(Congannghean.vn)-Thời gian qua, việc đầu tư xây dựng các chung cư cao tầng trên địa bàn Nghệ An đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập như: Nhiều chung cư xây dựng tại vị trí trung tâm đô thị hoặc nằm ngay trong các khu đông dân cư, không đáp ứng được không gian sinh hoạt công cộng, không có chỗ để xe, hệ thống cơ sở hạ tầng không đảm bảo. Một số chung cư xây dựng vượt tầng cao so với quy hoạch, sai giấy phép xây dựng được cấp; khâu thiết kế, nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng, tiến độ, chất lượng xây dựng chưa đảm bảo, không đúng cam kết với khách hàng...
 |
| Quá nhiều chung cư xây dựng trong đô thị, gây quá tải về cơ sở hạ tầng, không đảm bảo không gian sinh hoạt cộng đồng |
Bất cập trong phát triển chung cư
Theo số liệu thống kê, trong giai đoạn từ năm 2000 đến thời điểm cuối năm 2018, trên địa bàn toàn tỉnh có 72 chung cư được đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng (trong đó, TP Vinh có 69 chung cư (chiếm 95,8%); TX Cửa Lò có 2 chung cư và huyện Diễn Châu có 1 chung cư). Tất cả các chung cư này đều được các doanh nghiệp đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước có tổng diện tích mặt sàn là 840.775 m2 với 8.073 căn hộ, đáp ứng chỗ ở cho khoảng 32.292 người. Các chủ đầu tư chấp hành cơ bản đầy đủ các thủ tục để triển khai dự án, thực hiện các nghĩa vụ thuế với Nhà nước, đã đầu tư xây dựng dự án trên thực địa, các dự án đã đưa vào sử dụng góp phần đáp ứng nhu cầu về nhà ở trên địa bàn tỉnh. Nhìn chung, việc phát triển các dự án nhà ở, khu đô thị có các công trình chung cư cao tầng đã góp phần không nhỏ tạo nên bộ mặt đô thị ngày càng hiện đại, văn minh cho TP Vinh và một số huyện, thị xã của tỉnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực như đã nêu, việc phát triển rầm rộ chung cư thời gian qua trên địa bàn Nghệ An cũng đã bộc lộ không ít những bất cập trong công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý, vận hành, khiến dư luận không khỏi bức xúc. Điển hình nhất là vào tháng 3/2018, hàng chục hộ dân mua căn hộ tại chung cư PVNC2-CT2 (phường Hưng Bình, TP Vinh) căng băng rôn gây áp lực, vì chủ đầu tư thực hiện không đúng với cam kết ban đầu. Cuối năm 2018, người dân mua căn hộ tại chung cư Bảo Sơn (phường Hưng Phúc, TP Vinh) tiếp tục căng băng rôn yêu cầu chủ đầu tư bàn giao nhà theo cam kết... Đến thời điểm hiện nay, nhiều hộ dân đang sinh sống tại chung cư Kim Thi (phường Quán Bàu, TP Vinh) đang tiếp tục căng băng rôn, yêu cầu chủ đầu tư thực hiện các cam kết...
 |
| Quá nhiều chung cư xây dựng trong đô thị, gây quá tải về cơ sở hạ tầng, không đảm bảo không gian sinh hoạt cộng đồng |
Trước tình hình trên, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã thành lập Đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra toàn diện việc chấp hành pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai, quản lý và sử dụng chung cư trong toàn tỉnh. Kết quả kiểm tra cho thấy, việc đầu tư xây dựng các chung cư cao tầng đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập như: Nhiều chung cư xây dựng tại vị trí trung tâm đô thị hoặc nằm ngay trong các khu đông dân cư có hệ thống cơ sở hạ tầng, chỗ để xe và không gian phục vụ sinh hoạt công cộng chưa đáp ứng nhu cầu sử dụng. Một số chung cư xây dựng vượt tầng cao so với quy hoạch, sai giấy phép xây dựng được cấp; khâu thiết kế, nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng, tiến độ, chất lượng xây dựng chưa đảm bảo, không đúng cam kết với khách hàng... Cụ thể, có 64 chung cư thi công chưa phù hợp với hồ sơ thiết kế; 13 chung cư chưa được cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền kiểm tra, chấp thuận công tác nghiệm thu công trình xây dựng hoàn thành nhưng đã đưa vào khai thác sử dụng; 33 chung cư, chủ đầu tư chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho người mua căn hộ; 3 chung cư chưa xây dựng phương án chữa cháy; 22 chung cư hệ thống báo cháy hoạt động không đảm bảo yêu cầu; 34 chung cư chưa thành lập Ban quản trị nhà chung cư…
Quản lý Nhà nước về chung cư thiếu chặt chẽ?
