'Nóng' tình trạng bội chi bảo hiểm y tế

Ông Lê Trường Giang, Giám đốc BHXH Nghệ An phát biểu tại Hội nghị

(Congannghean.vn)-Tại Hội nghị cung cấp thông tin định kỳ về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) tháng 10/2017 được BHXH Việt Nam tổ chức tại 63 điểm cầu trên cả nước vào ngày 31/10 vừa qua, có rất nhiều vấn đề được các ban, ngành chức năng và dư luận hết sức quan tâm; trong đó tình trạng bội chi BHYT, đặc biệt sự gia tăng bất hợp lý chi phí khám, chữa bệnh (KCB) loại hình bảo hiểm này đã làm “nóng” Hội nghị.

Nghệ An đứng đầu về bội chi bảo hiểm y tế

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến ngày 31/9/2017, đã có 122,6 triệu hồ sơ được gửi đề nghị thanh toán BHYT với số tiền 63.593 tỉ đồng, tăng 7.597 tỉ đồng (so với 31/8/2017). Cả nước có 21 tỉnh có chi phí KCB BHYT 9 tháng vượt quỹ KCB BHYT cả năm 2017 trên 100 tỉ đồng.

Đáng chú ý, trong 6 tỉnh có số chi KCB BHYT bội chi cao thì Nghệ An đứng đầu bảng với 919 tỉ đồng. Tiếp theo là các tỉnh: Thanh Hóa  780 tỉ đồng, Quảng Nam 579 tỉ đồng, Quảng Ninh 359 tỉ đồng, Hà Tĩnh 281 tỉ đồng, Hải Dương 247 tỉ đồng. Lý giải nguyên nhân dẫn đến tình trạng bội chi BHYT, ông Lê Văn Phúc, Phó trưởng Ban phụ trách chính sách BHYT - BHXH Việt Nam cho biết, có rất nhiều nguyên nhân như: Tăng chi do giá dịch vụ y tế chưa hợp lý; không thực hiện đúng định mức theo quy định; thống kê thanh toán DVYT còn nhiều bất cập; tình trạng lạm dụng chỉ định xét nghiệm; tăng số lượng khám, chữa bệnh ngoại trú và điều trị nội trú bất hợp lý, kéo dài ngày điều trị; mua sắm, sử dụng thuốc, VTYT chưa hợp lý; trục lợi quỹ BHYT. Đi sâu vào việc phân tích những nguyên nhân này, BHXH Việt Nam đưa ra ví dụ một số bệnh viện trên địa bàn tỉnh Nghệ An không thực hiện đúng định mức theo quy định. Cụ thể: Bệnh viện Đa khoa TP Vinh có ngày bác sĩ khám 180 bệnh nhân, 1 bác sĩ thực hiện 62 ca nội soi tai - mũi - họng và 163 ca siêu âm/ngày (định mức 15’/ca nội soi tai - mũi - họng); Bệnh viện Thái Thượng Hoàng: Hàn Composite cổ răng 24 răng/lần điều trị, bình quân 5 phút/răng (định mức quy định là 30’). Về chỉ định xét nghiệm quá mức cần thiết, BHXH Việt Nam đưa ra ví dụ ở Bệnh viện Sản nhi Nghệ An chỉ định đồng loạt nhiều xét nghiệm chỉ với các chẩn đoán viêm phế quản, viêm mũi - họng…

Trước tình trạng bội chi BHYT trên cả nước nói chung, tại Nghệ An nói riêng, nhiều phóng viên của các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương và địa phương đã đặt ra nhiều câu hỏi có hay không tình trạng vỡ quỹ BHYT? Về vấn đề này, ông Lê Văn Phúc khẳng định, không bao giờ có chuyện vỡ quỹ, tình trạng bội chi chỉ mang tính chất tạm thời. Hiện, ngành BHXH đang tích cực phối hợp với Bộ Y tế và các ngành liên quan để giải quyết trong thời gian tới; trong đó tập trung vào một số giải pháp về chính sách và tổ chức thực hiện như: Hoàn thiện và ban hành các quy trình chuyên môn kỹ thuật, hướng dẫn chẩn đoán và điều trị; xây dựng mức giá KCB phù hợp với điều kiện, khả năng cung ứng của các cơ sở KCB; thay đổi phương thức thanh toán chi phí KCB BHYT; xây dựng chính sách cung ứng, sử dụng thuốc, vật tư y tế đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả và an toàn; tăng cường KCB BHYT tại y tế cơ sở, giảm tỉ trọng KCB tại tuyến tỉnh, Trung ương; kịp thời sửa đổi, bổ sung các chính sách còn thiếu, không phù hợp hoặc khó khăn trong tổ chức thực hiện; nâng cao trách nhiệm quản lý quỹ của tất cả các bên; tăng cường phối hợp thực hiện giữa ngành Y tế và BHXH; tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát công tác KCB BHYT; mua sắm, quản lý va sử dụng thuốc, vật tư y tế tiết kiệm và hiệu quả; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý các hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách pháp luật BHYT.

