Thực trạng và giải pháp đảm bảo ATGT trong hoạt động của xe bus

(Congannghean.vn)-Xe buýt là phương tiện vận tải giao thông công cộng không thể thiếu đối với nhu cầu đi lại của người dân, góp phần giải quyết "bài toán" ùn tắc giao thông thành thị. Ở Nghệ An, loại hình vận tải này cũng được UBND tỉnh quan tâm, tạo điều kiện đưa vào hoạt động, tiến tới xã hội hóa phương tiện giao thông. Tuy nhiên, lợi dụng sự thông thoáng trên, một số doanh nghiệp vận tải đã tuyển lái xe ồ ạt, không tính đến chất lượng, đạo đức người lái xe, dẫn đến chạy đua tranh giành khách, phóng nhanh, vượt ẩu, gây tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng, gây mất trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trên địa bàn. Mặc dù thời gian qua, lực lượng Công an Nghệ An đã vào cuộc quyết liệt nhưng với thực trạng hoạt động của loại hình xe buýt hiện nay, đòi hỏi sự chung tay vào cuộc của các cấp, ngành liên quan…

Xe buýt nối đuôi nhau đón - trả khách, gây ách tắc giao thông trước cổng Trường Đại học Vinh - Ảnh: Thiên Thảo

Bài 1: Những bất cập và hệ lụy trong hoạt động của xe buýt

Hiện nay, Nghệ An có 6 đơn vị kinh doanh vận tải xe buýt trong tỉnh và 2 đơn vị của tỉnh Hà Tĩnh đã đầu tư vào lĩnh vực này với 262 xe hoạt động, tất cả đều xuất phát từ TP Vinh đi các huyện, thị xã, hầu hết các hãng vận tải kinh doanh có hiệu quả. Nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân, thời gian qua, cơ quan chức năng đã mở thêm một số tuyến xe buýt đi các huyện miền núi như Con Cuông, Tân Kỳ, Nghĩa Đàn..., chủ yếu là doanh nghiệp tư nhân (DNTN) xe buýt Thạch Thành và Công ty TNHH XD&TM xe buýt Đông Bắc chi nhánh Nghệ An. Tuy nhiên, bên cạnh sự cạnh tranh lành mạnh nhằm mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp thì trong quá trình hoạt động, một số tài xế của các hãng xe buýt vì tranh giành khách mà phóng nhanh, vượt ẩu, gây ra những vụ TNGT nghiêm trọng.

Những bất cập trong hoạt động của các tuyến xe buýt

Được biết, DNTN xe buýt Thạch Thành là đơn vị mới ra đời nhưng với lợi thế xe mới, chất lượng phục vụ cao đã thu hút được người dân chọn làm phương tiện khi tham gia giao thông. Nhằm phục vụ người dân đi lại thuận tiện, giảm thiểu phương tiện thô sơ, tháng 6/2017, DNTN Thạch Thành tiếp tục được Sở Giao thông Vân tải (GTVT) cấp phép đưa vào hoạt động bổ sung tuyến xe buýt số 23, lộ trình từ TP Vinh đi xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương với tần suất 30 - 40 phút/chuyến theo quy hoạch của UBND tỉnh.

Trước đó, ngày 11/5, Sở GTVT công bố bổ sung DNTN Thạch Thành hoạt động tuyến 02 với lộ trình nội thành Vinh - Cửa Lò - xã Diễn Lâm (Diễn Châu) và ngược lại, tần suất từ 25 - 35 phút/chuyến. Thế nhưng, ngay từ những tháng đầu đưa vào khai thác, tuyến xe buýt 02 không hoạt động đúng lộ trình quy định mà chạy theo tuyến Quốc lộ 1A đi thẳng ra Diễn Châu. Sau một thời gian ngắn đưa vào hoạt động, đến đầu tháng 6/2017, tuyến xe này đã tự ý cắt tuyến vì cho rằng khai thác các tuyến trên thua lỗ. Việc tự "khai tử" chuyến đã làm ảnh hưởng đến việc đi lại, làm giảm lòng tin với người dân.

