Tăng cường chỉ đạo ngăn chặn người tâm thần, ngáo đá gây án

(Congannghean.vn)-Thời gian gần đây, trên cả nước nói chung và tỉnh Nghệ An nói riêng, tình hình tội phạm giết người, cố ý gây thương tích vẫn còn tiềm ẩn phức tạp. Đáng chú ý là hành vi giết người, cố ý gây thương tích đối với người thân trong gia đình do các đối tượng có bệnh lý về tâm thần, hoặc bị ảo giác do sử dụng ma túy đá (ngáo đá).

Lực lượng chức năng khống chế đối tượng Moong Văn Hòa - Ảnh: Nguyễn Tú

Gia tăng người có bệnh lý tâm thần gây án

Đã hơn nửa tháng trôi qua, nhưng dư luận vẫn chưa hết bàng hoàng, đau xót khi nhớ lại vụ thảm án con trai dùng dao đâm chết bố đẻ ở xã Nghi Thạch, huyện Nghi Lộc. Sự việc xảy ra vào hồi 23 giờ ngày 10/2/2019, tại gia đình ông T.C.H. (SN 1959) ở xóm Xuân Sơn, xã Nghi Thạch, huyện Nghi Lộc. Thời điểm trên, Trương Mạnh Tuấn (SN 1987), là cán bộ Ngân hàng Công thương TX Cửa Lò đã dùng dao mác chém các thành viên trong gia đình. Hậu quả, ông H., bố của Tuấn chết tại chỗ, bà M.T.H. (SN 1963) mẹ đẻ của Tuấn và chị T.T.C.T. (SN 1996) em gái Tuấn bị thương nặng được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Nghệ An.

Sau khi gây án, đối tượng lên xe ôtô phóng đi. Đến khu vực xã Nghi Quang, Nghi Lộc, chiếc xe đâm vào cột chỉ dẫn bên đường, sau đó Tuấn xuống xe vứt dao, cởi quần áo bỏ trên đường rồi bỏ trốn. Hắn bơi qua sông sau đó gieo mình từ trên cao xuống để tự vẫn nhưng không thành. Thời điểm Tuấn gây án ở nhà, vợ và cậu con trai 3 tuổi của Tuấn cũng có mặt. Tuy nhiên, do thấy chồng có biểu hiện bất thường nên vợ đối tượng đã đưa con đi trốn, nếu không hậu quả sẽ còn đau lòng hơn rất nhiều.

Sau khi vụ án xảy ra, dư luận cho rằng, đối tượng bị “ngáo đá”. Bản thân đối tượng cũng khai nhận, trong lúc đi họp lớp cách đó mấy ngày có hút “thuốc cỏ”. Tuy nhiên, kết quả giám định cho thấy thời điểm gây án, đối tượng âm tính với ma túy.

Theo Thượng tá Cao Ánh Hồng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự: “Qua xét nghiệm máu và giám định nước tiểu, trong người đối tượng không hề có chất ma túy. Hiện nay, chúng tôi đã nhận được đơn của gia đình về việc khoảng thời gian hơn 1 tháng trở lại đây, đối tượng Tuấn có nhiều biểu hiện không bình thường về lời nói và hành vi. Trong đơn cũng có nêu, gia đình Tuấn có một số anh em, họ hàng có bệnh lý về tâm thần. Hiện, cơ quan điều tra đang tiến hành giám định tâm thần đối với Trương Mạnh Tuấn”.

Thực tế trên cả nước cho thấy, thời gian qua, tình trạng người tâm thần gây án không còn xa lạ và hậu quả của những vụ án này thường nặng nề và đau đớn cho chính thân nhân của họ và xã hội. Làm thế nào để phòng ngừa vẫn là câu hỏi khó. Bởi trên thực tế, có biểu hiện bệnh lý và mức độ bệnh nặng hay nhẹ rất khó để nhận biết.

