(Congannghean.vn)-Trong quá trình khai thác đá tại mỏ đá Lèn Bục, phía Công ty CP Đầu tư và Thương mại Kim Việt đã không đảm bảo tuyệt đối an toàn cho người dân xung quanh, việc nổ mìn khai thác đã làm nứt nẻ nhiều nhà ở của người dân, thậm chí đá bay cả vào vườn, rơi vỡ ngói... Tuy nhiên, cho đến nay, Công ty Kim Việt vẫn chưa có biện pháp khắc PHỤC triệt để, khiến người dân lo lắng, bất an.
Ông Trương Văn Sen (63 tuổi) trú tại xóm Kẻ Bục, xã Đồng Văn, huyện Tân Kỳ phản ánh: Ngày nào phía đơn vị khai thác đá cũng nổ mìn, 1 ngày 2 lần, vào 10 giờ 30 phút và khoảng 15 giờ, thế nhưng có những ngày họ không hú còi thông báo, mà cứ như vậy là nổ. Chúng tôi sống dưới chân mỏ đá, mỗi lần họ nổ mìn là bụi bay bao trùm làng xóm, đá bay vào vườn, thậm chí bay qua nhà rơi vào sân. Có những hôm cả gia đình đang ăn cơm phải bưng bát bỏ chạy. Theo lời ông Sen, mới đây nhất, vào chiều 16/5/2019, sau khi mỏ đá của Công ty Kim Việt nổ mìn, 1 hòn đá to bằng cốc thủy tinh uống nước bay qua mái nhà khoảng 20 m. Ông Sen nói thêm, do việc khai thác đá gần khu dân cư nên ngôi nhà của gia đình ông mới xây dựng đã bị ảnh hưởng, rung lắc và nứt nẻ nhiều nơi. Người dân đã báo cáo lên chính quyền nhiều lần nhưng tình trạng mất an toàn như vậy vẫn diễn ra!
 |
| Mỏ đá Lèn Bục cách khu dân không xa, phía dưới lèn có hơn 20 hộ dân đang sinh sống, sản xuất |
Tương tự, ông Trương Văn Thơm hiện đang cư trú tại xóm Kẻ Bục, xã Đồng Văn cho biết: Sau mỗi lần nổ mìn đá văng vào nhà, người dân xóm Bục đều báo cho xóm, xã và cả Công ty Kim Việt biết. Công an xã cũng đã lập biên bản sự việc, phía công ty cũng nhiều lần sang xin lỗi, cam kết không để xảy ra sự việc tương tự và sẽ khắc phục hậu quả, đền bù thoả đáng cho dân. Nói là vậy, nhưng sau đó sự việc lại tiếp diễn, người dân lo lắng về sự an toàn cho chính mình.
Là hộ dân chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ việc khai thác đá của Công ty Kim Việt, ông Nguyễn Chí Toàn (SN 1957) trú tại xóm Kẻ Bục, xã Đồng Văn bức xúc cho biết: “Chúng tôi cũng đã gửi đơn cho các cấp chính quyền, cũng không phải muốn gây khó dễ gì cho doanh nghiệp cả. Thế nhưng, việc khai thác đá này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của chúng tôi. Phía Công ty Kim Việt nổ mìn, khai thác đá với lượng thuốc nổ lớn làm đá bay qua trúng nóc nhà tôi, rơi vỡ ngói, độ rung chuyển lớn nên làm nứt nhà. Chính quyền cũng đã đến lập biên bản, yêu cầu phía công ty khắc phục hậu quả nhưng tôi và gia đình cũng phải tự lợp lại ngói để mà sinh hoạt, chứ cho tới bây giờ họ cũng có đền bù gì đâu? Nhà còn có trẻ nhỏ và người già yếu nữa, cứ nổ mìn là già trẻ, lớn bé đều ôm nhau chạy như chạy giặc, chạy lũ vậy. Khói bụi bao trùm, đá bay trên đầu, lỡ xui xẻo rơi trúng người thì làm sao? Như ngày 12/5/2019, Công ty Kim Việt nổ mìn, 1 tảng đá to bằng ngôi nhà lăn xuống cách nhà tôi ở chừng 50 m, sau đó công ty phải kéo đi chứ chúng tôi làm sao mà dọn cho được?”.
