Tăng cường tháo gỡ khó khăn trong thu ngân sách

(Congannghean.vn)-Thu ngân sách là một trong những chỉ tiêu quan trọng mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đề ra. Hiện nay, so với mục tiêu tổng thu 25.000 - 30.000 tỉ đồng vào năm 2020, công tác thu ngân sách đang gặp nhiều khó khăn, tồn tại, như: Tình trạng thất thu thuế, thu hồi nợ đọng thuế chưa thật sự hiệu quả, nhiều khoản thu nội địa không đạt dự toán và giảm qua các năm…

Cần đẩy mạnh chống thất thu thuế, phí và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản từ hoạt động thăm dò, khai thác, kinh doanh khoáng sản trên địa bàn

Theo báo cáo của Cục Thuế, liên tục 3 năm 2016 - 2018, kết quả thu thuế trên địa bàn tỉnh đều có bước tăng trưởng 12 - 24% và vượt dự toán Trung ương, HĐND tỉnh giao. Năm 2016 thu đạt 9.930 tỉ đồng; năm 2017 đạt 11.208 tỉ đồng; năm 2018 đạt 12.529 tỉ đồng. Song, nếu trừ tiền sử dụng đất, số thu nội địa trong 2 năm 2017 - 2018 đều không hoàn thành dự toán, trong đó tập trung ở khối doanh nghiệp (DN) Trung ương, DN có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực công thương nghiệp ngoài quốc doanh. Ngoài ra, cơ cấu số thu không kể tiền sử dụng đất trong tổng thu nội địa của tỉnh giảm dần qua các năm.

Bên cạnh những tồn tại kể trên, thời gian qua còn ghi nhận tình trạng thất thu thuế ở một số lĩnh vực như: Bất động sản, xăng dầu, kinh doanh khách sạn, nhà nghỉ, thương mại... Đơn cử như tại Diễn Châu, một số khoản thu sắc thuế đưa vào quản lý nhưng không thu được như kinh doanh xăng dầu, xây dựng nhà ở tư nhân, kinh doanh đất, đá, cát, sỏi,  kinh doanh vận tải tư nhân. 3 năm liên tục 2016 – 2018, thu thuế công thương nghiệp, dịch vụ ngoài quốc doanh trên địa bàn huyện không hoàn thành chỉ tiêu dự toán giao. Cùng với đó là tình trạng nợ đọng thuế và nợ khó thu năm sau cao hơn năm trước. Trên địa bàn có 309 DN nợ thuế với số tiền hơn 20 tỉ đồng; trong đó có 144 DN có số nợ từ 2 triệu đồng đến trên 2 tỉ đồng. Đặc biệt, có 61/309 DN có nợ khó thu với hơn 11,6 tỉ đồng.

Bên cạnh vấn đề nan giải thu hồi nợ đọng thuế còn khó khăn, công tác thu thuế hiện nay vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Trong đó tình trạng thất thu thuế biểu hiện thông qua việc tự kê khai, tự tính, tự nộp từ các DN, một phần do công tác thanh, kiểm tra của cơ quan thuế chưa thật sự hiệu quả. Mặt khác, công tác lập dự toán và giao dự toán thu chưa sát với thực tế; có khoản dự toán thấp hơn so với thực tế và ngược lại. Một số DN hạch toán chi phí và hạch toán doanh thu chưa đúng quy định, chủ yếu tăng chi phí nhằm giảm lợi nhuận để giảm số thuế thu nhập DN phải nộp. Công tác theo dõi và đưa vào quản lý hộ thuế khoán chưa chặt chẽ; một số hộ thuế khoán, thuế tiêu thụ đặc biệt chưa đưa vào quản lý. Một số hộ đăng ký ngành nghề kinh doanh nhưng chưa đưa vào lập bộ thuế...

Cũng trong thời gian qua, nhiều biện pháp quản lý, thu nợ và cưỡng chế thuế đã được ngành Thuế triển khai đồng bộ, song nợ thuế và nợ thuế khó thu năm sau vẫn cao hơn năm trước. Đơn cử như tại TP Vinh, tình hình nợ trong giai đoạn 2016 - 2018 có xu hướng tăng, trong đó nợ có khả năng thu giảm song nợ khó thu lại tăng nhanh do khả năng tài chính cũng như năng lực kinh doanh của nhiều DN, hộ kinh doanh cá thể yếu kém, dẫn đến việc ngừng, nghỉ kinh doanh và nợ thuế khó hoặc không có khả năng trả. Thực tế trên cũng dẫn đến tình trạng việc cưỡng chế tài sản của DN gặp nhiều khó khăn.

Không thể phủ nhận, những tồn tại nan giải kể trên có một phần nguyên nhân đến từ những khó khăn, bất cập về cơ chế chính sách liên quan đến công tác thu thuế thuộc tầm vĩ mô. Song cũng không thể không kể đến những thiếu sót trong trách nhiệm quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực của một số địa phương, ban, ngành; Đơn cử như chưa thật sự nắm chắc tình hình hoạt động của các DN, hộ sản xuất, kinh doanh vận tải; kinh doanh cát, sỏi… để đảm bảo thu đúng, thu đủ, công bằng giữa các đối tượng nộp thuế. Thực tế trên đặt ra yêu cầu chính quyền địa phương và cơ quan Thuế bên cạnh việc tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ các đối tượng nộp thuế; cần đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, thu hút đầu tư để thúc đẩy tăng và nuôi dưỡng nguồn thu trên địa bàn...