Qua làm việc tại Bệnh viện Tâm thần Nghệ An, các bác sĩ cho biết, trong những năm gần đây, tỉ lệ người mắc bệnh tâm tầm có chiều hướng gia tăng. Nguyên nhân là do môi trường làm việc, cuộc sống áp lực, sử dụng điện thoại nhiều, chơi game… khiến nhiều người bị stress, trầm cảm, rối loạn cảm xúc, rối loạn tư duy hay trí nhớ… Nhiều người mắc các rối loạn triệu chứng nhưng chính bản thân, người thân cũng không biết, lâu dần bệnh tiến triển nặng thì việc điều trị càng khó khăn. Hậu quả dẫn đến việc không kiểm soát, điều khiển được hành vi, có những hành vi bột phát như gây thương tích, giết người thân do bị hoang tưởng, trầm cảm, rối loạn tri giác…

Thượng tá Cao Ánh Hồng cho biết thêm: Việc các đối tượng tâm thần gây án dẫn đến những hệ lụy đau lòng cho gia đình, xã hội. Tuy nhiên, công tác quản lý người bệnh hiện nay vẫn đang bị bỏ ngỏ hay nói đúng hơn là người bệnh vẫn đang bị bỏ mặc. Nhiều trường hợp bị chính gia đình, người thân thờ ơ, không quan tâm, không đưa đi điều trị, chỉ đến khi hậu quả xảy ra thì mọi chuyện đã đi quá xa.

Bên cạnh đó, tình trạng các đối tượng bị loạn thần do sử dụng rượu, bia, các chất ma túy dẫn đến việc có những hành vi gây nguy hiểm cho xã hội như cố ý gây thương tích, giết người. Việc ngăn chặn, quản lý tội phạm này vẫn đang là một “bài toán” khó cho lực lượng chức năng.

Tại Nghệ An, ngày 13/2 vừa qua, đã xảy ra vụ án giết người do đối tượng Moong Văn Hòa (SN 1989) trú tại bản Na Nháng, xã Tiền phong, huyện Quế Phong đã dùng tay bóp cổ vợ mình là chị M.T.H. khiến chị này tử vong. Sau khi gây án, Hòa dùng dao cứa cổ tự sát nhưng không thành và được đưa đi cấp cứu. Được biết, đối tượng gây án trong trạng thái tâm thần ảo giác do trước đó có sử dụng ma túy đá.

Quyết liệt chỉ đạo, chủ động phòng ngừa

Để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm giết người, thời gian qua, Công an các đơn vị, địa phương đã thực hiện nghiêm túc kế hoạch của Giám đốc Công an tỉnh về việc thực hiện các biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội giai đoạn 2015 - 2020.

Từ thực tiễn theo dõi và tình hình tội phạm giết người, cố ý gây thương tích có nhiều phức tạp trong thời gian gần đây, Công an tỉnh đã có công văn yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương tập trung làm tốt công tác nắm tình hình, tham mưu cấp ủy, chính quyền có các văn bản chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.

Phát động mạnh mẽ nhân dân tham gia tố giác tội phạm, giải quyết tốt những mâu thuẫn, khiếu kiện trong nhân dân, hạn chế nguyên nhân, điều kiện phát sinh. Trong đó, các tổ hòa giải ở cơ sở tập trung giải quyết triệt để các mâu thuẫn nội bộ trong nhân dân, nhất là mâu thuẫn phát sinh trong gia đình, dòng họ, hàng xóm, không để các mâu thuẫn kéo dài âm ỉ, bùng nổ bằng hành vi xung đột, bạo lực.

Bên cạnh đó, tiến hành điều tra cơ bản, rà soát toàn diện và lên danh sách các đối tượng có tiền sử bệnh lý về tâm thần, đối tượng có biểu hiện bị tâm thần ở địa phương; đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp có khả năng gây ra hiện tượng ảo giác, “ngáo đá” để tuyên truyền cho gia đình, vận động gia đình phối hợp với lực lượng chức năng khám, chẩn đoán, giám định, phân loại để theo dõi, áp dụng các biện pháp phù hợp nhằm chủ động ngăn chặn, phòng ngừa đối tượng gây án và các hành vi nguy hiểm.

Lãnh đạo Công an tỉnh cũng yêu cầu Phòng Cảnh sát Hình sự phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương nắm chắc tình hình, điều tra cơ bản xác định địa bàn, đối tượng trọng điểm cần tập trung đấu tranh kịp thời, tham mưu chỉ đạo triển khai các biện pháp, giải pháp phòng ngừa, điều tra, khám phá các vụ án giết người. Đối với các đối tượng gây án giết người đã có tiền sử bệnh án, hoặc nghi có bệnh lý tâm thần phải tiến hành trưng cầu, giám định tâm thần kịp thời, chính xác.