Không chỉ DNTN xe buýt Thạch Thành, hãng xe buýt Đông Bắc chi nhánh Nghệ An cũng đang là nỗi ám ảnh với người dân. Đông Bắc là doanh nghiệp kinh doanh vận tải có nhiều lợi thế trên địa bàn Nghệ An so với các hãng khác với hơn 100 chiếc xe buýt,  hoạt động trên 6 tuyến khác nhau. Không thể phủ nhận việc hoạt động xe buýt Đông Bắc đang dần xây dựng "thương hiệu" trên địa bàn. Tuy nhiên, thời gian gần đây, xe buýt Đông Bắc đang đối mặt với những vấn đề như chất lượng phương tiện có biểu hiện xuống cấp, một số tài xế điều khiển phương tiện có biểu hiện sử dụng ma túy… Chính những vấn đề nêu trên đã tạo ra nhiều hệ luỵ khôn lường.

Đối tượng Lê Xuân Thắm, lái xe buýt hãng Đông Bắc gây tai nạn chết người đang khai báo tại Công an huyện Nghi Lộc

Và nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng do xe buýt gây ra

Do trùng tuyến giữa xe buýt Thạch Thành với xe buýt Đông Bắc lộ trình từ TP Vinh - xã Châu Quang (Quỳ Hợp) và ngược lại, cả hai hãng này liên tục xảy ra tình trạng tranh giành khách, phóng nhanh, vượt ẩu, gây ra các vụ TNGT trên tuyến này. Điển hình, tháng 12/2016, trên Quốc lộ 48 đoạn giao cắt đường Hồ Chí Minh, tài xế xe buýt Thạch Thành do không làm chủ tốc độ đã gây tai nạn với 1 cán bộ Thanh tra của xe buýt Đông Bắc khiến anh này tử vong tại chỗ.

Tính từ ngày từ ngày 16/11/2016 - 15/7/2017, trên địa bàn Nghệ An có 13 vụ TNGT do xe buýt gây ra (chiếm 7,7%), làm chết 8 người, bị thương 8 người. Mới đây nhất là vào trưa 12/7, tại xã Giang Sơn, huyện Đô Lương, xe buýt BKS 37B-014.27 của DNTN vận tải Thạch Thành, do tài xế Nguyễn Cảnh Dũng (SN 1985) trú tại xã Nghĩa Hành, huyện Tân Kỳ điều khiển đang chạy hướng Tân Kỳ - Đô Lương đã va chạm với xe máy BKS 37N1-168.90, do bà Vũ Thị T. (SN 1958) trú tại xã Nghĩa Hoàn, cùng huyện điều khiển, trên xe chở theo bà Trần Thị Nh. (SN 1938) và anh Trần Văn Đ. (SN 1988), đều trú tại xã Nghĩa Hoàn. Hậu quả, 2 người phụ nữ đi trên xe máy bị tử vong, anh Đ. bị thương nặng.

Bên cạnh đó, tình trạng tranh giành khách không lành mạnh, phóng nhanh, vượt ẩu đã gây ra rất nhiều vụ TNGT, trong đó có những vụ TNGT nghiêm trọng. Thương tâm nhất là trường hợp ông Trương Quang Lập, Bí thư Đảng ủy xã Thọ Hợp, huyện Quỳ Hợp, trên đường đi xe máy từ trụ sở về nhà, bị xe buýt BKS 37B-018.45 của hãng Đông Bắc đi cùng chiều đâm từ phía sau dẫn đến tử vong.

Một vụ TNGT do xe buýt Thạch Thành gây ra

Gần đây nhất, trong 2 ngày 15 và 16/7/2017, lái xe buýt Đông Bắc lại gây ra 2 vụ TNGT nghiêm trọng, làm 2 người tử vong và nhiều người khác bị thương, khiến dư luận hết sức bàng hoàng khi biết lái xe là người có nhân thân xấu.

Theo kết quả điều tra, xác minh ban đầu của Công an huyện Nghi Lộc, vào khoảng 13 giờ 30 phút ngày 15/7, tại Km 441+970, Quốc lộ 1A thuộc địa bàn xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc, xe buýt Đông Bắc BKS 37B-000.47, do Lê Xuân Thắm (SN 1972) trú tại khối 4, thị trấn Diễn Châu điều khiển, lưu thông hướng Vinh - Hà Nội. Khi đến ngã 3 giữa Quốc lộ 1 A cũ và Quốc lộ 1A mới, đã va vào xe môtô BKS 37F1-5530 đi cùng chiều, do bà Lê Thị L. trú tại xã Nghĩa Minh, huyện Nghĩa Đàn điều khiển, chở theo chồng là ông Trần Sơn Hà. Hậu quả, cả 2 vợ chồng đều bị thương, riêng bà L. do bị thương nặng đã tử vong sau đó.

