'Cát tặc' tiếp tục 'rút ruột' sông Lam

(Congannghean.vn)-Bắt nhiều, xử lý nghiêm, nhưng tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên sông Lam vẫn tiếp tục diễn ra, thậm chí có nơi khai thác ồ ạt, chính quyền địa phương bất lực. Như xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn, chỉ trong một buổi sáng, lực lượng Cảnh sát Môi trường (CSMT) Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với lực lượng chức năng phát hiện, lập biên bản xử phạt 4 chủ thuyền vỏ thép khi đang khai thác cát trái phép.

Một thuyền vỏ thép khai thác cát trái phép bị bắt, xử lý

Sau đợt theo chân tổ công tác Công an tỉnh ngược sông Lam bắt, xử lý 5 thuyền vỏ sắt khi đang khai thác cát trái phép tại khu vực giáp ranh giữa huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh) và huyện Hưng Nguyên (Nghệ An), lần này tôi lại tiếp tục cùng CBCS Đội 3, Phòng CSMT thực hiện cuộc hành trình truy quét "cát tặc" theo chuyên án được xác lập ngày 27/9/2017.

Trước khi lên đường, Thượng tá Trần Phúc Thịnh, Trưởng phòng, Trưởng ban Chuyên án cho biết, do tình trạng hoạt động khai thác cát sỏi trải dài trên các tuyến sông, để tổ chức triển khai chuyên án có hiệu quả cao, đơn vị đã xây dựng kế hoạch đấu tranh với các đối tượng, từng khu vực và chia ra nhiều đợt. Trong đó, chúng tôi tập trung chỉ đạo đấu tranh quyết liệt với các hành vi khai thác cát sỏi trái phép dọc tuyến sông Lam. Mặc dù lâu nay các đối tượng khai thác cát sỏi trái phép đã được đơn vị bắt giữ, xử lý nghiêm, nhưng thời gian gần đây, tình trạng vi phạm vẫn tiếp diễn. Đây được coi là chuyên án "dài hơi" của đơn vị.

Thượng tá Nguyễn Phúc Thịnh cũng không quên căn dặn cán bộ Tổ công tác trong lúc làm nhiệm vụ phải chấp hành nghiêm túc mệnh lệnh của lãnh đạo Công an tỉnh quán triệt; phải tuyệt đối đảm bảo an toàn tính mạng cho đồng đội và nhân dân; kiên quyết đấu tranh nhưng phải khôn khéo và linh hoạt. Đúng 1 giờ ngày 29/9, Tổ công tác lên đường dưới sự chỉ huy trực tiếp của Trung tá Nguyễn Văn Tùng, quyền Đội trưởng Đội 3. Thiếu tá Hà Quang Chung, Phó Đội trưởng ngồi cạnh tôi nói như động viên các đồng nghiệp: "Đêm nay khả năng trời tiếp tục mưa, nhưng anh em ta phải quyết tâm. Nếu phát hiện các thuyền khai thác cát trái phép, bằng mọi cách phải tiếp cận bằng được".

Con thuyền gỗ vỏ sắt được Ban chuyên án trưng dụng chở Tổ công tác ngược sông Lam khoảng gần 2 giờ thì Trung tá Nguyễn Văn Tùng và Trung tá Hoàng Việt Hưng dùng đèn pin quét ra xa, thấy 2 thuyền vỏ sắt đang hút cát. Đề phòng đối tượng phát hiện ra lực lượng chức năng sẽ nổ máy chạy thoát, Trung tá Nguyễn Văn Tùng yêu cầu anh em chui vào khoang ẩn nấp. Trong khi tôi và các trinh sát đang ẩn mình trong khoang thì nghe Trung tá Tùng hô: "Khẩn trương nhảy sang thuyền đối tượng để khống chế ngay". Vừa dứt lời, chúng tôi thấy 2 trinh sát đã nhảy sang tiếp cận chủ thuyền vỏ sắt ký hiệu VS 07036494. Trên thuyền có 6 thành viên đang cho thuyền hút cát tại khu vực xã Hưng Lợi, huyện Hưng Nguyên.