Để xảy ra những hạn chế tồn tại nêu trên thuộc về chủ đầu tư và các cơ quan quản lý Nhà nước. Kết luận thanh tra nêu rõ, năng lực tài chính của một số chủ đầu tư còn yếu; nhiều chủ đầu tư thiếu kinh nghiệm trong việc quản lý, tổ chức đầu tư xây dựng, vận hành dự án nhà chung cư, chưa nắm vững các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng; ký hợp đồng thuê đơn vị tư vấn lập dự án đầu tư xây dựng, quản lý dự án đầu tư có năng lực còn hạn chế, chưa am hiểu đầy đủ quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng… Bên cạnh đó, quá trình quản lý công trình không nghiêm túc, để một số hộ dân tự ý sửa chữa, làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài chung cư. Một số chủ đầu tư, người đứng đầu cơ sở không chấp hành nghiêm túc các quy định về công tác PCCC. Nhiều chủ đầu tư cố tình chiếm dụng, không bàn giao kinh phí bảo trì cho Ban quản trị; không bàn giao lưới điện, hệ thống cấp nước cho ngành điện lực, cấp nước nên chưa áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt, nước sinh hoạt cho khách hàng hộ gia đình, cá nhân trong chung cư...
Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cấp huyện, xã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, xử lý kịp thời các vi phạm về trật tự xây dựng, PCCC, môi trường, kinh phí bảo trì, thành lập Ban quản trị, thu tiền điện, nước,... và chưa có biện pháp xử lý nghiêm, dứt điểm các hành vi vi phạm; công tác kiểm tra, quản lý việc cư trú trên địa bàn chưa chặt chẽ, để người dân vào ở trong chung cư khi chưa được nghiệm thu PCCC, nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng.
 |
| Người dân chung cư PVNC2-CT2 (phường Hưng Bình, TP Vinh) “tố” chủ đầu tư thực hiện không đúng cam kết (Ảnh tư liệu) |
Trách nhiệm của các sở, ban, ngành cấp tỉnh thiếu sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong công tác kiểm tra, việc đầu tư xây dựng và quản lý vận hành nhà chung cư; việc tổ chức hậu kiểm các thủ tục pháp lý do các sở, ban, ngành tham mưu, thẩm định chưa đầy đủ, thường xuyên.
Ngoài ra, trách nhiệm của các hộ dân vào ở chung cư trong khi biết công trình chưa hoàn thành công tác nghiệm thu xây dựng, tự ý sửa chữa, làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài chung cư, không đảm bảo an toàn sử dụng.
Sớm khắc phục các tồn tại, hạn chế
Trước tình trạng trên, UBND tỉnh yêu cầu chủ đầu tư phải hoàn thành khắc phục các tồn tại, hạn chế trong quá trình đầu tư xây dựng, từng bất cập, hạn chế, sai sót cụ thể đã được UBND tỉnh yêu cầu chủ đầu tư phải hoàn thành với mốc thời gian nhất định. Trong đó, đối với chung cư thi công không phù hợp với quy hoạch xây dựng được phê duyệt (vượt quá 1 tầng), UBND tỉnh yêu cầu phải tổ chức việc kiểm định chất lượng công trình xây dựng và khả năng chịu lực của công trình. Trường hợp sau khi kiểm định công trình không đảm bảo chất lượng, khả năng chịu lực để được tồn tại, chủ đầu tư phải tháo dỡ ngay phần công trình vi phạm (tháo dỡ phần xây dựng vượt quy hoạch được duyệt). Nếu chủ đầu tư không tự tháo dỡ công trình thì chính quyền địa phương sẽ tổ chức cưỡng chế tháo dỡ theo quy định, chủ đầu tư chịu trách nhiệm chi trả toàn bộ chi phí liên quan đến việc tổ chức cưỡng chế tháo dỡ. Hoàn thành việc khắc phục vi phạm, báo cáo kết quả về UBND tỉnh (qua Sở Xây dựng) trước ngày 30/12/2019.
Đối với các chủ đầu tư 33 chung cư chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ cho người mua phải hoàn thiện công trình và hồ sơ để đảm bảo đủ điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bán nhà ở cho người mua theo quy định; chủ đầu tư 44 chung cư phải hoàn thành việc lập hồ sơ, thủ tục theo quy định, gửi về UBND huyện, thành phố, thị xã để hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở cho người mua căn hộ chung cư chậm nhất vào Quý II/2020. Đối với các dự án đang triển khai thẩm duyệt thiết kế phải rà soát kỹ hồ sơ quy hoạch, thiết kế để kịp thời yêu cầu các chủ đầu tư điều chỉnh đối với những hạng mục công trình bất cập, không đảm bảo an toàn; kiểm tra chặt chẽ các giải pháp đảm bảo an toàn cho người và công trình theo đúng quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng. Rà soát lại các điều kiện về đáp ứng hạ tầng giao thông, chỗ để xe, giải pháp PCCC để tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh cho phù hợp.
.