Điều đáng nói, sau khi gây tai nạn nghiêm trọng, lái xe Lê Xuân Thắm đã đưa xe máy của nạn nhân ra khỏi hiện trường, gửi vào nhà dân ven đường và gọi điện thoại báo cho Công ty chủ quản. Nhận được điện thoại của lái xe, ông Bùi Ngọc Hoàng (SN 1976) trú tại khối 10, phường Trường Thi, TP Vinh, quản lý tuyến Vinh - Yên Thành của Công ty Xe buýt Đông Bắc, đã gọi điện cho ông  Hoàng Lương Trung (SN 1962) trú tại khối 20, phường Hưng Bình, TP Vinh, là thanh tra trên tuyến của Công ty. Ông này đã đưa xe buýt gây tai nạn ra khỏi hiện trường rồi lái xe về bãi đỗ xe của Công ty ở phường Trung Đô.

Trung tá Nguyễn Thành Nhân, Phó Thủ trưởng cơ quan CSĐT Công an huyện Nghi Lộc cho biết thêm: Khi nhận được tin báo, cơ quan điều tra Công an huyện  đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường. Tuy nhiên, dấu vết duy nhất để lại là vết trượt trên đường. Qua điều tra, Công an huyện xác định, chiếc xe buýt gây tai nạn là của Công ty Xe buýt Đông Bắc Nghệ An. Sau khi có yêu cầu của cơ quan điều tra Công an huyện, phía Công ty Xe buýt Đông Bắc mới cử lái xe Lê Xuân Thắm là người gây ra vụ tai nạn đến Công an huyện Nghi Lộc để trình báo.

Khi chúng tôi làm việc với Công ty Xe buýt Đông Bắc và đề cập đến những vụ TNGT nghiêm trọng gần đây, trong đó có vụ tai nạn xảy ra vào ngày 15/7, do lái xe của Công ty gây ra thì Giám đốc hãng xe buýt Đông Bắc chi nhánh Nghệ An cho rằng, các lái xe được tuyển rất kỹ, không có liên quan tệ nạn ma túy. Tuy nhiên, ngày 21/7, làm việc với Công an thị trấn Diễn Châu, huyện Diễn Châu thì được biết, lái xe Lê Xuân Thắm có nhân thân xấu. Thắm là người nghiện ma túy từ lâu, đã được Công an thị trấn đưa đi cai nghiện tập trung tại địa phương.

Cũng do nghiện ma túy nên Thắm bị người vợ đầu chia tay. Để có tiền sử dụng ma túy, Thắm đã có hành vi mua bán trái phép chất ma túy, bị TAND huyện Diễn Châu xử phạt 2 năm tù giam về tội tàng trữ trái phép chất ma túy. Sau khi chấp hành xong bản án, Thắm trở về địa phương lấy vợ. Gần đây, Thắm được Công ty Xe buýt Đông Bắc chi nhánh Nghệ An tuyển vào lái xe được hơn 1 tháng thì gây ra vụ TNGT nghiêm trọng nói trên.

Ngoài ra, các hãng xe buýt nối đuôi nhau đón - trả khách đã gây ra hiện tượng ùn tắc giao thông tại một số điểm trên địa bàn TP Vinh. Có nhiều điểm xe buýt được bố trí tại đầu các ngã tư đường 2 chiều đã gây phiền toái cho người dân khi tham gia giao thông, nhất là người điều khiển phương tiện thô sơ vào thời gian cao điểm. Thậm chí, có nơi chỉ có 1 điểm dừng xe buýt nhưng nhiều hãng xe buýt cùng một lúc nối đuôi nhau dừng để đón - trả khách, gây mất TTATGT. Mặc dù lực lượng Cảnh sát Giao thông và Thanh tra Sở GTVT đã thường xuyên tuần tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, nhưng khi vắng mặt lực lượng chức năng, xe buýt tiếp tục xuất hiện và lặp lại các hành vi vi phạm tương tự.

(Còn nữa)