nhiệm chủ yếu thuộc về người lái xe gây tai nạn mà chưa gắn với trách nhiệm của cơ quan đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe. Bên cạnh đó, tình trạng ùn tắc giao thông xảy ra phức tạp tại các thành phố lớn do lượng người và phương tiện tham gia giao thông tăng đột biến, trong khi quy hoạch, tổ chức giao thông, hạ tầng giao thông chưa đáp ứng yêu cầu; ô nhiễm môi trường từ hoạt động của phương tiện giao thông ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của nhân dân.

Việc xây dựng 2 dự thảo Luật chuyên sâu, độc lập về lĩnh vực TTATGT đường bộ và đầu tư, xây dựng, khai thác, quản lý kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ là phù hợp với xu hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng chuyên sâu hóa của Việt Nam và thế giới hiện nay, bảo đảm sự phân công rõ ràng, đầy đủ chức năng, nhiệm vụ và nâng cao trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước của các Bộ, ngành, địa phương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật, tạo thuận lợi cho người dân, cơ quan, tổ chức.

Từ những phân tích trên cho thấy, việc ban hành Luật Bảo đảm TTATGT đường bộ là hết sức cần thiết để giải quyết những vấn đề cấp bách thực tiễn đang đặt ra trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo, khắc phục được những bất cập, tồn tại của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, đồng thời từng bước nâng cao hiệu lực, hiệu quả, tính chuyên nghiệp trong công tác quản lý nhà nước và tổ chức thi hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ đáp ứng được yêu cầu của tình hình mới.

Dự thảo Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ gồm 8 chương, 71 điều, quy định về quy tắc giao thông đường bộ; phương tiện tham gia giao thông đường bộ; người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ; tổ chức an toàn giao thông, chỉ huy, điều khiển giao thông và giải quyết ùn tắc giao thông đường bộ; giải quyết tai nạn giao thông đường bộ; thực thi pháp luật trong phát hiện, xử lý vi phạm; quản lý nhà nước về trật tự, an toàn giao thông đường bộ.