(Congannghean.vn)-Từ khi các nhà máy chế biến thủy, hải sản, chế biến bột cá đi vào hoạt động, người dân xóm Trung Tiến, xã Nghi Quang, huyện Nghi Lộc (Nghệ An) đã phải “kêu trời” vì ô nhiễm môi trường từ không khí, nguồn nước xả thải chưa qua xử lý của các công ty này. Tình trạng trên tồn tại đã lâu, ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống, sức khỏe con người. Thế nhưng, cho đến nay vấn đề ô nhiễm ở đây vẫn chưa được khắc phục triệt để.
Theo thông tin phản ánh của người dân, chúng tôi tìm về xóm Trung Tiến, xã Nghi Quang (Nghi Lộc), nơi mà lâu nay người dân ở đây vẫn phải “chung sống” cùng mùi hôi thối nồng nặc từ hệ thống cống rãnh và mùi hôi trong không khí. Người dân cho biết, từ khi các nhà máy đi vào hoạt động sản xuất, chế biến sản phẩm thì bầu không khí trong lành ở vùng đất này không còn nữa, thay vào đó là mùi hôi thối bao phủ xung quanh, nguồn nước ngầm trong vùng bắt đầu bị ô nhiễm và đến nay thì nước giếng có mùi hôi tanh, không thể sử dụng được nữa. Nguyên nhân là do nước thải chưa qua xử lý từ ao hồ của các nhà máy ngấm ra ruộng lúa rồi thẩm thấu đến mạch nước ngầm. Cũng chính vì vậy, cánh đồng lúa gần khu vực có các nhà máy này nhiều năm qua năng suất giảm sút hoặc lúa bị chết hàng loạt.
Cũng từ phản ánh của người dân địa phương, các đơn vị gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường trên là Công ty TNHH Thương mại và XNK Thủy sản Hải An, chuyên chế biến thủy, hải sản đông lạnh và Công ty Cổ phần Minh Thái Sơn, chuyên chế biến bột cá làm thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm. Những nguyên liệu cá, thủy, hải sản là “tác giả” của tình trạng ô nhiễm môi trường nơi đây. Thế nhưng, ngay từ ngày đầu vận hành máy móc, chế biến các loại sản phẩm, hai đơn vị này không hề có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn cho phép. Do đó, lượng nước thải bẩn, hôi thối chưa qua xử lý được tuồn ra bên ngoài, gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường kéo dài.
 |
| Nước thải bẩn đen đặc được Công ty chế biến thuỷ, hải sản đông lạnh Hải An xả ra ngay trước cổng ra vào công ty |
Theo tìm hiểu của chúng tôi, nguyên liệu để chế biến bột cá của Công ty Minh Thái Sơn chủ yếu là các loại cá đã ươn, cá thối nên mỗi khi xe ôtô vận chuyển nguyên liệu về công ty này sẽ bốc lên mùi hôi tanh nồng nặc. Có mặt tại đơn vị này, chúng tôi đã chứng kiến, đống cá nguyên liệu đang chờ cho vào máy nghiền được bao phủ bởi một lớp ruồi, nhặng đen kịt cộng với mùi hôi tanh bốc lên nồng nặc. Ngoài ra, sản phẩm bột cá sau khi chế biến vẫn hòa lẫn vào không khí tạo mùi hôi không mấy dễ chịu. Hiện nay, Công ty Minh Thái Sơn đang tiếp tục sản xuất và vận hành thử nghiệm hệ thống xử lý nước thải mới xây dựng.
Đối với Công ty TNHH Thương mại và XNK Thủy sản Hải An, họ phải sử dụng một lượng nước tương đối lớn để rửa và làm sạch nguyên liệu trước khi chế biến nên lượng nước thải xả ra khi sản xuất rất lớn. Và để xử lý nước thải bẩn, đơn vị này đào một chiếc ao phía sau để chứa nước, rồi từ đó nước thải chảy ra mương nước công cộng, gây nên tình trạng ô nhiễm. Sau khi các cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra, xử phạt hành chính và buộc công ty này phải có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn cho phép thì phía Công ty Hải An đã cho xây dựng một hệ thống xử lý nước thải. Song, hệ thống này vận hành ì ạch, xử lý nước thải chưa đạt tiêu chuẩn cho phép.
Không thể chịu nổi mùi hôi thối, môi trường sống bị ô nhiễm nặng, người dân xóm Trung Tiến, xã Nghi Quang đã nhiều lần kiến nghị đến các cơ quan chức năng có biện pháp cứng rắn, buộc các công ty trên phải chấp hành Luật Bảo vệ môi trường. Đáng chú ý, ngày 5/1/2013, UBND tỉnh đã có Văn bản số 109/UBND.ĐC về việc giải quyết ô nhiễm môi trường tại xưởng chế biến đông lạnh của Công ty TNHH Thương mại và XNK Thủy sản Hải An. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Công ty Hải An phải tạm dừng sản xuất để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường. Đồng thời, sau khi hoàn thành công trình xử lý môi trường, xử lý chất thải đạt quy chuẩn Việt Nam hiện hành, phải có hồ sơ xác nhận kiểm chứng, xác nhận của cấp có thẩm quyền trình UBND tỉnh mới được đi vào hoạt động. Phía Công ty Hải An đã đầu tư xây dựng hệ thống xử lí nước thải nhưng vẫn chưa đem lại hiệu quả như mong muốn, chưa đạt tiêu chuẩn cho phép. Chiếc ao “lộ thiên” phía sau công ty không được che chắn đang chứa một lượng nước thải tương đối lớn, nước dưới ao đen ngòm, chờ thải ra ngoài. Phía trước cổng ra vào của Công ty Hải An đang có một mương nước chảy qua, nhưng hầu như trong lòng mương cây cỏ đã chết sạch bởi sự ô nhiễm của nguồn nước.
 |
| Cá nguyên liệu (cá đã ươn, thối) dùng để sản xuất bột cá của Công ty Minh Thái Sơn |
Anh H., một người dân sống trong vùng này cho biết: “Từ khi hai đơn vị này vận hành sản xuất (gần 10 năm - PV) cũng là thời gian chúng tôi bị “tra tấn” bởi mùi hôi nồng nặc này. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị lên xã, lên huyện và các cơ quan chức năng nhưng tình trạng hôi thối đến nay vẫn chưa được cải thiện”. Chỉ xuống con mương phía trước có dòng nước đen kịt, người đàn ông này cho biết, đây là nước thải của các công ty xả ra đó, mực nước đến đâu thì cỏ cây chết đến đó.
Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Sỹ Dũng - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Nghệ An cho biết: Việc người dân phản ánh mùi hôi thối và xả thải của hai đơn vị này đã diễn ra từ lâu và hoàn toàn có cơ sở. Cho đến nay, Công ty TNHH Thương mại và XNK Thủy sản Hải An đang bị đình chỉ hoạt động nhưng phía công ty này vẫn không chấp hành nghiêm chỉnh quy định của UBND tỉnh mà vẫn lén lút hoạt động, chủ yếu sản xuất về ban đêm.
Đã nhiều năm trôi qua, người dân xóm Trung Tiến, xã Nghi Quang đã phải hứng chịu vấn nạn ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, đời sống, thiệt hại cả về kinh tế, tinh thần. Họ đã phản ánh, đã kêu gọi các cơ quan chức năng từ địa phương đến tỉnh, mong muốn được giải quyết dứt điểm vấn nạn trên. Tuy nhiên, cái mà người dân ở đây nhận được cho đến nay vẫn là mùi hôi thối nồng nặc đặc quánh trong không khí.
.