Lao động nữ chịu thiệt thòi khi áp dụng cách tính lương hưu mới

Một vấn đề cũng nhận được sự quan tâm của đông đảo dư luận hiện nay và đưa ra tranh luận sôi nổi tại Hội nghị đó là cách tính lương hưu mới sẽ khiến lao động nữ bị thiệt thòi. Theo quy định tại Điều 56, Luật BHXH năm 2014, trước ngày 1/1/2018, mức lương hưu hàng tháng của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 3% đối với nữ; mức tối đa là 75%. Từ ngày 1/1/2018, mức lương hưu hàng tháng của người lao động vẫn được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH. Tuy nhiên, lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi, số năm đóng BHXH được tính 15 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng, lao động nữ sẽ được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%. Như vậy, từ thời điểm 1/1/2018, giảm tỉ lệ hưởng lương hưu từ 3% xuống còn 2%/năm đối với lao động nữ đóng BHXH từ năm thứ 16. Điều này có nghĩa là, nếu lao động nữ đóng BHXH đủ 25 năm, nghỉ hưu trước ngày 1/1/2018 sẽ được hưởng tối đa 75%. Nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018 trở đi, những lao động nữ này chỉ được hưởng mức lương hưu tối đa là 65%. Do đó, theo quyết định mới, nếu muốn được hưởng mức lương hưu tối đa là 75%, lao động nữ sẽ phải tham gia đóng BHXH đủ 30 năm (tăng thêm 5 năm so với trước khi điều chỉnh).

Cách tính lương hưu mới được áp dụng từ ngày 1/1/2018 với người lao động (Ảnh internet)

Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ lao động nữ cao nhất thế giới. Theo thống kê, lao động nữ chiếm 51% lực lượng lao động cả nước. Với sự nỗ lực của bản thân, họ đã đóng góp rất lớn vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Do đó, những thay đổi trong cách tính lương hưu mới cho người lao động là một thiệt thòi đối với lao động nữ. Điều này cũng khiến họ hết sức lo lắng, bởi trên thực tế, đóng BHXH đủ 20 năm để được lương hưu theo quy định hiện hành đã khó, nếu đóng đủ 30 năm mới được hưởng mức tối đa 75% càng khó khăn hơn rất nhiều đối với lao động nữ.

Trước sự thay đổi trên, nhiều phóng viên của các cơ quan thông tấn báo chí đặt ra câu hỏi, có nên thay đổi Luật theo hướng điều chỉnh cách tính tỉ lệ hưởng lương hưu để giảm thiệt thòi cho lao động nữ nhằm hướng tới mục đích bình đẳng giới trong người lao động hay không? Về vấn đề này, ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, việc thay đổi Luật là điều rất khó khăn. Tuy nhiên, BHXH xác định có phần trách nhiệm của mình bởi ngành vừa thực hiện chính sách, đồng thời cũng là đơn vị bảo vệ quyền lợi người lao động. Thời gian tới, BHXH sẽ tiếp tục đề xuất, tham mưu, nêu ý kiến cho đến khi có sự thống nhất.

Ngoài những vấn đề trên, Hội nghị trực tuyến còn cung cấp nhiều thông tin quan trọng trong việc thực hiện hệ thống thông tin giám định BHYT; công tác KCB đối với đối tượng học sinh, sinh viên; một số nội dung về giám sát BHYT và triển khai hệ thống này…

Được biết, đây là lần đầu tiên BHXH Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến tại 63 điểm cầu trên cả nước. Bên cạnh việc cung cấp thông tin về BHXH, BHYT, lãnh đạo ngành BHXH đã giải đáp kịp thời những vấn đề mà dư luận quan tâm đến các cơ quan thông tấn báo chí; đồng thời mong muốn, trong thời gian tới, các cơ quan thông tấn báo chí tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền chính sách, pháp luật BHXH, BHYT để người dân hiểu và tích cực tham gia. Ngành BHXH khẳng định, luôn lấy quyền lợi của người dân làm trung tâm và sẽ nỗ lực hết mình để thực hiện mục đích tốt đẹp đó.