Pháp luật
Cảnh báo nguy cơ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ
09:24, 29/11/2020 (GMT+7)
(Congannghean.vn)-Thời gian gần đây, thuốc lá điện tử thu hút sự quan tâm, sử dụng của giới trẻ như một trào lưu có tính thời thượng bởi sự đa dạng về hương vị kèm theo những lời quảng cáo về tính tiện lợi và độ an toàn có thể thay thế thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, trên thực tế, việc hút thuốc lá điện tử gây nên những tác hại khôn lường và hiện Bộ Y tế đang có đề xuất cấm hoàn toàn việc sản xuất, kinh doanh, mua bán thuốc lá điện tử.
 |
| Thuốc lá điện tử đã và đang thu hút giới trẻ bằng các chiêu trò quảng cáo trên mạng xã hội (ảnh minh họa) |
Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng là các sản phẩm thuốc lá mới, đang được quảng cáo là sản phẩm thay thế ít tác hại hơn so với thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, các sản phẩm mới này cho thêm các phụ gia có hại cho sức khoẻ rất khó kiểm soát, nhất là đối với thế hệ trẻ. Theo Liên minh Kiểm soát thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA), đa phần thuốc lá điện tử có chứa Nicotin - chất gây nghiện cao, sử dụng nicotin quá liều sẽ gây ngộ độc. Đặc biệt, trong thuốc lá điện tử có 15.000 loại hương vị, nảy sinh nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy; người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, ảnh hưởng đến phát triển trí não.
Theo số liệu thống kê, gần 1/3 thanh niên ở Mỹ sử dụng thuốc lá điện tử và hiện đã ghi nhận 2.807 ca tổn thương phổi có liên quan đến thuốc lá thế hệ mới, trong đó 68 trường hợp đã tử vong. Tại Việt Nam, tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ cũng bắt đầu tăng lên. Cụ thể, năm 2015 có 0,2% người hút thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Nhưng đến năm 2019, có đến 2,6% học sinh trong độ tuổi từ 13 - 17 hút thuốc lá điện tử và đến nay thì con số đó vẫn đang tăng lên. Nắm bắt được xu hướng của giới trẻ, hiện nay, các sản phẩm thuốc lá điện tử đang được bày bán tràn lan trên các trang mạng xã hội.
Và trên thực tế, những người có nhu cầu cũng không khó để tìm mua những sản phẩm này tại các cửa hàng trực tiếp với lời giới thiệu là hàng nhập khẩu, có giá từ vài trăm đến cả triệu đồng. Đánh vào tâm lý của khách hàng, các hãng sản xuất thuốc lá đã có nhiều chiêu trò để thu hút, cổ động giới trẻ dùng thuốc lá như cho ra đời những sản phẩm bắt mắt, nhỏ gọn, nhiều hương vị, giá rẻ; giới thiệu sản phẩm và dùng thử ở các cửa hàng bán lẻ; sử dụng giới trẻ, người nổi tiếng hoặc có ảnh hưởng quảng cáo thuốc lá; tận dụng sự ảnh hưởng của những người nổi tiếng trên mạng xã hội để quảng cáo và bán hàng như facebook, instagram, tiktok; bán thuốc lá qua các trang thương mại điện tử.
Cũng như nhiều địa phương trong cả nước, tại Nghệ An thời gian gần đây đã xuất hiện tình trạng kinh doanh, mua bán, trao đổi các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha... là các loại thuốc lá thế hệ mới chưa được phép lưu hành tại Việt Nam. Việc mua bán, quảng cáo, giới thiệu các loại sản phẩm này chủ yếu diễn ra trên mạng xã hội facebook và nhằm vào đối tượng khách hàng trẻ, thanh niên. Trước thực trạng đó, triển khai thực hiện Quyết định số 2981/QĐ-BCT của Bộ Công Thương về tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh phòng, chống buôn lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử tại các địa bàn, lĩnh vực trọng điểm, Cục Quản lý thị trường (QLTT) Nghệ An đã tập trung lực lượng, chủ động phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ để đấu tranh, xử lý.
Theo đó, chỉ trong 2 ngày 7 và 12/10, Đội QLTT số 11 phối hợp với Phòng An ninh kinh tế Công an tỉnh đã tiến hành kiểm tra, phát hiện một số cơ sở kinh doanh thuốc lá điện tử trên địa bàn TP Vinh; thu giữ 18 máy hút thuốc lá điện tử và 62 lọ tinh dầu kèm theo đều không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Theo các chủ cơ sở khai nhận, hoạt động kinh doanh chủ yếu diễn ra qua mạng xã hội facebook với các bài đăng, video livestream để khách đặt hàng và toàn bộ số sản phẩm đều được mua trôi nổi trên thị trường, không có hóa đơn chứng từ kèm theo chứng minh nguồn gốc hợp pháp hàng hóa.
Mặc dù lực lượng chức năng đã tăng cường công tác đấu tranh, xử lý, tuy nhiên trên thực tế, hiện nay, cơ chế pháp lý để quản lý thuốc lá điện tử vẫn đang gặp nhiều khó khăn khi sản phẩm này không chịu sự điều chỉnh của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá. Bởi thế, Bộ Y tế dự kiến sẽ xây dựng hệ thống văn bản để trình lên Chính phủ và Quốc hội trong việc cấm sử dụng thuốc lá thế hệ mới trên lãnh thổ Việt Nam nhằm bảo vệ sức khỏe cho người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ. Phát biểu tại Hội thảo tập huấn, trao đổi thông tin báo chí về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng được tổ chức vừa qua, bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho biết, các loại thuốc lá thế hệ mới cũng độc hại như thuốc lá thông thường và Bộ đang có đề xuất cấm sử dụng dưới mọi hình thức mua bán, sản xuất, nhập khẩu đối với các sản phẩm mới này (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, shisha).
Thiết nghĩ, để giảm thiểu tiến tới ngăn chặn tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử, nhất là trong giới trẻ, các ngành chức năng và người dân cần thực hiện tốt Luật Phòng chống tác hại thuốc lá. Các cơ quan chức năng cần nỗ lực kiểm tra, ngăn chặn các hoạt động thí điểm sản xuất, nhập khẩu, quảng cáo, buôn bán thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng khi các sản phẩm này chưa được phép lưu hành trên thị trường. Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục cho cộng đồng về tác hại mà thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng; nâng cao nhận thức của quần chúng nhân dân về việc xây dựng môi trường không khói thuốc lá. Đặc biệt, các gia đình cần có sự phối hợp thường xuyên với nhà trường để tăng cường giám sát con em mình, tránh xa thuốc lá điện tử bởi trên thực tế, việc nghiện thuốc lá điện tử không chỉ đơn thuần gây hại cho sức khỏe mà đây còn là mối nguy cơ cao dẫn đến việc sử dụng các loại ma túy tổng hợp khác trong thời gian tới.
Ngọc Anh