Các dây chuyền sản xuất thể hiện sức mạnh khủng khiếp của Cách mạng 4.0

Tại dây chuyền hàn, mỗi công nhân quản lý 2 robot. Ở xưởng khuôn mẫu, một công nhân có thể điều khiển 10 máy. Dây chuyền sơn bột có hơn 300 sản phẩm nhưng chỉ cần 1 công nhân đứng treo sản phẩm…

Đó là hoạt động bên trong một nhà máy chế tạo các linh phụ kiện cho hai hãng sản xuất xe máy nổi tiếng thế giới Ducati và Harley Davidson.

Một không khí hoàn toàn công nghiệp khi máy móc gần như đã thay thế rất nhiều công đoạn của việc tạo ra sản phẩm. Công nhân chỉ làm công việc ráp khuôn, vận hành và điều khiển robot.

Công nhân Công ty VPIC thực hiện ráp phần khung sườn chiếc xe máy Ducati lên khuôn, các việc còn lại sẽ do robot thực hiện. Mỗi công nhân sẽ phụ trách 2 robot. Ảnh: Hà Thế An.

Ông Nguyễn Vương Long, Phó tổng giám đốc Công ty công nghiệp chính xác VPIC (doanh nghiệp của Đài Loan) cho biết, với việc sử dụng các loại máy, robot... số lượng công nhân làm việc trong nhà máy rất ít. Khu xưởng rộng khoảng 200.000 m2 ở Khu công nghiệp Giang Điền (huyện Trảng Bom, Đồng Nai) của VPIC có tổng cộng 600 lao động, bao gồm cả người làm văn phòng.

“Hầu hết công việc đều do máy móc vận hành, con người chỉ thực hiện việc giám sát, điều khiển. Trong mỗi công đoạn sản xuất mới, công ty chỉ việc mời các chuyên gia của Đài Loan sang đào tạo công nhân vận hành máy là xong”- ông Long cho biết.

Cũng theo vị Phó tổng giám đốc VPIC, mỗi khi máy móc, thiết bị gặp sự cố, các chuyên gia nước ngoài cũng có thể kết nối với người quản lý nhà máy ở Việt Nam bằng các công cụ trò chuyện trực tuyến thông qua internet. Hai bên sẽ trao đổi thông tin để giải quyết sự cố rất chuyên nghiệp.

VPIC là một trong nhiều doanh nghiệp FDI hiện nay đang áp dụng tự động hóa vào sản xuất. Ông Long cho biết thêm, Đài Loan là một trong những quốc gia sớm nắm bắt cơ hội, đón đầu cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 trên thế giới. Chính phủ Đài Loan đã phê chuẩn chương trình hành động mang tên Productivity 4.0 Development Programs (Dự án phát triển năng suất 4.0), nhằm hỗ trợ ngành sản xuất máy công cụ tham gia sản xuất chi tiết và phụ tùng cho các ngành công nghiệp vũ trụ.

Chương trình này củng cố chuỗi giá trị của sản xuất thông minh, sản phẩm cơ khí và dịch vụ cho ngành hàng không đạt đến con số doanh thu 5.200 tỉ USD.

Cơ hội cho doanh nghiệp Việt

Theo ông Lương Trọng Vũ, Phó giám đốc phụ trách nội dung Kênh truyền hình kinh tế, tài chính FBNC, hiện nay ngành công nghiệp cơ khí chính xác của Đài Loan phát triển rất mạnh mẽ. Nhiều doanh nghiệp đã chọn Việt Nam để đầu tư bởi những ưu điểm về nguồn lao động, mặt bằng…

“Nguồn lao động các nước sở tại hiện đã được nâng trình độ, tức là lao động nước ngoài không còn làm những công việc giản đơn, yêu cầu thấp nữa. Họ chọn công việc cần sự phức tạp, đầu tư chất xám nhiều hơn. Chính vì thế, các doanh nghiệp Đài Loan đã chuyển dịch về thị trường Việt Nam với ưu thế về lao động”- ông Vũ phân tích.

Nói về trình độ lao động Việt Nam, ông Phạm Minh Thảo - Phó giám đốc Công ty TNHH Việt Thăng thẳng thắn cho rằng, lao động trong nước ý thức còn hạn chế, tác phong công nghiệp trong sản xuất chưa tốt. Điều này khiến họ chỉ có thể làm những công việc giản đơn. Khi có máy móc thay thế, lực lượng lao động này có nguy cơ mất việc rất lớn.

Chia sẻ về cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh của Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ông Thảo cho rằng: “Khi tham gia vào chuỗi sản xuất sự đảm bảo các yêu cầu về sản phẩm, chất lượng, thời gian… quyết định sự chuyên nghiệp và chữ tín của doanh nghiệp. Do đó, để không vuột mất cơ hội, doanh nghiệp Việt phải thường xuyên nâng cao trình độ kỹ thuật, sự chuyên nghiệp cho lao động, đặc biệt là nâng cao sự tin cậy để có thể tham gia vào chuỗi sản xuất toàn cầu".

Cũng theo ông Thảo, ngoài yếu tố lao động, hạn chế về hỗ trợ của Nhà nước về vốn vay cho doanh nghiệp cũng là điều kìm hãm các doanh nghiệp tiệm cận với Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

“Doanh nghiệp muốn nâng cao trình độ sản xuất bằng việc đầu tư mua máy móc, thiết bị. Song, doanh nghiệp có thể chịu lãi suất lên đến 22%/năm. Đây thực sự là áp lực không nhỏ cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ. Doanh nghiệp làm ăn sinh lời là đã phải lo trả lãi suất đầu tiên. Điều này khiến doanh nghiệp thiếu động lực để đổi mới công nghệ”- ông Thảo nhận định.