Ngay sau đó, lực lượng chức năng tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính đối với ông Trần Văn Bình (SN 1983) trú tại xóm 9, xã Hưng Lợi về hành vi khai thác khoáng sản trái phép. Thời điểm phát hiện, bắt giữ trong khoang thuyền vỏ sắt của ông Bình có trên 45 m3 cát. Ông Bình thừa nhận đã cùng các thành viên trên tàu khai thác cát trái phép từ 1 giờ sáng nay.

Hai ngày sau, tôi lại được Thượng tá Chu Minh Tiến, Phó Trưởng phòng, Phó trưởng Ban chuyên án gọi điện thoại, động viên đi tiếp cùng anh em trinh sát Đội 3. Lần này Đội 3 chủ trì, phối hợp với Công an huyện Nam Đàn và lực lượng chức năng của huyện cùng tham gia truy bắt "cát tặc". Ngược sông Lam trong sương mù dày đặc khoảng hơn 1 giờ đồng hồ, đến địa bàn xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn thì lực lượng chức năng phát hiện 6 thuyền vỏ thép đang đua nhau "rút ruột" lòng sông Lam. Ngay trong sáng 1/10, Tổ công tác của Phòng CSMT đã phối hợp với lực lượng chức năng và chính quyền địa phương tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi khai thác khoáng sản trái phép đối với 4 chủ thuyền vỏ thép.

Chủ thuyền bị lập biên bản vi phạm hành chính đầu tiên là ông Trần Văn Hòa (SN 1989) trú tại xóm 9, xã Hưng Lam, huyện Hưng Nguyên. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện ông Hòa đang điều khiển thuyền vỏ thép, ký hiệu NA 6104, có gắn 2 máy số và guồng hút cát để hút cát trái phép vào khoang, với số lượng khoảng 27 m³.

Tiếp đó, cũng tại địa phận xã Khánh Sơn, lực lượng chức năng bao vây, lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi khai thác khoáng sản trái phép đối với 3 chủ thuyền khác, gồm: Ông Nguyễn Khắc Nhâm trú tại xã Hưng Lam, huyện Hưng Nguyên, chủ thuyền vỏ thép ký hiệu NA 6148; ông Nguyễn Văn Quang, chủ thuyền vỏ thép ký hiệu NA 6427 và ông Nguyễn Văn Hoàng Sinh, chủ thuyền vỏ thép ký hiệu NA 6431. Cả 3 chủ thuyền cùng trú tại xã Nam Lộc, huyện Nam Đàn. Tại thời điểm bị bắt, cả 3 trường hợp trên đang điều khiển thuyền vỏ thép và các guồng hút cát để khai thác cát trái phép, tổng số lượng cát trên 100 m³. Toàn bộ các phương tiện phục vụ khai thác cát trái phép đã bàn giao cho chính quyền địa phương quản lý; đồng thời, các chủ phương tiện phải cam kết không tái vi phạm việc khai thác cát, thậm chí sẽ tịch thu phương tiện nếu xét thấy cần thiết.

Thiết nghĩ, công tác đấu tranh với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản trên địa bàn Nghệ An ngoài lực lượng chức năng thì chính quyền địa phương cũng cần phải quản lý chặt về con người, phương tiện và địa bàn. Bởi nếu kiểm soát, quản lý nghiêm ngặt thì không những quản lý được đối tượng vi phạm pháp luật về khai thác tài nguyên khoáng sản mà còn ngăn chặn sự thất thoát đất canh tác do khai thác trái phép dẫn đến thay đổi dòng chảy, đặc biệt là thất thu về tài chính. Bởi không chỉ đối tượng khai thác cát sỏi trái phép trốn thuế Nhà nước mà ngay chủ các bãi tập kết cát cũng trốn thuế hàng tỉ đồng mỗi năm. Vụ việc rõ như ban ngày, nhưng không hiểu vì sao chính quyền địa phương vẫn thả nổi, thậm chí có địa phương có dấu hiệu bao che cho đối tượng xấu thu tiền bất chính như trước đây chúng tôi đã đề cập?!