Qua trao đổi, người dân xóm Kẻ Bục cho biết, họ đồng ý tạo điều kiện cho phía công ty khai thác đá nhưng phải cam kết đảm bảo tuyệt đối an toàn về môi trường, an toàn cho các hộ dân. Tìm hiểu của phóng viên được biết, mỏ đá Lèn Bục, xã Đồng Văn, huyện Tân Kỳ đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép. Cụ thể, mỏ đá được cấp phép từ ngày 6/3/2009, đơn vị được khai thác là Công ty CP Đầu tư và Thương mại Kim Việt, có trụ sở tại Hà Nội, được UBND tỉnh Nghệ An cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu vào tháng 1/2009. Theo đó, phương pháp khai thác là khai thác đá vôi ốp lát bằng phương pháp lộ thiên, diện tích khai thác 25,3 ha, thời gian khai thác là 28 năm. Tuy nhiên, sau khi được cấp phép, trong thời gian 4 năm, công ty này không triển khai bất cứ hoạt động nào liên quan nên ngày 1/12/2017, UBND tỉnh Nghệ An đã có Quyết định số 5823/QĐ.UBND đề nghị chấm dứt hoạt động, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư và hủy bỏ các văn bản pháp lý có liên quan đến dự án này. Sau đó, phía Công ty Kim Việt đã đề nghị được hoạt động trở lại nên ngày 15/3/2018, UBND tỉnh Nghệ An đã có Quyết định 889/QĐ-UBND, hủy bỏ kiến nghị tại Quyết định số 5823, tiếp tục cho phép công ty này được thực hiện dự án theo giấy phép đã được cấp.
Về những ý kiến người dân xóm Kẻ Bục phản ánh, qua trao đổi, ông Phan Đức Quan, Chủ tịch UBND xã Đồng Văn cho biết: “Sự việc người dân phản ánh là có, những lần đá rơi trúng nhà hay vào vườn thì phía xã cũng đã cử người xuống xác nhận, lập biên bản để gửi lên huyện xin ý kiến chỉ đạo, xử lý. Phía công ty cũng đã có đơn cam kết sẽ khắc phục hậu quả và đền bù thoả đáng cho dân. Ban đầu thì họ cũng có tới thăm hỏi, còn việc đền bù thì dân đòi hỏi cao quá nên chưa thống nhất được. Vừa rồi huyện cũng đã có đoàn về kiểm tra và đã có kết luận, chỉ đạo phía công ty khắc phục hậu quả, đền bù thoả đáng cho dân”. “Về phía chính quyền địa phương, khi có phản ánh của người dân thì sẽ tiến hành lập biên bản sự việc, báo cáo lên cấp trên xác minh xử lý, chúng tôi không đủ thẩm quyền”, Chủ tịch UBND xã Đồng Văn cho biết thêm.
 |
| Người dân xóm Bục lo lắng, bất an mỗi khi Công ty Kim Việt nổ mìn |
Sau khi có phản ánh của người dân xóm Kẻ Bục và UBND xã Đồng Văn, Chủ tịch UBND huyện Tân Kỳ đã chỉ đạo ngành chức năng kiểm tra, xác minh sự việc người dân phán ánh. Tại Kết luận số 17/KL-UBND, ngày 18/7/2019 của UBND huyện Tân Kỳ, Chủ tịch UBND huyện Tân Kỳ yêu cầu: “Công ty CP đầu tư và thương mại Kim Việt khẩn trương khắc phục, đền bù thiệt hại về vật chất cho các hộ bị ảnh hưởng do việc nổ mìn gây ra (kể cả các hộ gia đình bị ảnh hưởng nhưng không làm đơn). Tuyệt đối không được tiếp tục khai thác tại khoảnh, gương khai thác theo hướng tới 3 hộ dân có đơn kiến nghị và các hộ nằm trong phạm vi ảnh hưởng tương tự như 3 hộ trên.
Khai thác các vị trí khác thì phải giảm lượng thuốc nổ xuống 10% so với thiết kế nổ mìn được phê duyệt, chiều dài bua lớn hơn 1/3 chiều sâu lỗ khoan (theo yêu cầu thanh tra Sở Công Thương tại Kết luận thanh tra số 82/KL-TTR ngày 3/7/2019). Đồng thời, UBND huyện Tân Kỳ cũng yêu cầu Công ty Kim Việt thuê cơ quan chức năng lập phương án giám sát ảnh hưởng nổ mìn, để giám sát các ảnh hưởng của chấn động, tiếng ồn và sóng không khí đối với con người, công trình theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 02:2008/BCT… Trong thời gian chờ kết quả đo chấn động, tiếng ồn và sóng không khí thì yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ nghiêm ngặt kỹ thuật nổ mìn, thực hiện nghiêm hiệu lệnh nổ mìn, đúng thời gian theo Thông báo số 001/KV ngày 23/4/2018.
Ghi nhận của phóng viên cho thấy, những phản ánh của người dân xóm Kẻ Bục, xã Đồng Văn về việc Công ty Kim Việt khai thác đá mất an toàn đối với người dân sinh sống xung quanh là có cơ sở. Bởi, theo quan sát, khoảng cách từ mỏ khai thác đá này đến nhà của các hộ dân trong khu vực là khá gần, nhà gần nhất chỉ khoảng hơn 100 m. Thậm chí ngay dưới chân mỏ đá, người dân bản địa vẫn tiến hành lao động sản xuất, trồng các loại cây cối. Được biết, hiện có hơn 20 hộ dân đang sinh sống xung quanh khu vực mỏ đá Lèn Bục.
.